«Μπαμπά τι είναι ο κορωνοϊός»; Ίσως πρόκειται για την πιο επίκαιρη ερώτηση των ημερών, την οποία οι γονείς καλούνται να απαντήσουν παγκοσμίως. Πώς όμως μπορούμε να το εξηγήσουμε σε παιδιά 3- 7 ετών, έτσι ώστε από τη μια να καταλάβουν και από την άλλη να μην τρομάξουν; Η Ψυχοθεραπεύτρια Ζωή Στραβοπόδη μάς δίνει όλες τις σωστές απαντήσεις.
Κυρία Στραβοπόδη, τι απαντάμε στην ερώτηση τι είναι κορωνοιός;
Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας πως μιλάμε σε παιδιά έως 7 ετών, οπότε οι λέξεις που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει είναι απλές, χωρίς επιστημονική ορολογία που θα τα μπερδέψει. Εικόνες από το διαδίκτυο μπορούν να βοηθήσουν την προσπάθειά μας ή ακόμα και κάποιες εικονογραφημένες ιστορίες που έχουν ήδη κυκλοφορήσει ευρέως. Για παράδειγμα θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στον ιό ως ένα αόρατο ζωάκι, το οποίο αν ακουμπήσουμε κατά λάθος, δυστυχώς θα αρρωστήσουμε και θα βήχουμε και θα πρέπει να κάτσουμε πολλές μέρες στο σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο και εξηγώντας στο παιδί μας το τι είναι ο κορωνοϊός, καταφέρνουμε να του δώσουμε επίσης οδηγίες προστασίας, όπως το να μη βάζει τα χέρια του στο στόμα και γενικότερα στο πρόσωπο. Μπορούμε για παράδειγμα να του πούμε, ότι το ζωάκι είναι πονηρό και μπορεί να μπει στο στόμα του αν πιάνει το πρόσωπό του ή αντίστοιχα να πλένει σχολαστικά τα χέρια του με το πρόσχημα πως με το σαπούνι το ζωάκι γλιστράει. Αυτός θα ήταν ένας απλός και ευχάριστος τρόπος να του το εξηγήσουμε, ώστε να το καταλάβει.
Τι κάνουμε στην περίπτωση που τυχαία το παιδί μας παρακολουθήσει κάποιο στιγμιότυπο σχετικά με τον κορωνοϊό στις ειδήσεις;
Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά δύσκολα θα δώσουν σημασία στις ειδήσεις ή θα συγκρατήσουν κάτι, καθώς σπάνια τέτοιου είδους περιεχόμενο θα τους τραβήξει την προσοχή. Στην περίπτωση όμως που συμβεί κάτι τέτοιο, εμείς φυσικά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι προκαταβολικά αλλά μπορούμε να του κάνουμε στο μεταξύ ερωτήσεις. Δηλαδή τι κατάλαβε, τι του έκανε εντύπωση ούτως ώστε να διορθώσουμε τυχόν παρανοήσεις, γιατί σε αυτή την ηλικία είναι πολύ εύκολο τα παιδιά να καταλάβουν κάτι εντελώς διαφορετικό. Δεν χρειάζεται εμείς να κάνουμε κάτι προληπτικά, μπορούμε όμως να το ακούσουμε και να το συζητήσουμε μαζί του.
Τι απαντάμε στην ερώτηση "θα πεθάνουμε κι εμείς";
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πανικοβάλλουμε τα παιδιά σε αυτή την ηλικία. Το πιο σοφό είναι να πούμε όχι. Επειδή όμως πολλοί γονείς νιώθουν πως θέλουν να λένε στα παιδιά τους την "αλήθεια", χωρίς να είναι απόλυτοι για τίποτα, μπορούν να απαντήσουν πως "αν προσέχουμε και κάνουμε αυτά που χρειάζεται για να προστατευτούμε δεν θα πεθάνουμε". Το παιδί πρέπει πάντα να είναι καθησυχασμένο, και καλό είναι να μην του περάσουμε δικούς μας φόβους.
Πώς εξηγούμε την όλη κατάσταση και το γεγονός ότι δεν πηγαίνει στο σχολείο;
Η αλήθεια είναι πως κανένα παιδί δεν θα στενοχωρηθεί που δεν πηγαίνει σχολείο, φυσικά όμως μιλάμε για μια αλλαγή στην καθημερινότητά του. Εκείνο θα το δει σαν μια περίοδο διακοπών, οπότε δεν χρειάζεται να του αλλάξουμε γνώμη. Αν αναρωτηθεί γιατί εμείς δουλεύουμε ενώ εκείνο δεν πηγαίνει στο σχολείο, μπορούμε να του απαντήσουμε πως εμείς "κυνηγάμε" το ζωάκι ακόμα, ενώ η δική του δουλειά είναι να μείνει στο σπίτι ώστε να προστατευθεί.
Τι κάνουμε στην περίπτωση που το παιδί μας επιμένει στο θέμα και διαπιστώσουμε ότι έχει άγχος; Πώς μπορούμε να το αποσυμφορήσουμε;
Στην ηλικία αυτή δύσκολα ένα παιδί θα παρουσιάσει σημάδια άγχους σε μια τέτοια κατάσταση, πράγμα που σημαίνει πως ο γονιός του έχει μεταφέρει αυτό το κλίμα. Το ζήτημα λοιπόν έγκειται στο να διαχειριστεί ο κάθε γονιός το δικό του άγχος, να καταλάβει πώς συνέβη και πώς του το πέρασε και να αλλάξει αμέσως συμπεριφορά. Στην περίπτωση, λοιπόν, που διαπιστώσουμε τέτοια σημάδια, η ενεργητική ακρόαση - μέθοδος που πολλοί γονείς χρησιμοποιούν - είναι πολύ αποδοτική. Κατά τη μέθοδο αυτή ξεκινάς να κάνεις ερωτήσεις προκειμένου να σου πει το ίδιο το παιδί τι του συμβαίνει. Ρωτήστε τι είναι αυτό που το έχει αγχώσει, χωρίς να βάζετε λόγια, απλώς βοηθήστε το με το να ακούσετε. Πείτε "σε βλέπω λίγο αγχωμένο", "συμβαίνει κάτι;", "θέλεις να το συζητήσουμε;". Το παροτρύνεις λοιπόν να σου μιλήσει το ίδιο και σε αυτή την περίπτωση προσπαθείς να διορθώσεις τις παρανοήσεις και να το καθησυχάσεις. Το πιθανότερο σενάριο είναι το άγχος να αφορά τη δική σας υγεία, καθώς τα παιδιά σε αυτή την ηλικία νιώθουν άτρωτα. Οπότε αρχικά πρέπει να βρείτε από πού πηγάζει το άγχος με τη συζήτηση και να προσπαθήσετε όσο μπορείτε να του εξηγήσετε την κατάσταση και να το καθησυχάσετε. Όπως είπαμε, το κυριότερο είναι να μην του μεταφέρετε τις δικές σας ανησυχίες, καθώς οι κεραίες των παιδιών είναι ανοιχτές και εύκολα γίνονται αποδέκτες των συναισθημάτων σας.
Ευχαριστούμε θερμά την Ψυχοθεραπεύτρια και Οικογενειακή Σύμβουλο Ζωή Στραβοπόδη, για τις πολύτιμες συμβουλές.
