Θα ξεκινήσω αυτό το άρθρο λέγοντας τη δική μου ιστορία.
Εγώ λοιπόν είχα μια αρκετά καλή νονά, φίλη των γονιών μου και δασκάλα. Με πρόσεχε, με φρόντιζε και ήταν αυτό που λέμε η «τυπική» νονά, που ήταν πάντα «εκεί» με τα κατάλληλα -πάντα εκπαιδευτικά- δώρα και την, ολίγον τι, κρύα αλλά στοργική αγκαλιά της. Αν θυμάμαι καλά, θα πρέπει να ήμουν 7 ετών όταν συνέβη κάτι ανάμεσα στους γονείς μου και τους νονούς μου. Ποτέ δεν ρώτησα περισσότερα και, ακόμα και τώρα που μεγάλωσα, ποτέ δεν θέλησα να μάθω.
Μη σας τα πολυλογώ, μια μέρα συνέβη το εξής: Πήγαμε με τη μαμά μου στην άλλη κολλητή της φίλη, τη Σοφία, που την ήξερα και τη λάτρευα από μωρό, γιατί ήταν -και είναι- αυτή η πολύ ζεστή και τρυφερή γυναίκα που κάνει κάθε παιδάκι να αισθάνεται όμορφα, και άκουσα τα παρακάτω λόγια από τη μαμά μου.
«Μυρτούλα, από σήμερα νονά σου θα είναι η Σοφία».
Ήταν τέτοια η λαχτάρα μου να έχω νονά, που, χωρίς να ρωτήσω, χωρίς να παραπονεθώ ή να κλάψω, η Σοφία έγινε το ίδιο βράδυ «η νονά μου». Στο κινητό μου είναι αποθηκευμένη ως νονά και φυσικά, από εκείνο το πρώτο λεπτό, το όνομα Σοφία αντικαταστάθηκε από την υπέροχη αυτή λέξη, που πάντα ηχεί τόσο μοναδικά στα αυτιά μου.
Νονά.
Περνώντας ο καιρός και αφότου έγινα κι εγώ μαμά, θεωρώ πως η μαμά μου -με τη Σοφία φυσικά- χειρίστηκε το θέμα εξαιρετικά. Απλά το ξεπέρασε. Δεν έμεινε εκεί να το αναλύσουμε, να το συζητήσουμε, να χάσουμε παραπάνω ενέργεια από όση ίσως θα χρειαζόταν. Ο νονός μου ο Γιώργος μάλιστα (ο σύζυγος της Σοφίας) μου πήρε εκείνη τη χρονιά -πώς να το ξεχάσω αυτό;- το μεγάλο σπίτι Playmobil με το οποίο έμελλε να παίξω ως κοριτσάκι εκατοντάδες ώρες και να το συνδυάσω με μια νέα αγκαλιά που άνοιξε για εμένα.
Και πάμε στο σήμερα...
Πόσα παιδιά -ΠΟΣΑ ΠΑΙΔΙΑ- φέτος δεν θα βιώσουν την αγκαλιά της νονάς και του νονού, γιατί, πολύ απλά, ο νονός δεν έχει χρόνο, η νονά μένει μακριά και δεν προλαβαίνει, η νονά «ξέχασε» να στείλει δώρο/κάρτα, και πολλά άλλα τέτοια σενάρια.
Τι λέμε όμως σε ένα παιδί όταν η νονά ή ο νονός του «απουσιάζει»;
- Αρχικά θυμόμαστε πως συμπεριφερόμαστε πάντα με κριτήριο την ηλικία του και τις πληροφορίες που μπορεί να αφομοιώσει. Στα μικρότερα παιδιά, συμβαίνει συχνά να παίρνει η μαμά ή ο μπαμπάς λαμπάδα, αυγό και δωράκι, και να λένε το λεγόμενο «καλό ψέμα» ότι το έστειλε η νονά.
- Στα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού θα μπορούσαμε θεωρητικά να κάνουμε μια συζήτηση και να εξηγήσουμε πως η απουσία της νονάς οφείλεται σε καθαρά πρακτικούς λόγους (χρόνος, απόσταση κ.ά.), αλλά η νονά το αγαπάει πολύ και γι' αυτό στέλνει τα δώρα και μια κάρτα, που και πάλι μπορούμε να έχουμε ετοιμάσει εμείς!
- Στις πιο μεγάλες τάξεις, η αποκάλυψη πως η νονά δεν ασχολείται μπορεί να έχει το effect της αποκάλυψης του Άγιου Βασίλη. Για κάποια παιδιά μπορεί να είναι σκληρό και ασήκωτο, ενώ κάποια άλλα μπορεί να γνωρίζουν ήδη ή να υποψιάζονται πως τόσο καιρό οι γονείς καλύπταμε το κενό της νονάς και άρα, οριακά, να μην ασχοληθούν καν.
Το πιο σημαντικό όμως, όταν αποφασίσουμε να μιλήσουμε με ειλικρίνεια, είναι να βρούμε εκείνη τη δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στο να αποδώσουμε την ευθύνη στη νονά αλλά και να προσποιηθούμε πως «δεν τρέχει και κάτι». Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να φροντίσουμε ώστε το παιδί να καταλάβει πως δεν φταίει το ίδιο για την απουσία της.
Τι εναλλακτικές έχουμε όταν η νονά ή ο νονός του «απουσιάζει»;
Πολλές!
Μπορείτε να κάνετε αυτό που έκανε η δική μου μαμά! Να αλλάξετε νονά! Φανταστικό; Και, πιστέψτε με, τόσο μαγικό!
Και εύκολο!
Μπορείτε να είστε απόλυτα ειλικρινείς και να ρωτήσετε το παιδάκι σας τι θέλει.
Σημασία έχει να ακούσετε τις σκέψεις του και να αφουγκραστείτε τα συναισθήματά του.
Και αυτό το άρθρο δεν μπορεί να μην κλείσει με το απόλυτο -και τόσο αληθινό- κλισέ που λέει πως ο ρόλος του νονού είναι ιερός. Αν δεν μπορείτε να τον φέρετε εις πέρας, σας παρακαλώ, μην τον αναλάβετε! Και αν τον έχετε αναλάβει, βάλτε όλη σας την ενέργεια ώστε να είστε «εκεί». Όχι με τα δώρα και τις λαμπάδες, αλλά με τις αγκαλιές, τη ζεστασιά και την τρυφερότητα.
