Όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει ποιήτρια, να γράφει στίχους σε έναν κόσμο παραδιπλανό, όπου οι άνθρωποι θα τους αναζητούν ακόμη... Μέχρι τότε η Ελένη Φωτοπούλου, συγγραφέας και μητέρα, απολαμβάνει επάξια την επιτυχία του πρώτου της παιδικού βιβλίου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. «Ο Άρης ο Πετάρης» μιλάει στα παιδιά για την αξία της γνώσης, τη φιλία και τη δύναμη της θέλησης που μπορεί ακόμα και να αλλάξει τον κόσμο! Πάμε να τον γνωρίσουμε;
Πώς γεννήθηκε στο μυαλό σας ο Άρης ο Πετάρης; Τι είναι το πετάρι; Το εμπνευστήκατε από κάποιο υπαρκτό ζώο;
Το πετάρι είναι ένας μικρός φανταστικός εαυτός που όλοι έχουμε μέσα μας. Που τολμάει, που ξεπερνάει φόβους και αναστολές και κυνηγάει τα όνειρα και τους στόχους του. Η απόδραση από το φαινομενικά ασφαλές περιβάλλον σηματοδοτεί την αναζήτηση της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και τελικά την οριοθέτηση του κόσμου, έτσι όπως τον αντιλαμβάνεται και τον ονειρεύεται ο καθένας από εμάς. Είτε είναι μικροσκοπικός είτε όχι, είτε είναι φανταστικός είτε όχι. Η αλήθεια είναι ότι κάποια στιγμή στη ζωή μας –ή και περισσότερες φορές– έχουμε ονειρευτεί να ήμασταν εμείς… αυτό το πετάρι!
Ποια μηνύματα θελήσατε να περάσετε μέσα από την ιστορία σας;
Κυρίως ήθελα να αποδείξω στα παιδιά πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο και ανυπέρβλητο όταν κανείς πιστεύει στον εαυτό του, όταν έχει τη δύναμη της γνώσης και τη δίψα της περιπέτειας. Τότε όλα όσα εμφανίζονται ως νομοτελειακά αδιέξοδα μπορούν να εξαφανιστούν. Ακόμη και οι εχθροί μπορεί να γίνουν φίλοι, σύμμαχοι ή μέχρι και συνοδοιπόροι σε αυτή την περιπέτεια.
Πώς μπορεί ένα παιδικό βιβλίο να δώσει φτερά στους μικρούς –και μεγαλύτερους– αναγνώστες του;
Πόσες φορές δεν έχουμε ζήσει μια διαφορετική ζωή, πολύ πιο ελεύθερη και ανέμελη, έστω και νοερά; Πόσες φορές το μυαλό μας δεν μας έχει ταξιδέψει πολύ μακριά, σε παραμυθένια μέρη; Πόσες φορές δεν έχουμε ταυτιστεί και ζήσει με μεγάλη συναισθηματική ένταση τις περιπέτειες των ηρώων μιας παιδικής ταινίας; Κατά τον ίδιο τρόπο ο Πετάρης μπορεί να μας παρακινήσει, να μας δανείσει τα φτερά του, να μας εμψυχώσει. Αρκεί να αφεθούμε, αρκεί να τον αφήσουμε να μας εμπνεύσει.
Τι κόβει, σήμερα, τα φτερά των παιδιών και πώς μπορούμε να τα ενθαρρύνουμε να πετάξουν – πέρα φυσικά από το να διαβάσουμε παρέα τον Άρη τον Πετάρη;
Το σημαντικότερο που ζουν εδώ και δύο χρόνια τα παιδιά είναι όλο αυτό το καθεστώς της ανελευθερίας, του περιορισμού, του φόβου. Όλη αυτή η αφύσικη και απολύτως καταπιεστική κατάσταση που κλήθηκαν έτσι ξαφνικά να εμπεδώσουν και να θεωρούν «κανονική» ως απόρροια της πανδημίας. Είναι ανυπολόγιστη η ζημιά που πιθανόν έχουν υποστεί τα παιδιά στην ψυχή και στο μυαλό τους από όλα αυτά, πράγματα που ούτε εμείς οι ενήλικες δεν μπορούμε να διαχειριστούμε. Και όλο αυτό τροφοδοτεί όλα εκείνα τα στραβά που προϋπήρχαν. Φοβίες, ανασφάλειες, εκφοβισμούς κ.λπ. Αν μη τι άλλο λοιπόν, τα παιδιά έχουν ανάγκη σήμερα περισσότερο από ποτέ από ενθάρρυνση, οράματα, εικόνες που θα τα ταξιδέψουν μακριά και θα τα στηρίξουν.
Αυτοσυστήνεστε ως «συγγραφέας και μητέρα». Η μητρότητα έπαιξε ρόλο στην απόφασή σας να καταπιαστείτε με τη συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου; Πώς σας έχει αλλάξει ως άνθρωπο και πώς έχει επηρεάσει τη διαδρομή της ζωής σας η εμπειρία της ανατροφής των παιδιών σας;
Δεν ξέρω πού θα ήμουν και τι θα ήμουν αν δεν είχα αυτή την υπέροχη οικογένεια. Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα καλό, αν βγάλω αυτά τα προσωπάκια από το κάδρο της ζωής μου. Το χαμόγελό μου, η αντοχή μου, η υπομονή μου, η αισιοδοξία μου πηγάζουν από όλο αυτό που είναι η ζωή μου εδώ και πολλά χρόνια. Διαβάσαμε και διαβάζουμε αμέτρητα βιβλία με τον γιο μου και κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα να γράψουμε το δικό μας παραμύθι. Και το γράψαμε και μετά γράψαμε κι άλλο, κι άλλο…
Πριν από την κυκλοφορία του βιβλίου σας «ζητήσατε τη συμβουλή» των παιδιών σας; Ποια ήταν η πιο χαριτωμένη αντίδρασή τους στην ιστορία σας;
Και βέβαια! Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, χωρίς την έγκριση και την επίνευση του μεγάλου, γιατί η μικρή, και να ήθελε, δεν θα μπορούσε, μιας και είναι μόλις 6 μηνών! Ο μεγάλος μου όμως είχε ιδιαίτερη σχέση με αυτή τη διαδικασία, αφού το βιβλίο είναι αφιερωμένο σε εκείνον. Κάτσαμε λοιπόν αγκαλιά και του διάβασα τον Πετάρη. Το πρώτο τεστ ήταν βέβαια αν θα τον έπαιρνε ο ύπνος… Μια χαρά τα πήγαμε!
Κάνατε κι εσείς μια μεγάλη «προσωπική» πτήση, επιστρέφοντας στις σπουδές χρόνια μετά την ηλικία με την οποία τείνουμε να συνδέουμε τη φοιτητική ζωή. Τι σας ώθησε να ανοίξετε τα φτερά σας; Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες και ποιες οι ανταμοιβές;
Στην πραγματικότητα δεν επέστρεψα στη «φοιτητική ζωή», απλώς γιατί μέχρι σήμερα έχω αρνηθεί πεισματικά να την εγκαταλείψω. Ήμουν πάντα εκεί! Και φυσικά δεν εννοώ τον τρόπο ζωής των φοιτητών –αλίμονο–, αλλά την επαφή με τις σπουδές, τα συγγράμματα, τους καθηγητές, τις βιβλιοθήκες και τη γνώση. Το μεταπτυχιακό πάνω στη δημιουργική γραφή στο οποίο αναφέρεστε αποφάσισα να το κάνω ακριβώς γιατί είχα ήδη αποφασίσει πως θα ήθελα κάποτε να γράψω ένα βιβλίο και ήθελα να το κάνω σωστά. Η μόνη ίσως δυσκολία ήταν πως ο γιος μου ήταν τότε πολύ μικρός και ομολογουμένως του στέρησα πολύ από τον χρόνο που του αναλογούσε. Όμως δεν υπήρξαν εμπόδια. Οι άνθρωποί μου με στήριξαν με όλη τους την αγάπη. Η δίψα μου για τη γνώση με έσπρωξε να ολοκληρώσω όχι μόνο τον κύκλο σπουδών που είχα στο μυαλό μου, αλλά να πάω και παραπέρα. Μία από τις μεγάλες ανταμοιβές ήταν όταν επελέγησαν δικά μου ποιήματα και δημοσιεύθηκαν στο λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Εστία, μετά την ολοκλήρωση της διπλωματικής μου εργασίας πάνω στη δημιουργική γραφή.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας μετά τον Άρη τον Πετάρη;
Λέτε για εκείνα τα σχέδια που όταν τα κάνουμε ο Θεός γελάει; Έχω αρκετά τέτοια, αλλά προτιμώ να τα κρατάω για μένα, ώστε να μη γελάτε κι εσείς μαζί με τον Θεό αργότερα.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ και μπορείτε να το βρείτε εδώ.