«Το όνομά μου είναι Leah Lazaro Lukumay και είμαι ένα Maasai girl! Έκανα κλειτοριδεκτομή σε ηλικία 11 ετών και η οικογένειά μου με ανάγκασε να παντρευτώ έναν άντρα 60 ετών». Κάπως έτσι ξεκινά η διαδικτυακή μας κουβέντα με τη Leah, ένα 33χρονο κορίτσι από την Τανζανία που κατάφερε να «δραπετεύσει» από τις σκληρές παραδόσεις των Maasai και να ιδρύσει μια ΜΚΟ με σκοπό να πείσει τα κορίτσια και τις γυναίκες της φυλής της πως το σώμα τους ανήκει αποκλειστικά και μόνο σε εκείνες. Φαντάζεστε, βέβαια, πως ο αγώνας αυτός δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.
Η συζήτηση αυτή με άλλαξε μια για πάντα και ανυπομονώ να φτάσει η κόρη μου σε κατάλληλη ηλικία για να τη διαβάσει κι εκείνη.
Διαβάστε, αναλογιστείτε και τέλος, αν θέλετε, συνδράμετε στον σπουδαίο αγώνα της Leah.
Leah, πες μου την ιστορία σου…
Το όνομά μου είναι Leah Lazaro Lukumay και είμαι ένα Maasai girl! Έκανα κλειτοριδεκτομή σε ηλικία 11 ετών και η οικογένειά μου με ανάγκασε να παντρευτώ έναν άντρα 60 ετών. Ο μπαμπάς μου πέθανε όταν ήμουν δύο, επομένως ο αδερφός μου ήταν επικεφαλής της οικογένειάς μου, που είναι μια παραδοσιακή οικογένεια Maasai. Όταν ετοιμαζόμουν λοιπόν για τον γάμο, δραπέτευσα από την οικογένειά μου και έφτασα σε μια άλλη περιοχή. Εκεί, μια υπέροχη γυναίκα με καλή καρδιά με ανέλαβε και με πήγε στο σχολείο. Όταν τελείωσα το σχολείο, γνώρισα τον σύζυγό μου που σπούδαζε τότε στο πανεπιστήμιο και ανήκε κι εκείνος στη φυλή Maasai.
Πώς είναι σήμερα η κατάσταση στη χώρα σου, την Τανζανία, όσον αφορά την κλειτοριδεκτομή;
Πολύ χειρότερη από πριν. Μετά τον νόμο του 1998 όπου η κυβέρνηση απαγόρευσε την κλειτοριδεκτομή, τα πράγματα χειροτέρεψαν, γιατί πλέον όλα γίνονται κρυφά. Παλαιότερα, ο ακρωτηριασμός και ο πρώιμος γάμος συνοδεύονταν από μεγάλες τελετές. Τώρα σταμάτησαν οι τελετές, αλλά τόσο ο ακρωτηριασμός όσο και ο πρώιμος γάμος πραγματοποιούνται κρυφά. Τι σημαίνει αυτό; Πως με το ίδιο μαχαίρι ακρωτηριάζονται 10 ή και περισσότερα κορίτσια στη σειρά.
Μπορώ να φανταστώ τις τραγικές συνέπειες αυτού που περιγράφεις, αλλά, αν θέλεις, πες μου κι εσύ.
Οι επιπλοκές είναι τεράστιες. Πολλά κορίτσια πεθαίνουν εξαιτίας της αιμορραγίας, κολλάνε ασθένειες εξαιτίας της χρήσης του ίδιου μαχαιριού, χάνουν κάθε απόλαυση στο σεξ και έχουν μεγάλες δυσκολίες στη γέννα. Είναι τρομακτικό να λείπει ένα κομμάτι από το σώμα σου. Και την καρδιά σου. Από κάποια από αυτά υπέφερα κι εγώ.
Leah, μίλησέ μου για όσα κάνεις εσύ σήμερα στην κοινωνία των Maasai.
Η ευθύνη που έχω είναι πολύ μεγάλη. Εκπαιδεύω τα κορίτσια για τις αρνητικές συνέπειες της κλειτοριδεκτομής και του πρώιμου γάμου. Καθώς έχω υποστεί κλειτοριδεκτομή στα έντεκά μου, γνωρίζω καλά τις επιπτώσεις του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων. Έτσι, έχω δημιουργήσει μια ΜΚΟ που έχει στόχο να εκπαιδεύσει τα κορίτσια και τις γυναίκες των Maasai. Εδώ, για να καταλάβετε, η κουλτούρα μας υπαγορεύει το εξής: στις γυναίκες Maasai αρέσει ο σύζυγός τους να παντρεύεται πολλές φορές, κι έτσι η ίδια η γυναίκα τον ενθαρρύνει να παντρευτεί κι άλλες γυναίκες. Επίσης, οι γυναίκες είναι περήφανες όταν κάνουν κλειτοριδεκτομή, γιατί πιστεύουν πως έτσι θα αποκτήσουν πολλά παιδιά.
Μπορείς να μου περιγράψεις μια μητέρα Maasai;
Φυσικά, οι μητέρες Maasai έχουν έναν σκοπό. Να φροντίζουν τα παιδιά και τα ζώα, να μαζεύουν ξύλα και να μαγειρεύουν.
Αλλάζουν πιστεύεις τα πράγματα όσο περνάνε τα χρόνια;
Ναι, υπάρχουν πολλές αλλαγές, καθώς πολλές γυναίκες μάς εμπιστεύονται πλέον. Ακόμα και ηγέτες αποφάσισαν να αλλάξουν τη νομοθεσία σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων μετά τη δράση μας.
Ποια είναι, άραγε, τα όνειρά σου για το μέλλον;
Ονειρεύομαι έναν κόσμο όπου δεν θα υπάρχει για τις γυναίκες ούτε ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων ούτε πρώιμος γάμος. Ονειρεύομαι τα κορίτσια της επόμενης γενιάς να έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση και να μπορούν να επιλέγουν οι ίδιες τους συζύγους τους. Θα ήθελα να δω γυναίκες επιχειρηματίες, για παράδειγμα, να φτιάχνουν σαπούνι προκειμένου να το πουλήσουν και να έχουν τα δικά τους χρήματα για να βοηθήσουν την οικογένειά τους.
Περίγραψέ μου το δικό σου έργο.
Δουλεύω ασταμάτητα –παρά τα χιλιάδες εμπόδια– εδώ και χρόνια προκειμένου να εκπαιδεύσω τα κορίτσια ώστε να μάθουν να ασχολούνται με πράγματα που θα τους αποφέρουν έσοδα για τις ίδιες και τις οικογένειές τους. Εκτός από το να φτιάχνουν σαπούνι, τους μαθαίνω κάποιες γεωργικές μεθόδους, πώς να φτιάχνουν ένα μελίσσι και να το διατηρούν ώστε να παράγουν μέλι και να το πουλάνε, ή, ακόμα, να φτιάχνουν κεριά αλλά και παραδοσιακά κοσμήματα.
Πόσο δύσκολο είναι να έρθει η αλλαγή;
Προσπαθώ με κάθε τρόπο να ενισχύσω την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον γυναικείο ακρωτηριασμό, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο που έχω διαθέσιμο. Γνωρίζω καλά πως είναι πολύ δύσκολη η αλλαγή και θα πάρει χρόνια. Δεν θέλω να εξαναγκάσω κανένα κορίτσι να πάρει αυτήν την απόφαση. Θέλω πρώτα να κατανοήσει τους κινδύνους από την κλειτοριδεκτομή και μετά να αποφασίσει για εκείνη και το σώμα της. Σαν μαρτυρία χρησιμοποιώ πάντα τη δική μου ζωή. Τους λέω την ιστορία μου, μετά τους δίνω εναλλακτικές, όπως αυτές που περιγράφω παραπάνω, τους δίνω ένα μικρό κεφάλαιο για να ξεκινήσουν και παρακολουθώ στενά αν η επιχείρησή τους είναι βιώσιμη.
Πόσο σημαντικό είναι τα ίδια τα κορίτσια να μιλήσουν ενάντια στον ακρωτηριασμό του δικού τους σώματος;
Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Να ενδυναμωθούν οι ίδιες οι γυναίκες για να προστατεύσουν το σώμα τους και να μπορέσουν να κάνουν επιλογές για εκείνες. Να επιλέξουν τον σύζυγό τους και να μην ακρωτηριάσουν τα γεννητικά τους όργανα. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε.
«Υπάρχει απόλυτη σχέση ανάμεσα στην κλειτοριδεκτομή και τον πρώιμο γάμο στη φυλή των Maasai. Ένα κορίτσι, αν είναι άνω των 9 ετών και υποστεί ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων, τότε οι γονείς του μπορούν να το παντρέψουν με όποιον εκείνοι επιθυμούν, είτε το κορίτσι θέλει είτε όχι. Επομένως, είναι σημαντικό να κατανοήσετε στη Δύση πως ο πρώιμος γάμος και η κλειτοριδεκτομή είναι δύο άρρηκτα συνδεδεμένα γεγονότα».
Leah, πώς μπορούμε να συμβάλουμε στον σπουδαίο αγώνα σου;
Μπορείτε να υποστηρίξετε τις γυναίκες στην Τανζανία κυρίως με κάποιο χρηματικό ποσό, όποιο κι αν είναι αυτό. Θα βρείτε τον τραπεζικό μας λογαριασμό στο site της ΜΚΟ και μπορείτε να μας κάνετε άμεση μεταφορά χρημάτων. Δεν φαντάζεστε πόσο μετράει εδώ και το κάθε ευρώ που θα φτάσει.
Αν μπορούσε σήμερα να πραγματοποιηθεί μία πιο πρακτική ευχή σου, ποια θα ήταν αυτή;
Να αποκτήσω μια μηχανή σαπουνιού, ώστε να μπορώ να έχω πολλές γυναίκες να δουλεύουν ακόμα πιο παραγωγικά. Έτσι θα έχουν εισόδημα και, άρα, δύναμη για να αντισταθούν στην παράδοση. Ακόμα –όμως είναι πολύ μακρινό όνειρο–, θα ήθελα να έχουμε ένα μικρό κτίριο για να βάλω μέσα τη μηχανή αυτή.
«Μα πόσο κοστίζει αυτή η μηχανή;» τη ρώτησα. «2.800 αμερικάνικα δολάρια» ήταν η απάντηση που έλαβα, δηλαδή περίπου 6,5 εκατομμύρια σελίνια Τανζανίας. Όσο μιλούσαμε, το όνειρο εξελίχθηκε περισσότερο. «Θα ήθελα κι άλλα 1.300 ευρώ για την προμήθεια πρώτων υλών κι έπειτα 45 ευρώ τον μήνα για το μηνιαίο μίσθωμα του χώρου, ώστε να μπει κάπου το μηχάνημα αν το αγοράσουμε».
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Και επειδή ίσως έχετε απορίες:
• Η Ηνωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας ή Τανζανία είναι χώρα της ανατολικής Αφρικής με πρωτεύουσα την Ντοντόμα και πληθυσμό περίπου 61 εκατομμύρια κατοίκους. Συνορεύει με την Ουγκάντα, την Κένυα, τη Ρουάντα, το Μπουρούντι, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ζάμπια, το Μαλάουι και τη Μοζαμβίκη, ενώ βρέχεται από τον Ινδικό Ωκεανό.
• Στην Τανζανία (και την Κένυα) βρίσκονται οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί των Maasai.
• Οι Maasai είναι μια εθνοτική ομάδα, η πιο διάσημη φυλή της Αφρικής με 900.000 μέλη, που ασχολείται κυρίως με την κτηνοτροφία. Οι Maasai διανύουν μεγάλες αποστάσεις με τις αγελάδες τους για να βρουν νερό. Φημίζονται για τις πολεμικές τους ικανότητες και για τις παραδοσιακές πολύχρωμες φορεσιές τους – δυστυχώς όμως έχουν και την παράδοση της κλειτοριδεκτομής.
• Η κλειτοριδεκτομή (FGM – Female Genital Mutilation) είναι μία πρακτική κατά την οποία αφαιρείται ή καυτηριάζεται η κλειτορίδα μιας γυναίκας, ώστε τα γεννητικά της όργανα να αποτελούν μόνο ένα εργαλείο για αναπαραγωγή και όχι κάτι από το οποίο η γυναίκα μπορεί να έχει απόλαυση.
Σκέφτομαι πως εμείς, εδώ, από την ασφάλεια της Ευρώπης, μπορούμε να συνεισφέρουμε στον αγώνα της Leah. Όχι με αίσθημα φιλανθρωπίας ή λύπησης. Αντιθέτως, με αίσθημα σεβασμού και θαυμασμού προς μια σπουδαία γυναίκα.
Θέλω να πω ένα τεράστιο ευχαριστώ στη σελίδα «H Γεωγραφία είναι πολύ κουλ!», καθώς έτσι έμαθα για τη Leah και την προσέγγισα για να μιλήσουμε.
BOOM NOTE:
Για να βρείτε το account της ΜΚΟ της Leah στο Facebook, γράψτε: Teng’ena Community Development Organization
Εδώ μπορείτε να στείλετε στη Leah όποιο ποσό επιθυμείτε: https://tecodeo.or.tz/donate-now/
Διεύθυνση για αποστολή πραγμάτων:
Teng’ena Community Development Organization
Attention to: Leah Lazaro Lukumay
P.O.Box 119
Monduli-Arusha-Tanzania
Post code: 23402 Engutoto
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο 17ο τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε online πατώντας στο εξώφυλλο!
