Σάλος έχει προκληθεί στις ΗΠΑ μετά την αποκάλυψη του ειδησεογραφικού πρακτορείου Politico για την ύπαρξη ενός προσχέδιου γνωμοδότησης της πλειοψηφίας του ελεγχόμενου από συντηρητικούς δικαστές Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, σύμφωνα με το οποίο πρόκειται να καταργηθεί η ιστορική απόφαση «Roe εναντίον Wade» του 1973, η οποία αναγνωρίζει το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση σε όλες τις πολιτείες της χώρας. Το προσχέδιο φαίνεται να προαναγγέλλει έτσι, την επιστροφή των ΗΠΑ στην κατάσταση που ήταν πριν από 50 χρόνια, όταν η κάθε πολιτεία ήταν ελεύθερη να αποφασίσει αν θα επέτρεπε ή όχι τις αμβλώσεις.
Μία ημέρα μετά τη διαρροή του επίμαχου δημοσιεύματος, το Ανώτατο Δικαστήριο επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του προσχεδίου που αναπαρήγαγε ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Politico, υπογραμμίζοντας ωστόσο πως δεν πρόκειται για «τελεσίδικη» απόφαση. Δήλωσε, μάλιστα, ότι θα πραγματοποιηθεί σχετική έρευνα για το πώς διέρρευσε.
Τι θα ισχύσει αν ανατραπεί η απόφαση του 1973
Οι πολιτείες θα αποφασίσουν σχετικά με το θέμα. Πολλές θα συνεχίσουν να επιτρέπουν τις αμβλώσεις, ενώ άλλες έχουν ήδη λάβει μέτρα για την εξυπηρέτηση γυναικών που ζουν σε γειτονικές πολιτείες και δεν θα έχουν πρόσβαση σε διακοπή κύησης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Amazon, η οποία ανακοίνωσε ότι θα καλύπτει τα έξοδα μετακίνησης για τους εργαζόμενους που χρειάζεται να υποβληθούν σε κάποιες μη επείγουσες ιατρικές πράξεις, περιλαμβανομένων των αμβλώσεων, την ώρα που ολοένα και περισσότερες συντηρητικές πολιτείες υιοθετούν νομοθεσίες που περιορίζουν αυτό το δικαίωμα των γυναικών.
Για την ώρα, η άμβλωση είναι νόμιμη σε όλη τη χώρα. Ωστόσο, η ανατροπή της απόφασης σημαίνει ότι ορισμένες γυναίκες θα πρέπει να ταξιδέψουν σε άλλη πολιτεία για να υποβληθούν σε άμβλωση, κάτι ανέφικτο για φτωχές και μετανάστριες χωρίς έγγραφα. Η επίσημη απόφαση του δικαστηρίου πρόκειται να ανακοινωθεί πριν από το τέλος του Ιουνίου.
Το παράδειγμα του Τέξας
Σύμφωνα με έρευνα, ο αριθμός των αμβλώσεων θα υποχωρήσει κατά 14% σε περίπτωση ανατροπής της απόφασης του δικαστηρίου. Η περίπτωση του Τέξας προσφέρει ενδιαφέρον παράδειγμα. Τον Σεπτέμβριο, η Βουλή της πολιτείας ψήφισε νόμο, ο οποίος απαγορεύει την έκτρωση εφόσον έχει διαπιστωθεί καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο, δηλαδή γύρω στην έκτη εβδομάδα της κύησης. Οι αμβλώσεις μειώθηκαν αμέσως στο ήμισυ. Πολλές γυναίκες, όμως, έσπευσαν να υποβληθούν στη διαδικασία σε γειτονικές πολιτείες, όπως η Αριζόνα και το Νέο Μεξικό.
Τι ισχύει σήμερα στις ΗΠΑ
Η άμβλωση είναι ένα από τα ζητήματα που διχάζουν περισσότερο την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Συνολικά, 13 πολιτείες έχουν ήδη ψηφίσει νόμους, οι οποίοι απαγορεύουν τις αμβλώσεις. Αντιθέτως, 17 προοδευτικές πολιτείες που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Δημοκρατικών έχουν νόμους που προστατεύουν το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Δημοσκόπηση του 2021 που διεξήγαγε το Pew Research Center κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 59% των ενήλικων Αμερικανών πιστεύει ότι η άμβλωση θα πρέπει να είναι νόμιμη σε όλες ή τις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ το 39% ότι θα πρέπει να είναι παράνομη στις περισσότερες ή σε όλες τις περιπτώσεις.
Η απόφαση στην υπόθεση του 1973 «ήταν κατάφωρα εσφαλμένη εξαρχής», αναφέρει στο προσχέδιο της γνωμοδότησης, που φέρει ημερομηνία 10η Φεβρουαρίου, ο δικαστής Σάμιουελ Αλίτο, σύμφωνα με τον ιστότοπο Politico. Βασιζόμενο στη γνωμοδότηση του κ. Αλίτο, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η απόφαση στην υπόθεση «Roe εναντίον Wade», χάρη στην οποία νομιμοποιήθηκαν στις ΗΠΑ οι αμβλώσεις μέχρι το έμβρυο να μπορεί να επιβιώσει εκτός μήτρας - περίπου στην 24-28η εβδομάδα της κύησης - ήταν λανθασμένη διότι το αμερικανικό σύνταγμα δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στο δικαίωμα στην άμβλωση.
Η έκκληση του Joe Biden
Ο πρόεδρος Joe Biden δεσμεύθηκε να προστατεύσει το δικαίωμα στην άμβλωση και κάλεσε τους πολίτες να «ακυρώσουν» το σχέδιο νόμου, που συνέταξε ο συντηρητικός Ανώτατος Δικαστής Σάμουελ Άλτο. «Πιστεύω ότι το δικαίωμα των γυναικών στην επιλογή είναι θεμελιώδες», δήλωσε στην ανακοίνωση που εξέδωσε, καλώντας τους ψηφοφόρους «να επιλέξουν υποψηφίους» που τάσσονται υπέρ του δικαιώματος αυτού στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνησή του θα αγωνιστεί για να προασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών και την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1973 (Ρόου εναντίον Ουέιντ) με την οποία ουσιαστικά νομιμοποιήθηκαν οι αμβλώσεις σε όλη τη χώρα.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, kathimerini.gr, protothema.gr