Μια μέρα ο γιος μου, εντελώς ξαφνικά, λίγο μετά τα πέμπτα γενέθλιά του, που σε αντίθεση με τα πάρτι-υπερπαραγωγή των προηγούμενων χρόνων γιόρτασε φέτος μόνο με τη μαμά και τον μπαμπά με μια μικροσκοπική τούρτα στο σπίτι, είχε ένα ξέσπασμα, που χωρίς να θυμάμαι τα ακριβή λόγια θα μπορούσε να αποδοθεί κάπως έτσι: «Αμάν πια με τον κορωνοϊό! Ούτε πάρτι ούτε γλυκά ούτε παιδότοποι ούτε βόλτες ούτε σχολείο!».
Αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να είναι σχεδόν χαριτωμένο, αν ο θυμός του δεν εκδηλωνόταν σχεδόν καθημερινά και με έμμεσους, πιο δύσκολα διαχειρίσιμους τρόπους, όπως επιστροφή σε νηπιακά tantrums, ατελείωτα πείσματα, δυσκολίες στον ύπνο και συχνούς εφιάλτες.
Είναι ξεκάθαρο, ωστόσο, ότι οι ψυχικές συνέπειες τόσο από τον φόβο της πανδημίας όσο και από την απομόνωση στο σπίτι δεν επηρεάζει μόνο τη δική μας οικογένεια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μόλις δημοσίευσε άρθρο για τις επιπτώσεις της COVID-19 σε μαθητές και νέους ανθρώπους, όπου επισημαίνει ότι «ενώ οι άμεσες συνέπειες στην υγεία των νέων είναι σε γενικές γραμμές λιγότερο σοβαρές, αυτοί επηρεάζονται δυσανάλογα από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας. Αυτές περιλαμβάνουν διακοπή της εκπαίδευσής τους, οικονομική αβεβαιότητα, ανεργία ή έλλειψη επαγγελματικών ευκαιριών, συνέπειες στη σωματική και ψυχική υγεία και τραύματα από την ενδοοικογενειακή βία».
Ο ΠΟΥ δεν αναφέρεται μόνο στα παιδιά αλλά και σε νεαρούς ενήλικες, αλλά οι στατιστικές που παραθέτει είναι ιλιγγιώδεις: «Σχεδόν το 90% των νέων υποφέρει από άγχος που συνδέεται με την COVID-19, πάνω από 1 εκατομμύριο μαθητές σχεδόν από όλες τις χώρες έχουν επηρεαστεί από το κλείσιμο των σχολείων και 1 στους 6 νέους παγκοσμίως έμεινε άνεργος στη διάρκεια της πανδημίας».
Ενδεικτικά, σε μια κατάσταση όπου οι ισορροπίες είναι ήδη εύθραυστες και ένα στα οκτώ παιδιά ή εφήβους υπολογίζεται ότι αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, στην περίοδο της καραντίνας οι συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές αυξήθηκαν ανάμεσα σε ανηλίκους, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση The Lancet Psychiatry. Άλλες συνέπειες, που παρατηρήθηκαν σε βρετανική μελέτη του κυβερνητικού οργανισμού Ofsted, είναι οι μαθησιακές παλινδρομήσεις από την αναστολή της λειτουργίας των σχολείων και τον περιορισμό των μετακινήσεων, που σε μικρότερες ηλικίες μπορεί να σημαίνουν ακόμα και επιστροφή στην πάνα ή απώλεια βασικών δεξιοτήτων όπως η χρήση μαχαιροπίρουνου.
Έτσι ο ΠΟΥ σε συνεργασία με έξι οργανώσεις νέων, που εκπροσωπούν 250 εκατομμύρια μέλη παγκοσμίως, ξεκινούν μια σειρά δράσεων με τίτλο «Global Youth Mobilization for Generation Disrupted» για να υποστηρίξουν τους ανήλικους και νέους ενήλικες στην εποχή του κορωνοϊού, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει ένα παγκόσμιο συνέδριο τον Απρίλιο του 2021.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, ως γονείς, για να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας; Διατήρηση όσο το δυνατόν μιας ρουτίνας, που τούς δημιουργεί το αίσθημα της ασφάλειας και της σταθερότητας, τακτική άσκηση ακόμα και μέσα στο σπίτι, επαφή με τα παιδιά ακόμα και μέσα από εργασίες του νοικοκυριού (π.χ. μαγειρεύουμε παρέα ή πλένουμε μαζί τα πιάτα), επαφή με τη φύση στο μέτρο του δυνατού, ακόμα και μέσα από το πάρκο της γειτονιάς μας, και δημιουργία ενός σχετικά ασφαλούς κύκλου, π.χ., με μια ακόμα φιλική ή συγγενική οικογένεια, ώστε η κοινωνικοποίησή τους να μην περιορίζεται στις οθόνες. Με την ελπίδα, μετά τις γιορτές, να αρχίσει με αργά και προσεκτικά βήματα η επιστροφή μας στην κανονικότητα, που μπορεί στο παρελθόν να θεωρούσαμε δεδομένη αλλά αυτή τη στιγμή μοιάζει ανεκτίμητη.
Από τη Γεωργία Καρκάνη
