Η Sophie Cruz ξεκίνησε τον αγώνα της για τα δικαιώματα των μεταναστών όταν ήταν μόλις 5 ετών. Ο Easton LaChappelle σε ηλικία 14 ετών έφτιαξε το πρώτο του ρομποτικό χέρι. Ο 10χρονος Ryan Hreljac ίδρυσε έναν οργανισμό που κατασκευάζει πηγάδια στην Αφρική, ενώ στην ίδια ηλικία η Ann Makosinski έφτιαξε έναν φακό που δουλεύει με τη θερμότητα που εκπέμπει το ανθρώπινο σώμα. Ο 12χρονος Nkosi Johnson δημιούργησε ένα καταφύγιο για μητέρες και παιδιά που πάσχουν από AIDS, η 15χρονη Greta Thunberg ξεσήκωσε ένα παγκόσμιο κίνημα αντιδράσεων για την κλιματική αλλαγή και η 17χρονη Malala Yousafzai είναι το νεαρότερο άτομο που τιμήθηκε με Νόμπελ στην ιστορία του θεσμού. Κυρίες και κύριοι, γνωρίστε τα παιδιά που άλλαξαν τον κόσμο.
Sophie Cruz | Ακτιβίστρια ετών 5
«Οι φίλοι μου και εγώ αγαπάμε ο ένας τον άλλο ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματός μας»
Τον Σεπτέμβριο του 2015, κατά τη διάρκεια της παρέλασης του Πάπα Φραγκίσκου στην Ουάσιγκτον, ένα απρόσμενο συμβάν διέκοψε την πομπή: Ένα 5χρονο κορίτσι, η Sophie Cruz, πέρασε τα προστατευτικά κάγκελα και έτρεξε προς το μέρος του. Μόλις εκείνος το αντιλήφθηκε, σταμάτησε το αυτοκίνητο, την αγκάλιασε και τότε η Sophie τού παρέδωσε μια ζωγραφιά με τη λεζάντα «My friends and I love each other no matter our skin color» κι ένα γράμμα στο οποίο εξηγούσε το πρόβλημά της: Η ίδια, γεννημένη στις ΗΠΑ, ήταν Αμερικανή υπήκοος, οι γονείς της όμως δεν είχαν άδεια παραμονής και κινδύνευαν με απέλαση. Η Sophie Cruz είναι μία από τους 11 εκατομμύρια μετανάστες που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και ήθελε με κάποιον τρόπο να φωνάξει δυνατά για τα δικαιώματά τους. Το 2016 παραβρέθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, τον ίδιο χρόνο συναντήθηκε στον Λευκό Οίκο με τον τότε πρόεδρο Barack Obama, ενώ το 2018 βραβεύτηκε ως «Ακτιβίστρια της χρονιάς» από το Define American. Είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τον αγώνα της μέχρι να καταφέρει η ίδια και όλα τα παιδιά των μεταναστών να νιώσουν ασφαλή.
Malala Yousafzai | Νομπελίστρια ετών 17
«Αφηγούμαι την ιστορία μου όχι επειδή είναι μοναδική, αλλά επειδή δεν είναι»
«…Eίναι η ιστορία των 66 εκατομμύρια κοριτσιών που τους έχουν στερήσει το δικαίωμα στην εκπαίδευση». Αυτό είναι ένα μικρό μόνο απόσπασμα από τον λόγο που εκφώνησε η Malala Yousafzai από το Πακιστάν, όταν της απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης στις 10 Δεκεμβρίου 2014. Ήταν μόλις 17 ετών όταν έγινε το νεαρότερο άτομο που τιμάται με Νόμπελ στην ιστορία του θεσμού. Δύο χρόνια νωρίτερα, καθώς επέστρεφε από το σχολείο με τις φίλες της, ένας κουκουλοφόρος τις πλησίασε, ρώτησε «ποια είναι η Μαλάλα» και την πυροβόλησε εξ επαφής στο κεφάλι και στον λαιμό. Αυτό που την είχε στοχοποιήσει, ήταν η δημόσια αντίδρασή της στην απόφαση των Ταλιμπάν, που απαγόρευαν, μεταξύ άλλων, στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο. Δέκα μέρες μετά, ξύπνησε σε ένα νοσοκομείο στο Birmingham, όπου εκείνη και η οικογένειά της ξεκίνησαν μια νέα ζωή. Σήμερα, έχοντας ιδρύσει το ίδρυμα «Malala Fund», σπουδάζει Φιλοσοφία, Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και εξακολουθεί να μάχεται για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση.
Ryan Hreljac | Mr. H2O ετών 10
«Ανακάλυψα πού ακριβώς ταιριάζει το δικό μου κομμάτι του παζλ στον κόσμο και αυτό είναι στο νερό»
Ο Ryan πήγαινε στην Α΄ Δημοτικού στο Οντάριο του Καναδά, όταν έμαθε από τη δασκάλα του πως υπάρχουν παιδιά στην Αφρική που αρρωσταίνουν, επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Την ίδια περίοδο, έγινε φίλος δι' αλληλογραφίας με τον Jimmy από την Ουγκάντα, που στα γράμματά του περιέγραφε, πως έπρεπε κάθε πρωί, πριν πάει στο σχολείο, να περπατάει τέσσερις ώρες για να μεταφέρει νερό στο σπίτι. Τότε ο Ryan αποφάσισε να φτιάξει ένα πηγάδι στην Ουγκάντα κι άρχισε να συγκεντρώνει χρήματα κάνοντας δουλειές του σπιτιού και εράνους. Πολύ σύντομα η προσπάθειά του έγινε γνωστή, την αγκάλιασαν διάφορες οργανώσεις και μέσα σε δύο χρόνια κατάφερε να συγκεντρώσει 61.000 δολάρια. Έτσι, στην ηλικία των 10, ίδρυσε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Ryan’s Well Foundation». Μέχρι στιγμής, 996.128 άνθρωποι πίνουν νερό στο όνομά του, ενώ έχει αποκτήσει συνεργάτες σε 12 χώρες. ΥΓ: Κατά το ταξίδι του στην Ουγκάντα για να δει από κοντά το πηγάδι που είχε χρηματοδοτήσει, ο Ryan γνώρισε τον Jimmy, που στο μεσοδιάστημα είχε χάσει τους γονείς του στον εμφύλιο, τον είχαν απαγάγει οι αντάρτες και είχε δραπετεύσει. Η οικογένεια του Ryan ευαισθητοποιήθηκε τόσο με την ιστορία του Jimmy, που τον υιοθέτησαν. Έτσι, τα δυο αγόρια από φίλοι δι’ αλληλογραφίας έγιναν αδέρφια!
Ann Makosinski | Εφευρέτης ετών 10
«Μου αρέσει να σκέφτομαι μια ιδέα και να ρωτάω ‘μπορεί να γίνει;’. Η φιλοσοφία μου είναι, ‘Ο μόνος τρόπος να μάθω είναι να τη φτιάξω’»
Σε ένα από τα ταξίδια της στην πατρίδα της μητέρας της, τις Φιλιππίνες, η 10χρονη τότε Ann, διαπίστωσε πως πολλοί μαθητές δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου, γιατί πολύ απλά δεν είχαν φως για να μελετήσουν στο σπίτι. Επιστρέφοντας λοιπόν, αποφάσισε να φτιάξει έναν φακό που να φωτίζει, μετατρέποντας σε ενέργεια τη θερμότητα του ανθρώπινου σώματος. Το όραμά της ήταν να δημιουργήσει κάτι που θα ήταν προσβάσιμο σε όλους και τα κατάφερε. Και φυσικά δεν σταμάτησε εκεί. Αφού κέρδισε την πρώτη θέση στο Google Science Fair του 2013, εφηύρε την κούπα eDrink, η οποία λειτουργεί και ως φορτιστής κινητού. Επιπλέον, έχει ψηφιστεί ως «Popular Science Young Inventor of the Year» για το 2016, ενώ έχει μπει στη λίστα των Time 30 Under 30 του 2013, και στη λίστα του Forbes 30 Under 30 για το 2017. Προς μεγάλη έκπληξη πολλών, η Ann επέλεξε να σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία και με τις εφευρέσεις ασχολείται στον ελεύθερό της χρόνο, γιατί όπως λέει και η ίδια, μόνο έτσι μπορεί να βρει την ισορροπία.
Nkosi Johnson | Αγωνιστής ετών 12
«Μη μας φοβάστε! Είμαστε όλοι το ίδιο»
«Νοιαστείτε για εμάς και αποδεχθείτε μας – είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα. Είμαστε φυσιολογικοί. Έχουμε χέρια. Έχουμε πόδια. Μπορούμε να περπατάμε, να μιλάμε, έχουμε ανάγκες όπως όλοι οι άλλοι –μη μας φοβάστε– είμαστε όλοι το ίδιο!». Με αυτά τα λόγια έκλεισε την ομιλία του ο 11χρονος Nkosi στο 13ο Παγκόσμιο Συνέδριο για το AIDS. Έχοντας διαγνωστεί εκ γενετής με τον ιό του HIV, η ιστορία του έγινε γνωστή όταν τον απέρριψαν από ένα σχολείο του Γιοχάνεσμπουργκ. Το συμβάν προκάλεσε διεθνή σάλο, με αποτέλεσμα το σχολείο να ανακαλέσει την απόφασή του και να ξεκινήσει μια παγκόσμια συζήτηση. Ο Nkosi μέχρι το τέλος της σύντομης αλλά ηρωικής ζωής του –πέθανε σε ηλικία 12 ετών– συνέχισε τον αγώνα του και πρόλαβε να ιδρύσει το «Nkosi’s Haven», ένα καταφύγιο για μητέρες και παιδιά που πάσχουν από AIDS. Λίγο μετά τον θάνατό του, η θετή του μητέρα δήλωσε: «Έδωσε στο AIDS ένα πρόσωπο, ενθάρρυνε τους ανθρώπους που έχουν προσβληθεί από τον ιό να μιλήσουν ανοιχτά γι’ αυτό και χάρισε ελπίδα».
Easton LaChappelle | Κατασκευαστής ρομπότ ετών 14
«Είναι αποστολή μου να χρησιμοποιώ την τεχνολογία για να κάνω τα προσθετικά μέλη πιο προσβάσιμα σε ανθρώπους που τα χρειάζονται»
Λένε πως ένα παιδί μπορεί με τουβλάκια LEGO να φτιάξει έναν ολόκληρο κόσμο. Ο Easton έφτιαξε ένα μηχανικό χέρι. Με λίγη πετονιά ψαρέματος κι έναν 3D εκτυπωτή τελειοποίησε την εφεύρεσή του και έλαβε μέρος σε έναν διεθνή επιστημονικό διαγωνισμό, όπου κατέκτησε τη δεύτερη θέση. Ήταν 14 ετών. Πριν από αυτό, είχε συναντήσει ένα 7χρονο κορίτσι με προσθετικό μέλος, που όμως για να αποκτήσει ένα νέο, πιο εξελιγμένο, έπρεπε η οικογένειά του να καταβάλλει 80.000 δολάρια. Τότε ήταν που ο Easton αποφάσισε πως έπρεπε να βρει έναν τρόπο προκειμένου τα προσθετικά μέλη να είναι προσιτά σε όλα τα παιδιά με κινητική αναπηρία. Το 2013 δούλεψε στη NASA, το 2014 ίδρυσε την εταιρεία «Unlimited Tomorrow», ενώ λίγα χρόνια αργότερα συνεργάστηκε με τη Microsoft για να χαρίσει σε ένα 9χρονο κοριτσάκι, τη Momo, το προσθετικό χέρι που είχε τόσο ανάγκη. ΥΓ: Ο Easton, δεν έβρισκε ποτέ ενδιαφέρον στα μαθήματα του σχολείου. Αντίθετα, περνούσε ώρες στο διαδίκτυο μαθαίνοντας και συζητώντας για τη ρομποτική.
Greta Thunberg | Επαναστάτρια ετών 15
«Πώς τολμάτε! Μου κλέψατε τα όνειρά και την παιδική μου ηλικία με τα κενά λόγια σας…»
...Είπε, μεταξύ άλλων, στον πύρινο λόγο που εκφώνησε στη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη κι έγινε, όπως ήταν αναμενόμενο, viral. Όλα ξεκίνησαν για την Greta Thunberg, όταν στην ηλικία των 8, συνειδητοποίησε πόσα λίγα πράγματα γίνονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στα 15 της αποφάσισε να κάνει κάτι δραστικό: Σταμάτησε να πηγαίνει στο σχολείο και ξεκίνησε να διαδηλώνει –στην αρχή μόνη της– έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο, κρατώντας ένα πλακάτ που έγραφε «School strike for the climate», μια κίνηση που εξελίχθηκε στο παγκόσμιο κίνημα #FridaysForFuture. Τον Μάιο του 2019 έγινε εξώφυλλο στο Τime, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου πραγματοποίησε υπερατλαντικό ταξίδι από το Πλίμουθ στη Νέα Υόρκη με ιστιοφόρο μηδενικών εκπομπών ρύπων. Τα διεθνή media μιλούν πλέον για το «Greta Thunberg Εffect», το όνομά της ακούγεται στις υποψηφιότητες για το Νόμπελ Ειρήνης του 2020, ενώ το VICE αφιέρωσε στη δράση της ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο Make the World Greta Again. Αξίζει να σημειωθεί, πως στα 11 διαγνώστηκε με σύνδρομο Άσπεργκερ, συγκεκριμένα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και επιλεκτική αλαλία. Παρ’ όλα αυτά, ούτε αυτό την εμπόδισε να επιβεβαιώνει καθημερινά τον τίτλο του βιβλίου της: «Κανείς δεν είναι πολύ μικρός για να κάνει την αλλαγή».
Kid, you'll move mountains!
Διαβάστε αυτό και πολλά ακόμα άρθρα στο ανοιξιάτικο τεύχος του BOOM
Από την Ιφιγένεια Ηλιάδη και την Εύα Ανυφαντή
