Βροχή από γλυκίσματα και παιχνίδια. Παιδικά με τις ώρες στην τηλεόραση και «ναι» σε όλα τα χατίρια που το παιδί δεν θα τολμούσε καν να εκφράσει στη μαμά και τον μπαμπά. Όσο κι αν μας κατατρώνε οι ενοχές κάθε φορά που το αφήνουμε στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού, όσο κι αν μας λείπει όταν περνάμε πολλές ώρες και, σε κάποιες περιπτώσεις, μέρες μακριά του, δεν μπορούμε παρά να παραδεχτούμε ότι, συχνά, εκείνες τις ώρες το ίδιο το παιδί ζει σε μια επίγεια εκδοχή του παραδείσου. Σε μια χώρα όπου η αγάπη και η τρυφερότητα ρέουν σε αφθονία, με τους παππούδες να αναλαμβάνουν τον ρόλο του τζίνι που βγαίνει από το μπουκάλι, υλοποιώντας ακόμα και τις πιο απίθανες επιθυμίες του.
Όταν παραλαμβάνουμε από το πατρικό μας ή το πατρικό του άντρα μας το παιδί με το πρόσωπο γεμάτο σοκολάτες και τα χέρια γεμάτα καλούδια, ίσως μάς κυριεύουν ο θυμός απέναντι στη γιαγιά και τον παππού που το «κακομαθαίνουν» με παραχωρήσεις που μπορεί να του χαλάσουν τα δόντια, να ανεβάσουν τον δείκτη της ζυγαριάς του πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα ή να το οδηγήσουν σε συμπεριφορές ανεπιθύμητες, οι οποίες συνδέονται με την απουσία ορίων. Κάποιες από αυτές τις σκέψεις είναι, πράγματι, βάσιμες, άλλωστε συνήθως οι παππούδες έχουν εμπειρικές μόνο γνώσεις διαπαιδαγώγησης και μια αγάπη προς το εγγόνι που τους τυφλώνει.
Ας τους αφήσουμε όμως να το κακομάθουν.
Η επαφή των παππούδων με τα εγγόνια λειτουργεί ευεργετικά, καταρχήν, για τους ίδιους, προστατεύοντάς τους από διάφορες ασθένειες και ανεβάζοντας το προσδόκιμο ζωής τους έως και κατά 37%, σύμφωνα με έρευνα του 2017 (Science Daily). «Η φροντίδα των εγγονιών θεωρείται ένας εξελικτικός μηχανισμός που έχει συμβάλει στην άνοδο του προσδόκιμου επιβίωσης του ανθρώπου» όπως σχολιάζουν οι ειδικοί στο σχετικό επιστημονικό άρθρο.
Μάλιστα τα οφέλη είναι αμφίδρομα. Οι παππούδες -σχολιάζει η ψυχολόγος Vanessa Jensen, συνεργάτιδα της Κλινικής Παίδων του Κλίβελαντ- λειτουργούν ως προέκταση της -ολοένα και πιο συρρικνωμένης - πυρηνικής οικογένειας και «όσο περισσότεροι άνθρωποι αγαπούν το παιδί σας, τόσο το καλύτερο», προσθέτει χαρακτηριστικά η ειδικός. Μία μόνο από τις ευεργετικές δράσεις που έχει καταγράψει η επιστήμη είναι ο χαμηλότερος κίνδυνος κατάθλιψης και για τους παππούδες και για το εγγόνι.
Ακόμα και αν οι παππούδες του δικού μας παιδιού δεν ανταποκρίνονται στο παραδοσιακό πρότυπο, του ηλικιωμένου παραμυθά που έχει αγκαλιά ένα τσούρμο εγγόνια μπροστά στο τζάκι, τον χρόνο που του αφιερώνουν συνήθως τού τον αφιερώνουν ολοκληρωτικά – σε αντίθεση με εμάς που, σκορπισμένοι σε δεκάδες υποχρεώσεις, μπορεί να είμαστε με το ένα μάτι στο παιδί και με το άλλο στο κινητό ή στην κατσαρόλα. Ιδανικά, οι παππούδες λειτουργούν ως πρότυπα υπομονής, σοφίας και γενναιοδωρίας για τις νεότερες γενιές. Και σε κάθε περίπτωση, προσφέρουν στα μικρότερα μέλη της οικογένειας ένα απολαυστικό διάλειμμα από τη ρουτίνα.
Οι επισκέψεις του παιδιού στον παππού και στη γιαγιά συνοδεύονται από έναν πλούτο ερεθισμάτων που δεν έχουμε την ευκαιρία να τους προσφέρουμε εμείς. Ιδιαίτερα αν αυτοί ζουν σε ένα σπίτι στο χωριό, με ζώα και περιβόλια, ή κοντά σε άλλα μέλη της ευρύτερης οικογένειας, ανάμεσα σε θείους και ξαδέρφια. «Τότε για το παιδί η επίσκεψη στους παππούδες είναι σχεδόν σαν μίνι διακοπές, αφήστε το λοιπόν να τις ζήσει με αυτό τον τρόπο. Αφήστε τους να το κακομάθουν, σε ένα λογικό πλαίσιο» εξηγεί η Jensen.
Η τελευταία φράση συνοδεύεται από έναν αστερίσκο: Όταν ο παππούς ή η γιαγιά αναλαμβάνει την καθημερινή φροντίδα του παιδιού, δεν έχουμε άλλη επιλογή, ως γονείς, παρά να τους θέσουμε ξεκάθαρα όρια και κανόνες. Διαφορετικά, ας το στείλουμε χωρίς ενοχές και ανησυχίες στο σπίτι τους, τη χώρα της αγάπης και της τρυφερότητας. Ας τους αφήσουμε επομένως την κάθε στιγμή που περνούν παρέα να τη γεμίσουν με όλες τις χαρές της ζωής, σαν ένα πάρτι που γνωρίζουμε ότι δεν θα κρατήσει για πάντα.
