Πόσα κιλά μπορούμε να πάρουμε με ασφάλεια στη διάρκεια της κύησης; Ποιον ρόλο παίζει το βάρος μας σε ολόκληρη τη διαδικασία, από τη σύλληψη έως και τον θηλασμό; Η μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Μαριλία Νικολαΐδου ξεχωρίζει τους μύθους και τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα ιατρικά δεδομένα.
Κυρία Νικολαΐδου, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Πώς υπολογίζεται το υγιές βάρος για μια γυναίκα;
Με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους σε κιλά προς το ύψος σε μέτρα στο τετράγωνο [ΔΜΣ = βάρος σε κιλά/(ύψος σε μέτρα)2]. Ο φυσιολογικός ΔΜΣ για γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι μεταξύ 18,5 και 25. Όταν είναι μικρότερος από 18,5, μιλάμε για λιποβαρή άτομα, ενώ, όταν είναι μεγαλύτερος από 25, για υπέρβαρα.
Το βάρος μας επηρεάζει τη σύλληψη, την πορεία της εγκυμοσύνης και τον τοκετό;
Όταν δεν είναι φυσιολογικό, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, δημιουργούνται προβλήματα στον κύκλο, λόγω των ορμονικών διαταραχών που προκύπτουν από το μειωμένο ή το αυξημένο ποσοστό λίπους στο σώμα.
Αν έχουμε πολύ χαμηλό ποσοστό λίπους και ΔΜΣ< 18,5, επηρεάζεται η ωοθηκική λειτουργία και συχνά διαταράσσεται ή ακόμα και αναστέλλεται η ωορρηξία, προκαλώντας έτσι προβλήματα στη σύλληψη. Ακόμα όμως κι αν ξεκινήσει η κύηση, τα ποσοστά αποβολής είναι αυξημένα. Επιπλέον, σε μεγάλο ποσοστό οι γυναίκες με πολύ χαμηλό σωματικό βάρος γεννούν πρόωρα και τα μωρά έχουν χαμηλό βάρος γέννησης.
Αντίστοιχα προβλήματα υπάρχουν και στις υπέρβαρες γυναίκες, με ΔΜΣ>25: εμφανίζουν 3 φορές υψηλότερη πιθανότητα υπογονιμότητας σε σχέση με τις γυναίκες φυσιολογικού βάρους. Αυτό οφείλεται και πάλι σε διαταραχή της ωορρηξίας αλλά και σε κακή ποιότητα των ωαρίων λόγω των ορμονικών διαταραχών από τα αυξημένα ποσοστά λίπους. Επίσης, σε αυτή την ομάδα γυναικών καταγράφονται αυξημένα ποσοστά αποβολών, 30% αυξημένη πιθανότητα συγγενών ανωμαλιών στα έμβρυα και, όσον αφορά την κύηση, αυξημένη πιθανότητα για διαβήτη κύησης, για υπέρταση κύησης και για προεκλαμψία. Λόγω όλων αυτών, υπάρχει επιπλέον αυξημένη πιθανότητα προωρότητας. Και βέβαια, σε τέτοιες περιπτώσεις μιλάμε για καισαρική τομή.
Ακόμη και στις μέρες μας συχνά η έγκυος ακούει πως πρέπει «να τρώει για δύο»! Ισχύει;
Σαφώς και όχι. Στο πρώτο τρίμηνο δεν χρειάζεται καμία αύξηση στις ημερήσιες θερμίδες. Στο δεύτερο τρίμηνο για γυναίκες με φυσιολογικό βάρος απαιτείται αύξηση κατά 340 θερμίδες την ημέρα, ενώ στο τρίτο, 450 θερμίδες την ημέρα, που αντιστοιχούν σε ένα τοστ και ένα ποτήρι γάλα παραπάνω! Για έγκυες με βάρος μεγαλύτερο του φυσιολογικού, συνιστάται μικρότερη ημερήσια αύξηση θερμίδων.
Ποιο είναι το φυσιολογικό εύρος κιλών που αναμένεται να πάρει μια γυναίκα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της;
Εξαρτάται κυρίως από τον ΔΜΣ στην αρχή της κύησης. Στις μονήρεις κυήσεις λοιπόν, όταν έχουμε φυσιολογικό ΔΜΣ της μητέρας, δηλαδή από 18,5 έως 25, η αύξηση βάρους πρέπει να είναι μεταξύ 11 και 16 κιλών, ενώ, αν έχουμε ΔΜΣ μικρότερο του 18,5, πρέπει να είναι μεταξύ 13 και 18 κιλών. Αν η μέλλουσα μητέρα είναι υπέρβαρη, η αύξηση συνιστάται να είναι μικρότερη, από 7 έως 11 κιλά. Όσο υψηλότερος ο ΔΜΣ στην έναρξη της κύησης, τόσο λιγότερα τα κιλά που απαιτούνται.
Στις δίδυμες κυήσεις είναι μεγαλύτερη η αύξηση βάρους, καθώς έχουμε δύο έμβρυα, σε πολλές περιπτώσεις δύο πλακούντες και μεγαλύτερη ποσότητα αμνιακού υγρού. Στις γυναίκες με φυσιολογικό βάρος η αύξηση κυμαίνεται μεταξύ 17 και 25 κιλών, ενώ σε περιπτώσεις χαμηλού ΔΜΣ είναι από 23 έως 28 κιλά. Σε υπέρβαρες γυναίκες η αύξηση πρέπει να είναι μικρότερη, από 14 έως 23 κιλά.
Υπάρχει κάποια ασφαλής μορφή άσκησης για την κύηση που βοηθάει και στον έλεγχο του βάρους;
Πολλές, εφόσον δεν υφίστανται προβλήματα που απαγορεύουν την άσκηση. Οι διεθνείς επιστημονικές εταιρείες συνιστούν 150 λεπτά φυσικής άσκησης κάθε εβδομάδα. Το περπάτημα και η κολύμβηση βοηθούν στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού και του μυϊκού συστήματος. Το pilates και η yoga ενδυναμώνουν ολόκληρο το σώμα και συμβάλλουν σημαντικά στη ρύθμιση του σακχάρου.
Βάρος και θηλασμός: Πώς επηρεάζει το ένα το άλλο;
Αν η αύξηση βάρους στην κύηση έχει γίνει σωστά, ακόμα και οι πολύ αδύνατες μανούλες μπορούν να θηλάσουν χωρίς πρόβλημα. Όσον αφορά τις γυναίκες με περισσότερα κιλά, σε αυτές ο θηλασμός θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην απώλεια βάρους, ο οποίος, πέρα από τα πολλαπλά οφέλη για το μωρό μας, μας κάνει «δώρο» και την καύση θερμίδων. Αρκεί η θηλάζουσα να τρέφεται σωστά και να τηρεί ένα σωστό διαιτολόγιο, πλούσιο σε πρωτεΐνες και βιταμίνες, να ενυδατώνεται επαρκώς και να αποφεύγει τη ζάχαρη και το αλάτι. Έτσι μπορεί να χάσει γύρω στα 2 κιλά ανά μήνα μόνο μέσω του θηλασμού!
Ιατρεία:
Αριστοτέλους 9 , Πειραιάς | Τηλέφωνο: 2114096977
Έαρος 2, Αγία Παρασκευή | Τηλέφωνο: 2114109359
Website: www.mnikolaidou.gr
Email: marilianikolaidou@gmail.com
Facebook: Νικολαΐδου Μαριλία Γυναικολόγος
Instagram: @nikolaidou_marilia
Διαβάστε αυτό και πολλά ακόμα άρθρα στο νέο, καλοκαιρινό τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε online πατώντας στο εξώφυλλο!
