Πραγματικά όταν διάβασα ότι ήρθε στον κόσμο το πρώτο μωρό από μαμά με κορωνοϊό, ασυναίσθητα περίμενα ότι θα δω τη φωτογραφία ενός γυναικολόγου μεγάλου σε ηλικία. Όταν αντίκρισα τις φωτογραφίες του Γεώργιου Χρέλια, ένιωσα συγκίνηση. Ένας νέος άνθρωπος, ένας καταρτισμένος επιστήμονας και μπαμπάς δύο παιδιών, πήρε αυτή τη μεγάλη ευθύνη και έφερε το δύσκολο αυτό project εις πέρας. Ο Γ. Χρέλιας, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Επιμελητής στη Γ΄Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Αττικόν και Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών με μεταπτυχιακό στην Παθολογία Κύησης, δίνει μια αποκλειστική συνέντευξη στο ΒΟΟΜ και μοιράζεται μαζί μας το άγχος αλλά και τη συναισθηματική φόρτιση εκείνων των στιγμών.
Γιατρέ, πείτε μας πώς αισθανθήκατε όταν μάθατε ότι θα φέρετε εσείς στον κόσμο το μωρό της πρώτης Ελληνίδας μαμάς με κορωνοϊό;
Τα αισθήματα ήταν ανάμικτα. Από τη μια ήταν μια πρόκληση καθώς είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα και ελάχιστες στον κόσμο που γίνεται καισαρική τομή σε ασθενή θετική με κορωνοϊό. Από την άλλη υπήρχε συναισθηματική φόρτιση λόγω του κινδύνου έκθεσης του προσωπικού και του νεογνού αν δεν τηρηθούν αυστηρά τα μέτρα προστασίας.
Δηλώσατε (ή έτσι γράφτηκε) πως φορούσατε ολόσωμη φόρμα, γυαλιά και 3 γάντια. Πώς ήταν τα πράγματα κατά τη διάρκεια της γέννας;
Είναι αλήθεια ότι εγώ και όλη η ομάδα, συνολικά 6 άτομα, που ήμασταν μέσα στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του χειρουργείου φορούσαμε ολόσωμη στολή τύπου Tyvek, τριπλά γάντια και προστατευτικά γυαλιά. Επιπλέον, ο βοηθός μου, η νοσηλεύτρια εργαλειοδοσίας και εγώ φορούσαμε πάνω από τη στολή και τα αποστειρωμένα ρούχα χειρουργείου που φοράμε σε κάθε καισαρική. Η διαδικασία τοποθέτησης κατά στρώσεις όλων αυτών που προανέφερα είναι μια διαδικασία χρονοβόρα που χρειάζεται ειδική εκπαίδευση. Ακόμη περισσότερη προσοχή για να μην υπάρξει έκθεση στον ιό απαιτεί η αφαίρεση αυτών, καθώς είναι μολυσματικά. Αλλά και για το χρονικό διάστημα που κάποιος φοράει τον εξοπλισμό, δε νιώθει το ίδιο άνετα σε σχέση με αυτό που έχει συνηθίσει. Υπάρχει ένα αίσθημα δυσχέρειας και σίγουρα είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Σχετικά με τη γυναίκα, εκείνη φορούσε μάσκα. Αγχώθηκε ελαφρά όταν μας είδε όλους με τις στολές σαν αστροναύτες, αλλά προσωρινά καθώς συζητήσαμε αρκετά μαζί της. Η επέμβαση ολοκληρώθηκε χωρίς επιπλοκές. Το πρώτο κλάμα του μωρού έφερε χαμόγελα και η μητέρα είδε –από απόσταση- τον «κορωνογιό» της, ένα υγιέστατο αγοράκι βάρους 4.140γρ. Ευχαριστώ και όλη την ομάδα για τον επαγγελματισμό και ταυτόχρονα την καλή διάθεση που επέδειξε.
Αλήθεια, δε φοβηθήκατε; Η μάλλον τι από όλα φοβηθήκατε περισσότερο; Μήπως κολλήσετε εσείς, μήπως γίνει κάποιο λάθος από το στρες, μήπως κολλήσει το μωρό;
Υπήρχε σίγουρα μια υπερένταση μέχρι να ξεκινήσουμε, όμως μόλις έκλεισε η πόρτα του χειρουργείου ξεκινήσαμε μεθοδικά, με αυτοσυγκέντρωση και ηρεμία ακολουθώντας τα πρωτόκολλα προκειμένου να γίνουν όλα lege artis. Η εκπαίδευσή μας, η τήρηση των μέτρων προστασίας και το καθαρό μυαλό είναι οι εγγυήσεις για να μην κινδυνέψει κανείς: ούτε το προσωπικό, ούτε η γυναίκα, ούτε το νεογνό.
Τελικά ισχύει ότι ο ιός αυτός δεν περνά από τη μαμά στο νεογνό;
Τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα από το εξωτερικό αλλά και η δικιά μας εμπειρία αυτό δείχνουν, ότι δηλαδή δεν υπάρχει κάθετη διαπλακουντιακή μετάδοση από τη μητέρα στο έμβρυο. Αυτό δε σημαίνει ότι το νεογνό δεν μπορεί να κολλήσει μετά τη γέννα εφόσον εκτεθεί στον ιό. Στη δική μας περίπτωση, το τεστ με PCR για τον ιό στο νεογνό βγήκε αρνητικό και θα επαναληφθεί σε δεύτερο χρόνο. Πάντως, δεδομένου ότι ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 είναι μια νέα νοσολογική οντότητα, θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες στο μέλλον για να φανούν οι όποιες επιπτώσεις στο έμβρυο.
Πότε πιστεύετε ότι θα πάρει η μαμά αγκαλιά το μωρό της;
Προς το παρόν, η μητέρα και το νεογνό είναι σε ξεχωριστό μονωμένο θάλαμο και παρακολουθούνται στενά. Τα επόμενα βήματα θα καθοριστούν από τους νεογνολόγους ανάλογα με την κλινική πορεία λεχωίδας και νεογνού. Προς το παρόν μας έχουν ενημερώσει ότι θα αγκαλιάσει το μωρό της προληπτικά και μόνο σε περίπου 14 μέρες από την έναρξη νόσησης. Στο μεταξύ θα μπορεί να χορηγείται μητρικό γάλα στο μωρό με τη βοήθεια θηλάστρου, καθώς ο ιός δεν μεταδίδεται με τον μητρικό θηλασμό.
Είναι σίγουρα μια γέννα που θα μπει στο «βιογραφικό» σας; Αυτή που θα περιγράφετε αργότερα στα παιδιά σας;
Έχετε απόλυτο δίκιο, είναι μία γέννα που θα τη θυμάμαι και θα την εξιστορώ. Έγινε κάτω από πολύ ειδικές συνθήκες, με χρήση ειδικού εξοπλισμού και με την αγωνία όλων για το αποτέλεσμα. Σίγουρα είναι από τις περιπτώσεις που ένας γιατρός αντλεί μεγάλη ηθική ικανοποίηση τόσο από το αποτέλεσμα όσο και από την αισιοδοξία που έφερε στους γύρω του, πρωτίστως στην οικογένεια της γυναίκας αλλά και σε όλους εμάς αυτές τις δύσκολες μέρες που διανύουμε.
Ισχύει ότι οι έγκυες δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού αλλά στις ευάλωτες;
Οι έγκυες γενικά είναι ευάλωτες σε ιώσεις, όπως της γρίπης, λόγω αλλαγών στο ανοσοποιητικό τους σύστημα κατά την εγκυμοσύνη. Σχετικά με τον κορωνοϊό, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία ως τώρα, αλλά λόγω της προηγούμενης εμπειρίας με τη γρίπη οι έγκυες θεωρούνται προληπτικά ευπαθής ομάδα. Ενθαρρυντικά είναι τα νέα ότι όσες έγκυες έχουν νοσήσει παγκοσμίως μέχρι στιγμής είχαν ελαφρά συμπτώματα όπως και γενικά τα νέα άτομα χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Κάθε περίπτωση βέβαια είναι διαφορετική πχ. έγκυος με σακχαρώδη διαβήτη ή χρόνια αναπνευστικά προβλήματα είναι υψηλού κινδύνου λόγω των συνοδών παθήσεων.
Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε σε όλες τις έγκυες αυτή τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε;
Να μένουν σπίτι και να αποφεύγουν τις επαφές με κόσμο για προστασία δική τους αλλά και μείωση της διασποράς του ιού στο κοινωνικό σύνολο. Να μην αγχώνονται καθώς ο ιός δε μεταφέρεται στο έμβρυο. Να απολαύσουν κάθε στιγμή την εγκυμοσύνης και της γέννας, οι οποίες είναι στιγμές μοναδικές. Επί ύπαρξης συμπτωμάτων λοίμωξης αναπνευστικού, να γίνεται τηλεφωνική επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό και τον ΕΟΔΥ. Με ή χωρίς τον ιό, ο τοκετός θα γίνει και όλοι οι μαιευτήρες στα κέντρα αναφοράς εκπαιδεύονται για περιπτώσεις επιτόκων θετικών με τον COVID-19.
Ευχαριστούμε τον κ. Χρέλια για την υπέροχη συνέντευξη και ευχόμαστε πάντα να δίνει στην αγκαλιά των μαμάδων υγιή μωρά!