Ένα από τα πιο δυνατά ψυχολογικά θρίλερ των τελευταίων χρόνων, το μυθιστόρημα «Αιχμηρά αντικείμενα» της Τζίλιαν Φλιν (εκδ. Μεταίχμιο), έχει ως κεντρική ηρωίδα μια γυναίκα η οποία έζησε μια τραυματική παιδική ηλικία πλάι στη μητέρα της, που έπασχε από το σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου. Όσοι υποφέρουν από τη συγκεκριμένη ψυχική διαταραχή -που πήρε το όνομά της από έναν μυθομανή Γερμανό βαρόνο του 18ου αιώνα-προκαλούν τεχνητά ασθένειες ή τραυματισμούς σε ανθρώπους που φροντίζουν, ενδεχομένως οδηγώντας τους μέχρι τον θάνατο. Πολλοί από αυτούς είναι μητέρες, οι οποίες υποβάλλουν τα παιδιά τους σε μια από τις πιο επικίνδυνες μορφές κακοποίησης. Οι πράξεις τους «έρχονται σε σύγκρουση με όλα όσα γνωρίζουμε για τη μητρότητα», όπως σχολιάζει ο Αμερικανός ψυχίατρος Dr. MarcFeldman. Η διάγνωση του συνδρόμου είναι εξαιρετικά δύσκολη γιατί μπορεί να συγχέεται με άλλες μορφές κακοποίησης. Άλλωστε οι δράστες σπάνια ομολογούν τα εγκλήματά τους.
Σύνδρομο Μινχάουζεν δι' αντιπροσώπου: 5 αληθινές ιστορίες
Lacey Spears: Για χρόνια, αυτή η μαμά μπλόγκερ μοιραζόταν με το διαδικτυακό κοινό της τα υποτιθέμενα προβλήματα υγείας του γιου της, Garnett.
Αυτό που δεν γνώριζαν οι ακόλουθοί της στα social media ήταν ότι τα προκαλούσε η ίδια, δηλητηριάζοντας το αγοράκι με τεράστιες ποσότητες άλατος που διοχέτευε στον οργανισμό του με ένα σωληνάκι σίτισης. Όταν ο Garnett πέθανε σε ηλικία μόλις πέντε ετών, το ιντερνετικό σύμπαν συνταράχθηκε από την αποκάλυψη πως είχε δολοφονηθεί από την ίδια του τη μητέρα, η οποία είχε πλημμυρίσει το αίμα του με τοξικές ποσότητες νατρίου. Στη δίκη, όπου η Spears καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης, οι κατήγοροί της αποκάλεσαν τις πράξεις της «πραγματικά βασανιστήρια». Ποτέ δεν παραδέχτηκε την ενοχή της.
Blanca Montano: Το 2011, όταν εκείνη ήταν 23 ετών, ξαφνικά και τα δύο παιδιά της διαγνώστηκαν με το επικίνδυνο ελικοβακτήριο του πυλωρού. Ενώ το μεγαλύτερο, ο γιος της, κατάφερε να το ξεπεράσει, η κόρη της, μόλις επτά μηνών, συνέχισε να παθαίνει ξανά και ξανά σπάνιες και σοβαρές λοιμώξεις. Οι γιατροί, προβληματισμένοι, τοποθέτησαν κάμερα στο δωμάτιο του νοσοκομείου όπου νοσηλευόταν το κοριτσάκι και διαπίστωσαν ότι ήταν η μητέρα του που μόλυνε σκοπίμως τον ορό του. Μόλις εκείνη απομακρύνθηκε από το παιδί, η υγεία του μωρού άρχισε να βελτιώνεται αμέσως.
Η Montano καταδικάστηκε σε 13 χρόνια φυλάκισης. Μέχρι σήμερα επιμένει ότι είναι αθώα.
Hope Ybarra: Η ζωή της, μέχρι τη σύλληψή της το 2009 και την καταδίκη της σε 10 χρόνια φυλάκισης, ήταν φτιαγμένη από εξωφρενικά ψέματα. Προσποιήθηκε στον σύζυγό της ότι πήρε διδακτορικό δίπλωμα, ισχυρίστηκε ότι η πρώτη κόρη της έπασχε από εγκεφαλική παράλυση και απασχόλησε για πολλά χρόνια το κοινό με τον υποτιθέμενο αγώνα της ενάντια στον καρκίνο των οστών, φτάνοντας σε σημείο να ξυρίσει το κεφάλι και τα φρύδια της για να πείσει ότι κάνει χημειοθεραπείες.
Το αποκορύφωμα ήρθε όταν γέννησε πρόωρα τη δεύτερη κόρη της, την οποία εξανάγκασε σε 30-40 περιττές επεμβάσεις και παραλίγο να σκοτώσει όταν η θεραπεία στην οποία υποβλήθηκε αναίτια τής προκάλεσε αναφυλακτικό σοκ. Μετά τη σύλληψή της, ισχυρίστηκε ότι πρόθεσή της ήταν να «τραβήξει την προσοχή».
Marybeth Tinning: Η πιο τραγική ιστορία του συνδρόμου μετρά τους θανάτους εννέα παιδιών στην ίδια οικογένεια. Όλα πέθαναν το πολύ μέχρι τα τέσσερα χρόνια τους, από το 1967 μέχρι το 1985, και μόνο η μία περίπτωση αποδίδεται σήμερα σε φυσικά αίτια. Δολοφόνος αποδείχθηκε ότι ήταν η μητέρα τους. Όταν τα μετέφερε στο νοσοκομείο ήταν ήδη νεκρά – μετά από «εγκεφαλικά», «καρδιακές προσβολές» ή αφού είχαν «μελανιάσει» μυστηριωδώς, όπως ισχυριζόταν η ίδια στους γιατρούς.
Τελικά η Tinning συνελήφθη, κατηγορήθηκε για τις δολοφονίες των παιδιών της, καταδικάστηκε σε φυλάκιση για τις οκτώ από αυτές και παραδέχτηκε ότι είχε στραγγαλίσει τα τρία. Αποφυλακίστηκε το 2018. Μέχρι σήμερα κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν πάσχει από Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου αλλά είναι, απλά, μια κατά συρροήν δολοφόνος.
Lisa Hayden Johnson: Μετά τον πρόωρο, επικίνδυνο τοκετό του γιου της, αποφάσισε να συνεχίσει να απολαμβάνει τη συμπόνοια του κόσμου καταφεύγοντας στην εξαπάτηση: Όταν η υγεία του παιδιού της άρχισε να βελτιώνεται, εμφανίστηκε σε τηλεοπτική εκπομπή, όπου ισχυρίστηκε ότι ο γιος της είχε διαγνωστεί με μια εξαιρετικά σοβαρή τροφική αλλεργία. Το κοινό θαύμασε τη δύναμή της και ενώ το αγοράκι βρέθηκε αναίτια συνδεδεμένο με σωληνάκια σίτισης και καθηλωμένο σε αναπηρικό αμαξίδιο, η μητέρα του απολάμβανε ταξίδια και ακριβά δώρα από φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Έξι χρόνια μετά, η απουσία συμπτωμάτων προβλημάτισε τους γιατρούς, οι οποίοι ζήτησαν να γίνουν περαιτέρω εξετάσεις, όπου αποδείχθηκε ότι η μητέρα «νόθευε» τα ούρα του παιδιού. Συνελήφθη, αλλά καταδικάστηκε μόλις σε τρία χρόνια φυλάκισης...