Δεν υπάρχει γονιός που να μην στεναχωριέται όταν μαλώνει το παιδί του. Από την άλλη, γνωρίζει πως με κάποιον τρόπο πρέπει να μπουν όρια και να μάθει το παιδί να κάνει το "σωστό". Δεν θα ήταν καταπληκτικό, όμως, αν οι φωνές, ο αρνητισμός και η έλλειψη υπομονής εξαφανίζονταν από τη σχέση γονέα - παιδιού; Ξέρουμε πως αυτό δεν γίνεται, γιατί είμαστε άνθρωποι και χάνουμε την υπομονή μας. Αυτό που γίνεται όμως και μπορούμε να κάνουμε, είναι να συμβουλευτούμε ειδικούς, που θα μας δείξουν τον δρόμο. Οι Dr Laura Markham, Rebecca Eanes, Amy Webb και Dr Tovah Klein, ειδικοί σε θέματα parenting προτείνουν 10 τρόπους για να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας και να τα εμπνεύσουμε να κάνουν το καλύτερο που μπορούν, μέσα από τη μεταξύ μας θετική αλληλεπίδραση.
1. Αποφύγετε την αξιολόγηση!
Όταν το παιδί σας έχει ολοκληρώσει κάτι, είναι πιο σωστό να δίνετε έμφαση στην προσπάθεια και τη διαδικασία που έχει ακολουθήσει. Για παράδειγμα, αντί να πείτε "είσαι πολύ καλός στο να διαβάζεις βιβλία", δοκιμάστε το "Μπράβο! Διαβάζεις αυτό το μεγάλο βιβλίο τόσο καιρό και δεν το παράτησες!". Ή όταν το παιδί σας δείξει μια ζωγραφιά του, αποφύγετε να του πείτε "είσαι τόσο καλός καλλιτέχνης", γιατί ξέρει πως δεν είναι αλήθεια! Ρωτήστε το πώς την έφτιαξε, τι σκεφτόταν όταν τη ζωγράφιζε, σε ποιον θα την αφιέρωνε... Αφήστε το να μιλήσει για τη δημιουργία του!
2. Γίνετε όσο πιο σαφείς μπορείτε!
Δείξτε στο παιδί πως το παρατηρείτε γιατί αυτό θα δώσει μεγαλύτερη αξία στο έργο του. Αντί για παράδειγμα να πείτε απλά "μπράβο, καλή δουλειά", δοκιμάστε το "βλέπω ότι έβαλες όλα τα τουβλάκια στη θέση τους. Μπράβο"! Αν από την άλλη δείτε πως άλλα παιχνίδια είναι ακόμα σκόρπια στο πάτωμα ενώ το παιδί δεν παίζει με αυτά, μπορείτε να πείτε "τώρα το μόνο που μας έμεινε είναι να βάλουμε και τα υπόλοιπα παιχνίδια στη θέση τους. Για να δούμε, πόσο γρήγορα μπορούμε να το κάνουμε;".
3. Αποφύγετε οποιαδήποτε σύγκριση ανάμεσα σε αδέρφια ή φίλους
Πολλοί γονείς έχουν πέσει στην παγίδα της σύγκρισης, λέγοντας για παράδειγμα "ευτυχώς που σου αρέσει να διαβάζεις τα μαθήματά σου και δεν πρέπει να πιέζω κι εσένα όπως τον αδερφό σου", όμως εκείνη τη στιγμή δημιουργείται μια ανισορροπία, και μια κατάσταση όπου το ένα παιδί είναι καλό μόνο όταν ο αδερφός του δεν κάνει τα μαθήματά του. Είναι προτιμότερο να πούμε "μπράβο που κάθεσαι και κάνεις τα μαθήματά σου αμέσως μόλις γυρίσεις από το σχολείο!".
4. Δώστε στο παιδί τα εύσημα και τη δύναμη
Είναι ωραίο να λέτε στο παιδί σας πόσο περήφανοι είστε, όμως να είστε ξεκάθαροι, εξηγώντας πως το ίδιο είναι που παίρνει τα εύσημα για το κατόρθωμά του και πως δικαιούται επιβράβευσης γιατί έχει προσπαθήσει και έχει καταφέρει κάτι. Μη διστάσετε να πείτε, λοιπόν, "πρέπει να είσαι πολύ περήφανος για τον εαυτό σου", "πιστεύω σε σένα" ή "εκτιμώ τη στάση σου. Έκανες τόση υπομονή μέχρι να τελειώσω τις δουλειές μου". Μην ξεχνάτε, η επιβράβευση είναι ο πιο σύντομος δρόμος!
5. Να είστε ενθουσιώδεις!
Όλα τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση, γι' αυτό βεβαιωθείτε πως τους κάνετε συχνά. Για παράδειγμα πείτε "μπράβο που θυμήθηκες να πλύνεις τα δόντια σου" ή "όταν με βοηθάς στο σούπερ μάρκετ, τα ψώνια γίνονται τόσο εύκολα! Είμαστε η καλύτερη ομάδα!". Προσοχή όμως, το παιδί πρέπει να γνωρίζει πως δεν είναι μόνο τα κατορθώματά του, και δεν χρειάζεται να μπει σε μια διαδικασία να προσπαθεί μονίμως για να αποδεικνύει κάτι. Επομένως είναι σημαντικό να του υπενθυμίζετε πόσο πολύ το αγαπάτε ό,τι κι αν γίνει!
6. Παρακινήστε τα με έξυπνο τρόπο!
Αν πείτε πείτε "ποιος θα βάλει τα πιάτα στο πλυντήριο;" είναι πολύ πιθανό να μην απαντήσει κανείς! Αν πείτε, όμως, "ποιος θέλει να γίνει βοηθός μου για λίγα λεπτά για να βάλουμε τα πιάτα στο πλυντήριο;" τότε σίγουρα ένα παιδί θα σηκωθεί. Ή ακόμα καλύτερα, αν χωριστείτε σε "ομάδες" που αναλαμβάνουν τέτοιες μικρές αλλά σημαντικές δουλειές, τότε κάθε ομάδα θα ξέρει ποιες είναι οι "αποστολές" της μέσα στη μέρα και θα φροντίζει να τις ολοκληρώνει. Έτσι για παράδειγμα, σε μια τετραμελή οικογένεια, μπορείτε να έχετε την ομάδα που στρώνει τραπέζι, το ένα παιδί με τον μπαμπάς και την ομάδα που μαζεύει το τραπέζι, το άλλο παιδί με τη μαμά!
7. Εξηγήστε στο παιδί πώς νιώθετε για τη συμπεριφορά του
Αν πείτε "στεναχωριέμαι όταν δεν με ακούς" ή "θυμώνω όταν με διακόπτεις", μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στη συμπεριφορά του παιδιού σας. Εννοείται πως ο σκοπός δεν είναι να το γεμίσετε με τύψεις. Όμως με αυτό τον τρόπο θα καταλάβει πως οι πράξεις του επηρεάζουν άλλους ανθρώπους.
8. Εξηγήστε του τη μεγαλύτερη εικόνα
Δηλαδή τον λόγο πίσω από τον κανόνα, γιατί τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας σπάει ή προκαλεί φθορές στα έπιπλα και τα αντικείμενα του σπιτιού και δείχνει να μη το νοιάζει, το να το μαλώσετε δεν θα βγάλει κάπου. Αντίθετα, αν του εξηγήσετε πως πρέπει να φροντίζουμε τα πράγματά μας και ότι αν χαλάσει κάτι θα πρέπει να το αντικαταστήσουμε, και να ξοδέψουμε χρήματα που θα μπορούσαμε να τα διαθέσουμε για να πάρουμε άλλα πράγματα, όπως παιχνίδια, τότε θα καταλάβει.
9. Εξηγήστε του πώς ερμηνεύετε τη συμπεριφορά του
Αν πετάει τα παιχνίδια του οπουδήποτε, το να του φωνάξετε να σταματήσει δεν θα ωφελήσει. Αν όμως του πείτε "αν πετάς τα παιχνίδια σου, αυτό σημαίνει πως δεν σου αρέσουν πια", τότε δίνετε μια άλλη οπτική θέμα με αποτέλεσμα να το σκεφτεί πριν το ξανακάνει.
10. Προσπαθήστε να μη λέτε όχι! - Εξηγήστε
Αν το παιδί σας θέλει να παίξει με το iPad όμως είναι η ώρα του φαγητού αντί να του πείτε όχι, δοκιμάστε "θέλεις να παίξεις πάρα πολύ; Δυστυχώς, όμως, πρέπει πρώτα να φάμε γιατί το φαγητό θα κρυώσει, ενώ το iPad μπορεί να περιμένει λίγο". Με αυτό τον τρόπο δείχνετε πως καταλαβαίνετε την ανάγκη του ενώ ταυτόχρονα το παιδί καταλαβαίνει τι πρέπει να κάνει. Ή αν πρόκειται να πείτε κάτι που έχει αρνητικό πρόσημο, προσθέστε το εξής: "Το ξέρω πως δεν θα σου αρέσει αυτό που θα πω, αλλά..." ώστε να του δώσετε λίγο χρόνο να συνειδητοποιήσει την αλλαγή.
Το πιο σημαντικό απ' όλα είναι να του δείχνετε πόσο περήφανοι είστε και πόσο πολύ το αγαπάτε ό,τι κι αν γίνει. Και αν σας ξεφύγει και κανένα όχι καμιά φορά δεν πειράζει!
Απόδοση: Motherly