Προσχολική ηλικία και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση: Πώς αντιδρούμε στα «αμήχανα» σενάρια

Boom Team
Sat, 22/08/2020 - 16:01

Αν μεγαλώσαμε σε ένα περιβάλλον όπου τα θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης ήταν ταμπού, ίσως νιώσουμε αμηχανία όταν το παιδί μας αρχίσει να αγγίζει τα γεννητικά του όργανα και κάνει ερωτήσεις του τύπου: «Μαμά, πώς γεννήθηκα;», «Γιατί εγώ έχω πουλάκι και η αδερφή μου όχι;». Ακόμα πιο αμήχανες είναι όμως οι καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν από την απόλυτη άγνοιά του για την ανατομία του σώματος, το σεξ και την έννοια της συγκατάθεσης. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα,αυτές οι καταστάσεις μπορεί να γίνουν επικίνδυνες. Ως γονείς, λοιπόν, έχουμε το καθήκον να απαντάμε σε όλες τις «δύσκολες» ερωτήσεις του, από τη νηπιακή ηλικία του ακόμα. Πώς θα το κάνουμε όμως με τρόπο μη τραυματικό;

boom-sex-education

Γνωριμία με το σώμα του

Από τη στιγμή που αρχίζουμε να επικοινωνούμε λεκτικά μπορούμε, π.χ. την ώρα του μπάνιου, να του μιλήσουμε για όλα τα μέρη του σώματός του, και για τα γεννητικά του όργανα, χρησιμοποιώντας τα κανονικά ονόματα και όχι τα «χαϊδευτικά» τους. Θα τονίσουμε επίσης ότι μόνο εμείς και ο γιατρός του έχουμε δικαίωμα να αγγίζουμε αυτές τις περιοχές. Όποιες κι αν είναι οι αντιδράσεις του, προσπαθούμε να μη γελάσουμε και να μην εκφράσουμε την αμηχανία μας.

Αν αγγίζει τα γεννητικά του όργανα

Είναι απόλυτα φυσιολογικό,ήδη από τη νηπιακή ηλικία, τα αγοράκια να τραβούν το πέος τους και τα κοριτσάκια να τρίβουν την περιοχή του κόλπου. Δεν θυμώνουμε, δεν προσπαθούμε να τα εμποδίσουμε και φυσικά δεν τα τιμωρούμε, αλλά τους εξηγούμε ότι είναι καλύτερο να το κάνουν στο δωμάτιό τους. Αν επιχειρήσουν να εξερευνήσουν το σώμα τους σε δημόσιο χώρο, δοκιμάζουμε να αποσπάσουμε την προσοχή τους. Το ζητούμενο είναι να μη συνδέσουν την αυτοϊκανοποίηση με τις ενοχές. Προσοχή, όμως: Ο πολύ συχνός αυνανισμός από ένα μικρό παιδί ίσως υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί της Κλινικής Μάγιο. Μπορεί, για παράδειγμα, να αποτελεί ένδειξη άγχους, ότι δεν απολαμβάνει αρκετή προσοχή στο σπίτι ή ακόμα και να είναι σημάδι σεξουαλικής κακοποίησης.

boom-sex-education

Αν αγγίζει τα γεννητικά όργανα άλλων παιδιών

Γύρω στα 3-4 χρόνια τους τα παιδιά συνειδητοποιούν ότι αγοράκια και κοριτσάκια έχουν διαφορετικά γεννητικά όργανα και μπορεί να αρχίσουν να παίζουν τον «γιατρό». Σε αυτές τις ηλικίες οι συγκεκριμένες δραστηριότητες δεν έχουν σεξουαλικό χαρακτήρα. Αλλά επειδή είναι ευαίσθητες οι ισορροπίες με τους άλλους γονείς, είναι καλό να θέσουμε συγκεκριμένα όρια.

Αν μας ρωτήσει πώς γεννιούνται τα μωρά

Κάποια στιγμή θα ξυπνήσει αναπόφευκτα η περιέργειά του για την ανθρώπινη αναπαραγωγή, ιδιαίτερα αν πρόκειται να αποκτήσει αδερφάκι. Τότε, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία και να του πούμε ότι τα μωρά μεγαλώνουν μέσα στην κοιλιά της μαμάς σε ένα μέρος που λέγεται μήτρα.

boom-sex-education

Πώς απαντάμε σε άλλες «δύσκολες» ερωτήσεις:

Πώς μπαίνουν τα μωρά στην κοιλιά της μαμάς; «Η μαμά και ο μπαμπάς αγκαλιάζονται με ένα ξεχωριστό τρόπο, τα σποράκια τους ενώνονται και κάνουν ένα μωρό».

Από πού βγαίνουν τα μωρά; «Η μαμά σπρώχνει το μωρό και αυτό βγαίνει από ένα μέρος του σώματός της που λέγεται κόλπος».

Γιατί δεν έχουμε όλοι πουλάκι; «Τα αγοράκια έχουν διαφορετικό σώμα από τα κοριτσάκια».

Γενικά, αποφεύγουμε να δίνουμε πολλές και σύνθετες πληροφορίες, άλλωστε ένα παιδί προσχολικής ηλικίας δεν θα είναι σε θέση να τις κατανοήσει πλήρως ούτε να τις ανακαλέσει αργότερα στη μνήμη του. Φροντίζουμε όμως να απαντάμε σε όλες τις ερωτήσεις του.

boom-sex-education

Αν πιάσει «επ’ αυτοφώρω» τη μαμά και τον μπαμπά

Αναπόφευκτα θα νιώσουμε άβολα, αλλά ένα παιδί προσχολικής ηλικίας πιθανότατα δεν θα καταλάβει τι είδε. Αν, μέσα στον πανικό μας, του βάλουμε τις φωνές ή αντιδράσουμε με οποιονδήποτε τρόπο που το αναστατώσει, μπορούμε αργότερα να του ζητήσουμε συγγνώμη και να του ξεκαθαρίσουμε ότι δεν έκανε τίποτα κακό. Σε κάθε περίπτωση, το παρακινούμε να μας ρωτήσει ό,τι θέλει και επισημαίνουμε ότι όταν ένα δωμάτιο είναι κλειστό, πρέπει να χτυπάει την πόρτα προτού μπει μέσα. Μπορούμε επίσης να του δώσουμε μια εξήγηση χωρίς να επεκταθούμε σε λεπτομέρειες. Όπως: «Αυτό είναι κάτι που κάνουν μερικές φορές οι μεγάλοι όταν είναι μόνοι για να νιώσουν όμορφα και να δείξουν την αγάπη τους ο ένας στον άλλο».

Από τη Γεωργία Καρκάνη