Πριν από μερικά χρόνια, όταν ο γιος μου ήταν δύο ετών, είχε κολλήσει τρελά με το σετ καθαριότητας του σπιτιού. Όλη μέρα να προσπαθεί να κουμαντάρει την τεράστια σκούπα και σφουγγαρίστρα μας για να κάνει όλα τα πατώματα λαμπίκο. Βλέποντάς τον να παιδεύεται, αποφάσισα να του αγοράσω ένα παιδικό σετ, στα μέτρα του. Αλλά με την επίσκεψή μας σε γνωστό πολυκατάστημα, διαπίστωσα ότι ο διάδρομος των «παιχνιδιών για κορίτσια» ήταν στην πραγματικότητα μονόδρομος. Όλα τα σετ καθαριότητας βρίσκονταν μέσα σε μια θάλασσα από ροζ πλαστικά και φιγούρες με πριγκίπισσες.
Το σετ καθαριότητας το αγοράσαμε ούτως ή άλλως, κι ο γιος μου έπαιξε με αυτό μέχρι που το έλιωσε. Όμως εκείνο το γεγονός στάθηκε αφορμή για να αναρωτηθώ: Γιατί το 2017 να παλεύουμε ακόμα με τον διαχωρισμό των παιδικών παιχνιδιών (και χρωμάτων) ανά φύλο;
Αυτό τον προβληματισμό εξέφρασε πολύ γλαφυρά πρόσφατα μια σελίδα στο Facebook που είναι σούπερ δημοφιλής και δικαίως: Παρόλο που «Η Γεωγραφία είναι πολύ Κουλ» έχει διαφορετική θεματολογία, μυώντας μικρούς και μεγάλους στην αληθινή μαγεία της γεωγραφίας μέσα από τον πιο διασκεδαστικό τρόπο, αυτόν που δεν χρησιμοποίησε ποτέ το σχολείο, ίσως και με αφορμή τις έρευνες αγοράς που κάνουμε όλοι λίγο πριν από το Πάσχα αποφάσισε να καταπιαστεί, μέσα από ένα κείμενο, με τα στερεότυπα των φύλων που κυριαρχούν στη βιομηχανία παιχνιδιών. Και έγινε viral (μέχρι στιγμής έχει συγκεντρώσει πάνω από 30.000 αλληλεπιδράσεις).
Το κείμενο αρχίζει ως εξής: «ΑΝ ΕΙΣΤΕ ΕΔΩ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΗΝ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΟΣΤ! Αυτό δεν είναι γεωγραφικό αλλά επειδή τυχαίνει να δουλεύω με παιδιά τα οποία θαυμάζω και λατρεύω, ένιωσα πως έχω ΕΥΘΥΝΗ απέναντι τους και πως πρέπει να αντιδράσω».
Στη συνέχεια ο διαχειριστής αναφέρεται σε δύο μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, οι οποίες κατηγοριοποιούν τα παιχνίδια «λες και ζούμε ακόμα στο 1960» (και η αλήθεια είναι πως δεν είναι μόνο αυτές): «Τα κοριτσάκια κουζινικά και σετ ομορφιάς και τα αγοράκια ήρωες, στρατιώτες και αμάξια. Αναρωτιέμαι, δεν ντρέπεστε λιγάκι; Δεν αντιλαμβάνεστε την ευθύνη που έχετε;;; Το παιχνίδι χτίζει χαρακτήρες!
Έχετε αναλογιστεί ποτέ τι μαθαίνετε στα παιδιά με αυτό τον τρόπο; Ότι πρέπει να συμμορφωθούν σε έναν ρόλο με βάση το φύλο τους;;; Τα κορίτσια στην κουζίνα και τα αγόρια πολεμοχαρείς ήρωες με μάνστερ τρακς; Σε τι εξυπηρετεί στο 2021 αυτή η κατηγοριοποίηση;;;
Καταλαβαίνω πώς λειτουργεί ο νόμος της ζήτησης κι αντιλαμβάνομαι πως ίσως η κατηγοριοποίηση αυτή να ανταποκρίνεται όντως στη ζήτηση που είναι τέτοια λόγω της προβληματικής κουλτούρας που ακόμη επικρατεί, αλλά ΕΣΕΙΣ μπορείτε να βοηθήσετε να την αλλάξουμε αντί να την ενισχύετε!!! Έχετε ευθύνη!!!
[…]
Ψάχνοντας για την ιστορία των λέγκο (για τη σελίδα με τις εφευρέσεις) έμαθα πως τα παιχνίδια ΔΕΝ ήταν κατηγοριοποιημένα ανά φύλο στην αρχή. Ήταν παιχνίδια για ΠΑΙΔΙΑ. Η κατηγοριοποίηση των παιχνιδιών με βάση το φύλο έγινε λίγο αργότερα προκειμένου να χωριστούν οι αγορές - έτσι, αν έχεις π.χ. μια κόρη και έναν γιο, αντί να πάρεις το ίδιο παιχνίδι και για τα δύο παιδιά, έπρεπε ξαφνικά να πάρεις διαφορετικό παιχνίδι για το αγόρι και διαφορετικό για το κορίτσι!
Θα εκτιμηθεί αδιανόητα από την κοινότητά μας αν με αφορμή αυτό το ποστ αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο κατηγοριοποιείτε τα παιχνίδια. Θα είναι προς τιμήν σας να αλλάξετε το σκεπτικό σας κι όλα αυτά τα λέω με αγάπη, ειλικρινά!».
Η ανάρτηση κλείνει με μια πρόταση: Να στείλουμε στα καταστήματα παιχνιδιών που διαχωρίζουν τα προϊόντα τους ανά φύλο ένα μήνυμα, ζητώντας τους να καταργήσουν τις κατηγοριοποιήσεις. Να δώσουμε στα παιδιά μας «την ελευθερία στο παιχνίδι». Γιατί ο κόσμος της αγοράς δεν αντικατοπτρίζει απλώς την κουλτούρα μιας κοινωνίας, αλλά σε κάποιο βαθμό τη διαμορφώνει κιόλας.
