Body shaming & εφηβεία | Πώς μπορούν οι γονείς να θωρακίσουν τα παιδιά;

Boom Team
Tue, 22/06/2021 - 18:23

Σε μια εποχή όπως αυτή, που μέσω των social media οτιδήποτε «τέλειο» και αψεγάδιαστο αποθεώνεται, ενώ κάθε τι ημιτελές ή διαφορετικό επικρίνεται και πολλές φορές απορρίπτεται, δεν είναι δύσκολο να νιώσει κανείς έντονα συναισθήματα δυσαρέσκειας όταν η «εικόνα» του και το σώμα του δεν ανταποκρίνονται σε αυτά τα πρότυπα. Αυτό, σε συνδυασμό με την ανάγκη για επιβράβευση και αποδοχή, που πλέον μεταφράζεται σε like και followers, ωθεί πολλές φορές σε υπερβολές. Και βέβαια, τα πράγματα είναι πιο κρίσιμα στην εφηβεία και την προ-εφηβεία που τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα απέναντι σε φαινόμενα όπως το body shaming. Πώς μπορούμε να τα θωρακίσουμε; Η ψυχολόγος Αγγελική Καβαλλιεράτου μας δίνει tips και πολύτιμες συμβουλές...

Photo: Katie Gerrard | Unsplash 

Τα ποσοστά ερευνών έρχονται να μας δείξουν μερικά απογοητευτικά συμπεράσματα, με πιο σημαντικό την αύξηση των διατροφικών διαταραχών από ηλικίες ακόμη και 7 ετών, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, παιδιά από την ηλικία ακόμη και των 5 ετών ανησυχούν για την εικόνα τους. Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει μάλιστα όχι μόνο τα κορίτσια αλλά και τα αγόρια, τα οποία επίσης ανησυχούν σημαντικά για την εικόνα και το σώμα τους. Το κύριο πρόβλημα βέβαια, εντοπίζεται στην εφηβεία.  Οι έφηβοι τείνουν να βιώνουν άγχος, τόσο εν όψει όλων των συναισθηματικών και συμπεριφορικών αλλαγών που καλούνται να ανακαλύψουν, όσο και όλων των σωματικών τους αλλαγών. Παρατηρούμε πως γίνονται ευερέθιστοι, ανήσυχοι και βιώνουν μια εσωτερική αναστάτωση. Στην προσπάθεια να αυτονομηθούν στρέφονται στον κοινωνικό τους περίγυρο και εκείνη τη στιγμή οι φίλοι γίνονται πολύ σημαντικοί. Τότε λοιπόν ασχολούνται σημαντικά με την εικόνα του σώματός τους, αλλά και με τις αλλαγές που συμβαίνουν σε αυτό.

Photo: Laura Chouette | Unsplash 

Ανάπτυξη της «εικόνας εαυτού»

Καθ’ όλη την περίοδο από τα 7 έτη έως και τα 18, μπορούμε να πούμε πως σταδιακά διαμορφώνει το παιδί την εικόνα για τον εαυτό του, μέσα από την κοινωνικοποίησή του, τις αλληλεπιδράσεις, αλλά και τη σχέση του με σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή του. Η εικόνα του εαυτού, δεν αφορά μόνο στην ικανοποίηση από το σώμα, αλλά και από την συναισθηματική επένδυση στην εξωτερική εμφάνιση, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα η αίσθηση του εαυτού να καθορίζεται από αυτή. Έτσι, σε άτομα που κάνουν αυτή την σύνδεση επηρεάζεται η αυτοεκτίμησή τους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διατροφικές διαταραχές. Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονιστεί τόσο ο ρόλος των ΜΜΕ τα οποία αποτελούν ένα βασικό μέσο διαμόρφωσης κοινωνικών προτύπων, όσο και ο ρόλος του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος ενός ατόμου, που συμβάλλουν στην διαμόρφωση της «ιδανικής εικόνας» που θα θελήσουν να ακολουθήσουν τα παιδιά. Η ανάπτυξη μιας υγιούς ταυτότητας εαυτού, προϋποθέτει ότι οι έφηβοι σέβονται την διαφορετικότητα, εστιάζουν κυρίως στις ικανότητες και στις δεξιότητές τους και όχι τόσο πολύ στην εικόνα του σώματός τους.

Πώς καλλιεργείται η αυτοεκτίμηση στους εφήβους; 

Η εικόνα του σώματος κατά την περίοδο της προ-εφηβείας / εφηβείας, και το κατά πόσο αυτή πλησιάζει στην «ιδανική εικόνα εαυτού», γίνονται οι πιο σημαντικοί παράγοντες για την αυτοεκτίμηση του εφήβου. Η γνώμη, η αποδοχή, ακόμη και τα σχόλια που έρχονται από τον κοινωνικό περίγυρο επηρεάζουν σημαντικά την διαμόρφωση της αυτοεκτίμησής του. Για να μπορεί ένας έφηβος να έχει μια καλή εικόνα για τον εαυτό του, χρειάζεται να έχει δουλέψει σε συναισθηματικό επίπεδο την αποδοχή τόσο των θετικών, όσο και των αρνητικών συναισθημάτων και καταστάσεων που τον αφορούν, αλλά και με μια ευρύτερη έννοια την αίσθηση ικανοποίησης από την ζωή, το πώς δηλαδή μπορεί να αξιολογεί τη ζωή του συνολικά. Αξίζει να τονιστεί, πως η «ικανοποίηση από την ζωή» είναι μια πολύ σημαντική μεταβλητή ειδικότερα κατά την εφηβεία, καθώς οι έφηβοι διατηρούν μια πιο θετική στάση ως προς τον κοινωνικό περίγυρο, τους συνομηλίκους και το σχολείο. Η αυτοεκτίμηση λοιπόν, και η αίσθηση ικανοποίησης από την ζωή αντανακλούν συνολικά την εικόνα που έχει κανείς για τον εαυτό του και τη ζωή του. 

Photo: Jason Deines | Unsplash 

Η στάση των γονέων: Πώς μπορούν να θωρακίσουν τα παιδιά τους; 

Η σχέση με τους γονείς, καθώς και το επίπεδο επικοινωνίας μεταξύ των ίδιων και των παιδιών παίζει ουσιαστικό ρόλο ως προς την πρόληψη κάθε αρνητικής προέκτασης. Τα παιδιά μέσα από τη σχέση τους με τους γονείς, την οποία χρειάζεται να νιώθουν «σταθερή» μπορεί να καλλιεργήσουν σημαντικές δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν στην πιο απαιτητική περίοδο αυτή της προ-εφηβείας και εφηβείας. Καλό είναι, οι γονείς να έχουν υπόψη τα εξής:

  • Να αποδέχονται το παιδί τους χωρίς όρους
  • Να αποφεύγουν να το κρίνουν και να το διορθώνουν διαρκώς
  • Να αποφεύγουν την σύγκρισή του με άλλα
  • Να το ενθαρρύνουν σε κάθε του προσπάθεια
  • Να ενθαρρύνουν την έκφραση των απόψεων του, των σκέψεων του και των συναισθημάτων του
  • Να είναι υποστηρικτικοί
  • Να ενθαρρύνουν μια ανοιχτή μεταξύ τους επικοινωνία 
  • Να το στηρίζουν ως προς τη διαδικασία «επίλυσης προβλημάτων»
Photo: Artem Maltsev | Unsplash 

 

BOOM note: Αν παρατηρήσετε κάποιο από αυτά  τα σημεία, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με έναν ψυχολόγο:

  • Στην περίπτωση που το παιδί σας ασχολείται έντονα με την εικόνα του και το σώμα του
  • Επιζητά να γυμνάζεται διαρκώς και προσέχει σε έντονο βαθμό την διατροφή του
  • Μιλά με αρνητικούς χαρακτηρισμούς για τον εαυτό του
  • Συγκρίνεται πολύ συχνά με τους άλλους
  • Είναι συχνά αποσυρμένο και απομονωμένο
  • Εμφανίζει μια έντονη ενασχόληση με τα social media και δεν έχει πολύ καλή διάθεση
  • Εμφανίζει χαμηλή αυτοεκτίμηση

 

 

Αγγελική Καβαλλιεράτου

Ψυχολόγος / Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια

MSc Κλινική & Κοινοτική Ψυχολόγος

Μετ. Παιδοψυχολογίας & Ψυχολογίας Εφήβων

Τηλ: 6983433267 | Site: www.aggelikikavallieratou.gr