Πριν από μερικούς μήνες, όταν ακόμα φορούσαμε μάσκες και σε εξωτερικούς χώρους, έβγαλα για μια στιγμή τη δική μου, να πιω μια γουλιά καφέ σε κάποιο πάρκο. Μέχρι σήμερα θυμάμαι την έκφραση που πήρε το μωρό μιας φίλης, καθώς αντίκρισε για πρώτη φορά στη ζωή του το κάτω μέρος του προσώπου μου «γυμνό»: Γούρλωσε τα μάτια του έκπληκτο, όπως είχε κάνει ο γιος μου όταν σε ένα από τα πρώτα του ταξίδια με το αυτοκίνητο είχαμε μπει σε ένα μεγάλο και σκοτεινό τούνελ. Ας προσπαθήσουμε τώρα να φανταστούμε πώς θα είναι για κάποια νηπιάκια και πρωτάκια η εμπειρία των πρώτων ημερών στο σχολείο χωρίς μάσκα και μάλιστα στην εκπνοή της φετινής σεζόν. Ειδικά εκείνων που δεν πρόλαβαν να ζήσουν το σχολείο χωρίς μάσκες, επειδή, για παράδειγμα, πήγαν κατευθείαν νηπιαγωγείο και βούτηξαν με τη μία στην πανδημική σχολική καθημερινότητα.
Στην οικογένειά μου, όπου σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας αναζητούσαμε τη χρυσή τομή της ψυχραιμίας, ανάμεσα στην προστασία από την COVID και τον ανεξέλεγκτο φόβο, όταν, στις αρχές της φετινής σχολικής σεζόν, είχαμε μπει μια μέρα με το γιο μου στο σουπερμάρκετ βιαστικά, με αποτέλεσμα να ξεχάσω να του φορέσω τη μάσκα, εκείνος έκανε ένα βήμα πίσω έντρομος, βγαίνοντας με την όπισθεν μέσα από τις συρόμενες πόρτες ένα δευτερόλεπτο πριν ξανακλείσουν αυτόματα και φωνάζοντας: «Μαμά, δεν έβαλα τη μάσκα μου!», λες και μπαίναμε στο εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ μετά το ατύχημα χωρίς προστατευτική στολή. Τόσο βαθύ βίωμα τού είχαν γίνει οι υγειονομικοί κανόνες.
Στην πορεία χαλαρώσαμε κάπως, το ίδιο και ο γιος μου, αλλά υποθέτω ότι υπάρχουν παιδιά που θα πάθουν ένα μικρό σοκ προσαρμογής όταν, μετά από δύο χρόνια με μάσκες, κληθούν να τις βγάλουν τελείως και στο σχολείο. Σε μια πρόσφατη μελέτη της UNICEF για τις συνέπειες της πανδημίας, η συντριπτική πλειοψηφία των γονιών συμφώνησε ότι η ψυχική υγεία των παιδιών τους επιβαρύνθηκε στη διάρκειά της (83,9%), με το 87,2% να αναφέρει ότι έγιναν πιο νευρικά και ανήσυχα. Άλλες επιπτώσεις που καταγράφηκαν ήταν η παλινδρόμησή τους σε προηγούμενα αναπτυξιακά στάδια, οι δυσκολίες στον ύπνο και την όρεξη και η διαταραχή των ορίων στην οικογένεια.
Όταν είχε ξεφουσκώσει ένα από τα προηγούμενα κύματα πανδημίας θυμάμαι να διαβάζω ένα άρθρο σε αγγλόφωνη εφημερίδα, με συνεντεύξεις ενηλίκων που παρόλο που η χρήση μάσκας δεν ήταν πλέον υποχρεωτική εκείνοι επέμεναν να τη φορούν, ο καθένας για διαφορετικούς λόγους – ας πούμε, από ανασφάλεια για την εξωτερική εμφάνισή τους ή την οσμή του στόματός τους, ή εξαιτίας άγχους υγείας.
Άραγε και τα παιδιά μας θα συνεχίσουν να σφίγγουν στα μικροσκοπικά χεράκια τους τη μάσκα τους στο δρόμο για το σχολείο; Ή θα μάς ξαφνιάσουν για ακόμα μία φορά με την προσαρμοστικότητά τους, όπως άλλωστε είχε συμβεί και στην αρχή της πανδημίας, όταν με την εφαρμογή των πρώτων υγειονομικών περιορισμών ήταν τα πρώτα που συμμορφώθηκαν με υπομονή και συνέπεια; Μέσα στα επόμενα 24ωρα θα έχουμε τις απαντήσεις.