Το τελευταίο διάστημα γίνεται ιδιαίτερος λόγος για την έξαρση που υπάρχει σε κρούσματα από τον παρβοϊό Β19, γι' αυτό ζητήσαμε από την Παιδίατρο Κατερίνα Κατσιμπάρδη να μας πει όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε.
Τι είναι ο παρβοϊός Β19;
Καταρχήν δεν πρόκειται για έναν νέο ιό. Είναι ένας ιός γνωστός στην ιατρική κοινότητα, που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1975. Κάθε τρία με τέσσερα έτη περίπου έχουμε έξαρση του συγκεκριμένου ιού. Είναι ένας ιός που μολύνει αποκλειστικά τους ανθρώπους και ευθύνεται για την εμφάνιση της πέμπτης νόσου. Αποτελεί μια από τις κλασσικές παιδικές ασθένειες, μαζί με την ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα και την οστρακιά.
Προσβάλει κυρίως παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας και εμφανίζει επιδημική έξαρση το χειμώνα και την άνοιξη.
Πώς μεταδίδεται;
Mεταδίδεται μέσω της αναπνευστικής οδού, με σταγονίδια από τη μύτη ή το στόμα που περιέχουν τον ιό. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης από τη μητέρα στο έμβρυο, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο. Ο χρόνος εμφάνισης της νόσου σε ένα παιδί που ήρθε σε επαφή με τον ιό είναι περίπου 4-14 ημέρες.
Ποια είναι τα συμπτώματα και πώς θα διαχωρίσω τον παρβοϊό Β19 από έναν άλλον ιό;
Η λοίμωξη εκδηλώνεται με συμπτώματα, όπως πυρετός, κεφαλαλγία, ρινική καταρροή, πονόλαιμος και αρθραλγίες, δηλαδή συμπτώματα που υπάρχουν σε κάθε κοινή ίωση. Το χαρακτηριστικό όμως της νόσου είναι το εξάνθημα, το οποίο προκαλεί έντονη ερυθρότητα και αρχικά εντοπίζεται στο πρόσωπο, δίνοντας την εικόνα χαστουκιού στα μάγουλα του παιδιού. Στη συνέχεια επεκτείνεται στο υπόλοιπο σώμα, ενώ σπάνια εμφανίζεται στις παλάμες και τα πέλματα. Διαρκεί 7-10 ημέρες, ενώ μπορεί να παραμείνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Συνολικά, η νόσος διαρκεί 1-3 εβδομάδες.
Στη φάση που εμφανίζεται το εξάνθημα, η νόσος παύει να είναι μεταδοτική. Επομένως, είναι δύσκολο να προφυλάξουμε κάποιον, δεδομένου ότι τα αρχικά συμπτώματα μοιάζουν με οποιαδήποτε ίωση, ενώ όταν πια εμφανιστεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα και τεθεί η υποψία και τελικά η διάγνωση της πέμπτης νόσου, ο ιός πλέον δεν είναι μεταδοτικός.
Η νόσος έχει συνήθως ήπια κλινική εικόνα στα παιδιά και τους ενήλικες. Όσα άτομα προσβάλλονται αποκτούν ανοσία εφόρου ζωής. Περίπου οι μισοί από τους ενήλικες έχουν ανοσία, λόγω λοίμωξης από παρβοϊό Β19 στο παρελθόν, χωρίς μάλιστα να θυμούνται ότι πέρασαν τη λοίμωξη.
Όμως παιδιά με υποκείμενο νόσημα, το οποίο επηρεάζει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, όπως, κακοήθεια, δρεπανοκυτταρική αναιμία ή θαλασσαιμία, που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ή παρουσιάζουν κάποια μορφή ανοσοανεπάρκειας, είναι ευάλωτα να παρουσιάσουν επιπλοκές, όπως σοβαρή αναιμία.
Eγκυμοσύνη και λοίμωξη από παρβοϊό Β19
Οι περισσότερες έγκυες που προσβάλλονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα γεννήσουν υγιή μωρά. Ο κίνδυνος αποβολής είναι περίπου 10-14%, εάν η λοίμωξη εμφανισθεί πριν από την 20η εβδομάδα κύησης, ενώ μειώνεται στο 2% εάν η λοίμωξη εμφανισθεί μετά την 20η εβδομάδα. Συστήνεται αποφυγή της επαφής της εγκύου με άτομα που έχουν ή υπάρχει υποψία λοίμωξης από παρβοϊό Β19.
Πώς τίθεται η διάγνωση;
Η διάγνωση κατά κανόνα τίθεται με βάση την κλινική εικόνα, χωρίς να χρειάζεται να γίνει εργαστηριακός έλεγχος.
Μπορεί όμως η διάγνωση να επιβεβαιωθεί εργαστηριακά με την ανίχνευση αντισωμάτων για τον παρβοϊό Β19, με εξέταση αίματος.
Πώς θα προστατέψω το παιδί μου;
Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα ιό που μεταδίδεται μέσω των σταγονιδίων, συστήνονται τα μέτρα πρόληψης που ισχύουν για κάθε ίωση:
- αποφυγή στενής επαφής με άτομα που είναι άρρωστα
- να μην πιάνουν τα μάτια και το στόμα με τα χέρια τους
- καλό πλύσιμο των χεριών
- να παραμένουν στο σπίτι όταν είναι άρρωστα και να επιστρέφουν στο σχολείο εφόσον έχουν αναρρώσει
Να γνωρίζουμε ότι:
- Δεν χρειάζεται και δεν υπάρχει θεραπεία για τη λοίμωξη από παρβοϊό Β19.
- Συστήνεται το παιδί να λαμβάνει αρκετά υγρά και ξεκούραση, όπως σε κάθε ίωση. Μπορεί να λάβει παυσίπονα, σε περίπτωση πυρετού ή κεφαλαλγίας.
- Δεν υπάρχει εμβόλιο.
- Το παιδί επιστρέφει στο σχολείο του μετά την εμφάνιση του εξανθήματος, διότι πλέον δεν μεταδίδει.
- Δεν υπάρχουν επιπλοκές στα υγιή άτομα, ενώ το 50% των ατόμων που προσβάλλονται είναι ασυμπτωματικοί. Τα ανοσοκατασταλμένα άτομα μπορεί να παρουσιάσουν επιπλοκές.
Ευχαριστούμε την Κατερίνα Κατσιμπάρδη, MD, PhD | Παιδίατρο, Διδάκτωρ Ιατρικής ΕΚΠΑ | www.katsibardi.gr