Τα ταμπού για την εγκυμοσύνη μετά τα 40 έχουν τις ρίζες τους βαθιά μέσα στον χρόνο και, όσο κι αν η κοινωνία εξελίσσεται, μια γυναίκα που κυοφορεί σε μεγαλύτερη ηλικία έχει να αντιμετωπίσει τόσο τους δικούς της φόβους όσο και τους προβληματισμούς του περίγυρού της. Ας βάλουμε όμως τα πράγματα στη θέση τους, γιατί η εγκυμοσύνη μετά τα 40 είναι η νέα τάξη πραγμάτων.
Κύριε Καλογήρου, ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι μύθοι που επικρατούν σε σχέση με την εγκυμοσύνη μετά τα 40;
Οι μύθοι είναι πάρα πολλοί, αλλά αξίζει να σταθούμε στους τρεις πρώτους, που ακούμε και συχνότερα…
Είσαι πολύ μεγάλη για να «αντέξεις» την κύηση. Οι μεγαλύτερες σε ηλικία κυοφορούσες έχουν αντίστοιχα μεγαλύτερη πιθανότητα, σε σχέση με τις νεότερες, να αναπτύξουν κάποιες συγκεκριμένες παθήσεις κατά την κύηση, όπως διαβήτη ή υπέρταση. Αλλά, ακριβώς επειδή γνωρίζουν την ύπαρξη αυτής της πιθανότητας στις μέρες μας, είναι πιο συνειδητοποιημένες, άρα πιο προσεκτικές, και με τη σωστή διατροφή και άσκηση η πιθανότητα αυτή εκμηδενίζεται.
Το παιδί σου θα έχει πρόβλημα. Η επιστήμη έχει πλέον τη δυνατότητα να εντοπίζει από νωρίς τυχόν προβλήματα στο έμβρυο και να τα προλαμβάνει, ώστε τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες άνω των 40 ετών να είναι υγιή. Μάλιστα, διεθνώς η πιθανότητα να γεννηθεί ένα παιδί με κάποια πάθηση ενισχύεται όταν η μαμά είναι κάτω των 35 ετών, κυρίως λόγω των ελλιπών ελέγχων κατά την παρακολούθηση.
Δε θα έχεις τα κουράγια να το μεγαλώσεις. Η βιολογική ηλικία κάθε γυναίκας εξαρτάται από τον τρόπο διατροφής, το βάρος και την άσκηση που ακολουθεί. Μια γυναίκα μετά τα 40 είναι σίγουρα πιο συνειδητοποιημένη και η αγάπη της για παιδί είναι το μυστικό της ενέργειας που βλέπουμε στις μεγαλύτερες γυναίκες. Εξάλλου, καλή μαμά δεν είναι μόνο η μαμά που τρέχει συνέχεια στο πάρκο πίσω από ένα παιδί, αλλά κυρίως εκείνη που προσφέρει ποικιλοτρόπως.
Ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι για την υγεία της μαμάς και ποιοι για την υγεία του παιδιού, που ελλοχεύουν μόνο τότε;
Για την υγεία της μαμάς οι πιο συχνοί κίνδυνοι είναι η προεκλαμψία, δηλαδή η αύξηση της αρτηριακής πίεσης μετά το 2ο τρίμηνο κυρίως, και ο σακχαρώδης διαβήτης. Με τη σωστή όμως διατροφή, γυμναστική και παρακολούθηση, μπορούμε να περιορίσουμε την πιθανότητα εμφάνισης αυτών των παθήσεων.
Ισχύει πως η καισαρική είναι μονόδρομος σε αυτές τις περιπτώσεις;
Όχι. Οι γυναίκες μετά τα 40, ανεξάρτητα από το αν έχουν μείνει έγκυες φυσικά ή με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, έχουν το ίδιο δικαίωμα, όπως και οι νεότερες, να γεννήσουν φυσιολογικά. Και τα στατιστικά στοιχεία διεθνώς είναι σχεδόν τα ίδια!
Είναι περισσότερο πιθανό οι γυναίκες που γεννούν μετά τα 40 να εμφανίσουν επιλόχειο κατάθλιψη;
Πράγματι, οι γυναίκες άνω των 40 ετών, όπως δείχνουν μελέτες, έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν επιλόχειο κατάθλιψη. Για τον λόγο αυτό, πριν από τον τοκετό και κυρίως μετά, καλό θα ήταν να έχουν τη συμβουλευτική του μαιευτήρα τους, της μαίας αλλά και ενός έμπειρου ψυχολόγου, προκειμένου το φαινόμενο αυτό (που μπορεί να αγγίξει το 8% των γυναικών) να διαγνωστεί έγκαιρα και να θεραπευτεί.
Θεωρείτε πως είναι απαραίτητο, για όλες τις γυναίκες που περνούν τα 35 και δε θέλουν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής κύησης, να προχωρήσουν σε κατάψυξη ωαρίων;
Η κατάψυξη ωαρίων είναι, θα λέγαμε, μια νέα «τάση» για την ορθή διατήρηση της γονιμότητας σε γυναίκες που, είτε λόγω καριέρας, δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν σε νεότερη ηλικία είτε γιατί θα υποβληθούν σε φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να επηρεάσει ανεπανόρθωτα την ποιότητα των ωαρίων. Η διαδικασία είναι παρόμοια με εκείνη της εξωσωματικής. Η γυναίκα δηλαδή υποβάλλεται σε διέγερση ωοθηκών μέσα από τη χρήση φαρμάκων και την κατάλληλη στιγμή γίνεται ωοληψία και κατάψυξη ωαρίων. Μετά από χρόνια μπορεί να κάνει απόψυξη ωαρίων, γονιμοποίηση και εμβρυομεταφορά, με ποσοστό επιτυχίας ανάλογο με την ηλικία που έγινε η κατάψυξη. Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν συμβουλεύουμε τη γυναίκα να προχωρήσει σε κατάψυξη ωαρίων σε όσο πιο μικρή ηλικία μπορεί, ακόμα και πριν από τα 35 έτη.
Η εγκυμοσύνη μετά τα 40 αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα θέμα ταμπού για την ελληνική κοινωνία. Παρ’ όλα αυτά, έχει και θετικές πλευρές;
Όταν πρόκειται για τη μητρότητα, κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχουν ταμπού. Παρ’ όλα αυτά, οι θετικές πλευρές στις γυναίκες που τεκνοποιούν μετά τα 40 έχουν να κάνουν κυρίως με την ωριμότητα και τη θετική σκέψη στη διαδικασία της κυοφορίας. Η γυναίκα μετά τα 40 σίγουρα προσέχει πιο πολύ, γιατί ξέρει ότι ίσως είναι και η τελευταία της ευκαιρία να γίνει μανούλα, αλλά και γιατί, έχοντας κάνει την καριέρα της, θεωρεί το παιδί που θα έρθει μια φυσική συνέχεια. Στην ουσία, η κυοφορία μετά τα 40 δεν αποτελεί αντένδειξη, και σίγουρα μια γυναίκα τότε μόνο θετικά μπορεί να περιμένει.
Οι γυναίκες που έχουν κοπιάσει για να αποκτήσουν παιδί γίνονται πιο συνειδητοποιημένες μαμάδες, ή μήπως τότε η μητρότητα γίνεται αυτοσκοπός;
Οι γυναίκες που έχουν κοπιάσει σίγουρα είναι πιο συνειδητοποιημένες μαμάδες, όμως δυστυχώς υπάρχει και ο αντίποδας. Δεν είναι λίγες εκείνες οι περιπτώσεις γυναικών που βλέπουν το παιδί σαν μια προσωπική πρόκληση. Οι γυναίκες αυτές πολλές φορές, ιδίως όταν δεν μπορούν να κυοφορήσουν, χρήζουν ψυχολογικής υποστήριξης, αλλά και μετά, κατά τη διάρκεια της κύησης (αφού τα καταφέρουν), προκειμένου να περιοριστεί το άγχος της θετικής τελικής έκβασης. Το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών αυτών γίνονται υπερπροστατευτικές μαμάδες, αλλά δεν είναι λίγες κι εκείνες που συνεχίζουν την καριέρα τους ακόμα πιο δυναμικά, έχοντας σε δεύτερη μοίρα την ανατροφή των παιδιών τους. Το σίγουρο είναι ότι ο γυναικολόγος είναι εκείνος που θα κατευθύνει τη γυναίκα στον κατάλληλο ψυχολόγο για παροχή συμβουλευτικής θεραπείας, ιδίως αν υπάρχουν πολλαπλές αποτυχίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Θεωρείτε πως είναι συνειδητή η απόφαση των γυναικών να γίνονται μαμάδες μετά τα 40 ή ότι οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού;
Όχι, πιστεύω ότι η επιλογή της μητρότητας σε αυτήν την ηλικία είναι πέρα για πέρα συνειδητή και ότι η διαδικασία απόκτησης ενός παιδιού, πολλές φορές, γίνεται με τη βοήθεια ειδικού.
Από τις δεκάδες περιπτώσεις γυναικών που κατάφεραν με τη δική σας πολύτιμη αρωγή να γίνουν μητέρες, ποιες ξεχωρίζετε και θα μπορούσατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Πράγματι είναι δύσκολο, γιατί είναι πάρα πολλές, αλλά υπάρχουν τρεις περιπτώσεις-σταθμοί στη μέχρι τώρα καριέρα μου. Η πρώτη είναι η περίπτωση μιας γυναίκας που κυοφόρησε το παιδί της κόρης της σε ηλικία 55 ετών με άδεια από το δικαστήριο, καθώς η κόρη της είχε ένα είδος νεφρικής ανεπάρκειας και ήταν αδύνατο να κυοφορήσει η ίδια. Επίσης, θυμάμαι ένα περιστατικό μιας κοπέλας που είχε σκλήρυνση κατά πλάκας και ο ιατρός-παθολόγος που την παρακολουθούσε μας άφησε έναν μήνα κενό για τεκνοποίηση, πριν συνεχίσει τη θεραπεία. Επειδή η ίδια δεν ήθελε να κάνει εξωσωματική, αποφασίστηκε η διαδικασία της σπερματέγχυσης και πέτυχε με την πρώτη φορά, με όλο το συναισθηματικό βάρος πάνω μου βέβαια. Τέλος, δεν μπορώ να μην αναφέρω τη σπάνια σε διεθνές επίπεδο περίπτωση της γυναίκας με δύο υποπλαστικές μήτρες, που κατάφερε να τεκνοποιήσει με τη βοήθειά μου και γέννησε έπειτα από πολλές δυσκολίες ένα υγιέστατο κοριτσάκι 3 κιλών!
Διαβάστε ολόκληρο το 1ο τεύχος του BOOM εδώ!