Ήταν το ομορφότερο και πιο δημοφιλές κορίτσι στην τάξη. Στην πραγματικότητα δεν είχε παρέες αλλά ακόλουθους, κυρίως αγόρια που παρακολουθούσαν την κάθε του κίνηση σαν υπνωτισμένα. Το καλύτερο που μπορούσε να ελπίσει ένα άλλο κορίτσι από εκείνη ήταν να μην «κλέψει» το δικό της αγόρι. Το χειρότερο, να την αντιμετωπίσει σαν να μην υπάρχει. Στην τελευταία κατηγορία ανήκαμε εγώ και μερικά ακόμα κορίτσια. Και μπορεί το ομορφότερο και πιο δημοφιλές κορίτσι στην τάξη να μην ήταν νταής -άλλωστε δεν είχε λόγο να αναζητήσει την αυτοεπιβεβαίωση μέσα από τον εκφοβισμό, του την πρόσφερε καθημερινά απλόχερα το κοινό του- αλλά δεν είναι και τόσο ευχάριστο να σου συμπεριφέρονται σαν να είσαι αόρατη. Ιδιαίτερα αν διανύεις την ούτως ή άλλως ζόρικη εποχή της εφηβείας. Από τότε έχουν περάσει δεκαετίες και τουλάχιστον το θέμα του σχολικού εκφοβισμού έχει μπει στο δημόσιο και ιδιωτικό διάλογο. Όταν όμως επιστρέφει ο γιος μου από το σχολείο -ο οποίος, σημειωτέον, δεν είναι ούτε επτά χρονών- και λέει ατάκες του τύπου «είναι βαρετό να είσαι καλός», σημαίνει ότι έχουμε πολλή δουλειά ακόμα. Η αλήθεια είναι ότι από τη στιγμή που ένα παιδί αρχίζει να έρχεται σε επαφή και με άλλα περιβάλλοντα πέρα από εκείνο του σπιτιού (δηλαδή, σε κάποιες περιπτώσεις, ήδη από τον παιδικό σταθμό), δέχεται πολλές επιρροές τις οποίες δεν ελέγχουμε ως γονείς. Ωστόσο -θέλω να- πιστεύω ότι δεν είναι ποτέ αργά να διδάξουμε στα παιδιά μας ότι είναι «κουλ», και καθόλου βαρετό, να είσαι καλός.
- Να τα φέρουμε σε επαφή με φανταστικούς ήρωες και ηρωίδες που ζουν μια συναρπαστική ζωή βοηθώντας και σώζοντας τους αγαπημένους τους, από τις γενναίες πολεμίστριες της Disney μέχρι την εφηβική παρέα του «Stranger Things».
- Να οργανώσουμε οικογενειακές βόλτες που συνδυάζονται με προσφορά, από τον εθελοντικό καθαρισμό μιας ακτής μέχρι την επίσκεψη σε ένα καταφύγιο ζώων.
- Να τα παρακινήσουμε να πλησιάσουν το παιδί που κάθεται μόνο του σε ένα πάρτι ή στο προαύλιο του σχολείου – ακόμα και αν δεν αποκτήσουν έναν καινούριο φίλο, θα νιώσουν ωραία και μόνο που του κράτησαν συντροφιά για λίγες ώρες.
- Να τα παροτρύνουμε, όποτε αισθάνονται απογοητευμένα, θυμωμένα, πληγωμένα από τη συμπεριφορά κάποιου άλλου να αναρωτηθούν μήπως και τα ίδια έχουν συμπεριφερθεί κάποτε με τον ίδιο τρόπο – «είδες λοιπόν πόσο άσχημα νιώθει κάποιος όταν του συμπεριφέρεσαι έτσι;».
- Να τα συμβουλεύσουμε να απομακρυνθούν από παρέες που τους ζητούν να κάνουν κάτι «κακό» για να τα αποδεχτούν, εξηγώντας τους ότι με έναν πραγματικό φίλο γίνεσαι «καλύτερος», όχι «χειρότερος» άνθρωπος, διαφορετικά δεν είναι πραγματικός φίλος σου.
- Να τους εξηγήσουμε ότι αν δουν μια παρέα να κοροϊδεύει, να χτυπάει ή να συμπεριφέρεται με οποιονδήποτε τρόπο άσχημα ένα παιδί, δεν πρέπει να διστάσουν να το αναφέρουν στους δασκάλους τους. Με αυτό τον τρόπο δεν γίνονται «καρφιά» αλλά μπορεί ακόμα και να σώσουν το παιδί – και σίγουρα θα το βοηθήσουν να νιώσει καλύτερα.
Κυρίως, να γίνουμε εμείς παραδείγματα καλοσύνης, μέσα από τις πράξεις μας. Να μη μιλάμε υποτιμητικά για άλλους, ιδιαίτερα για θέματα που αφορούν την εξωτερική τους εμφάνιση. Να συμπαραστεκόμαστε σε όποιον ξέρουμε ότι περνάει δύσκολα. Να δείχνουμε ευγένεια και σεβασμό προς φίλους, συγγενείς, αλλά και όλους όσους συναναστρεφόμαστε καθημερινά – δεν έχει καμία σημασία αν είναι ένας συνεργάτης που έχουμε ανάγκη ή ο σερβιτόρος που μας εξυπηρετεί στο εστιατόριο. Γιατί ακόμα και αν τα παιδιά μας βρίσκονται στην εφηβεία, παραμένουμε ένα από τα πρότυπά τους, όσο κι αν προσπαθούν να μας αποδείξουν το αντίθετο.
