Από τη μία υπάρχουν τα σχετικά ακίνδυνα και σίγουρα καλοπροαίρετα little, white lies, που λέμε όλοι οι γονείς, όπως δεν θα πονέσει το εμβόλιο, είναι κλειστό τώρα το κατάστημα παιχνιδιών κλπ, από την άλλη τα ψέματα, σκέτο, που διδάσκουμε τα παιδιά μας να αποφεύγουν εξ απαλών ονύχων. Τι γίνεται όμως αν, ενώ οι ειδικοί μάς υπενθυμίζουν ξανά και ξανά να τους δίνουμε το παράδειγμα κυρίως με τις πράξεις παρά με τα λόγια μας, τα μικρά μας μας πιάσουν επ’ αυτοφώρω να κάνουμε ό,τι ακριβώς τους έχουμε πει ότι είναι κακό;
Αυτό μου συνέβη πρόσφατα με τον γιο μου. Γενικά αποφεύγω να του λέω ψέματα, εκτός από τα μικρά, αθώα (με τα οποία, για να είμαι ειλικρινής, τον είχα φλομώσει όταν ήταν μικρότερος σκαρώνοντας δικαιολογίες του τύπου «αυτά τα καραμελάκια δεν τα πουλάει το μαγαζί» προκειμένου να αποφύγουμε ένα νηπιακό tantrum). Όμως πρόσφατα, ενώ ανάρρωνε από μια (ακόμα) ίωση, αποφάσισα να δραπετεύσω για λίγο από ένα σπίτι γεμάτο αντιπυρετικά και θερμόμετρα και να βγω για καφέ με μια φίλη.
Όταν λοιπόν με ρώτησε ο γιος μου πού πηγαίνω, με κυρίευσαν οι ενοχές της «άσπλαχνης μάνας που αφήνει ένα παιδί στην ανάρρωση για να βγει να διασκεδάσει» και ισχυρίστηκα ότι πρέπει να πάω σε μια δουλειά. Φυσικά είμαι τόσο κακή στα ψέματα, που μέχρι να επιστρέψω είχα ξεχαστεί, οπότε άρχισα να περιγράφω στον άντρα μου, μπροστά στον γιο μου, τα νέα της φίλης με την οποία είχα μόλις βγει για καφέ. «Μαμά, μου είπες ψέματα!» άκουσα, τότε, μια αγανακτισμένη φωνούλα και ξαφνικά τα θυμήθηκα όλα. Εκεί να δείτε τύψεις: ένιωσα σαν να είχα διαπράξει την εσχάτη προδοσία σε βάρος του.
Τι κάνουμε, τώρα;
- Του ζήτησα συγγνώμη που του είχα πει ψέματα και προσπάθησα να του δώσω απλές αλλά ειλικρινείς, αυτή τη φορά, εξηγήσεις: ότι είχα να δω πάρα πολύ καιρό την αγαπημένη μου φίλη αλλά ένιωσα άσχημα που τον άφηνα με δέκατα στο σπίτι για να βγω έξω, έτσι έκανα το μεγάλο λάθος να του πω ψέματα.
- Παραδέχτηκα ότι ακόμα και η μαμά και ο μπαμπάς, όπως όλοι οι άνθρωποι, κάνουμε κάποιες φορές λάθη, αλλά προσπαθούμε να τα αποφεύγουμε και να γινόμαστε καλύτεροι.
- Τον παρακίνησα να μου μιλάει για οποιαδήποτε συμπεριφορά μου τον στενοχωρεί, γιατί μπορεί κάποια φορά να πληγωθεί από κάτι που θα κάνω χωρίς εγώ να το καταλάβω εκείνη τη στιγμή.
- Του είπα ότι δεν είναι όλα τα ψέματα ίδια: ότι υπάρχουν και αθώα ψέματα, που λέμε για να μη στενοχωρήσουμε τον άλλο. Για παράδειγμα, αν η γιαγιά κουραστεί φτιάχνοντάς του παστίτσιο αλλά δεν του αρέσει, μπορεί, όταν τον ρωτήσει πώς του φάνηκε, να της απαντήσει «καλό», για να μην την απογοητεύσει. (Έτσι μάλιστα ίσως δείξει και προς εμάς κατανόηση, όταν θα μάθει, μια μέρα, για τα σχέδια που καταστρώναμε κάποτε ώστε να συνεχίσει να πιστεύει στον Άη Βασίλη.)
