Η μεγαλύτερη επιτυχία του Netflix μέχρι σήμερα είναι μια δυστοπική τηλεοπτική σειρά από τη Νότιο Κορέα. Η υπόθεση του «Squid Game» ή «Παιχνίδι του καλαμαριού» -που σύμφωνα με στοιχεία της πλατφόρμας από την ημέρα της πρεμιέρας του, στις 17 Σεπτεμβρίου, έχει προσελκύσει 111 εκατομμύρια συνδρομητές- μοιάζει εκ πρώτης όψης ακίνδυνη: Μια ομάδα ανθρώπων στρατολογείται από μυστηριώδη οργάνωση για να συμμετάσχει σε μια σειρά παιδικών παιχνιδιών. Ωστόσο, η ποινή για τους ηττημένους είναι ο θάνατος.
Ο ηλικιακός περιορισμός που έχει θέσει το Netflix είναι τα 16 χρόνια, αλλά φαίνεται πως ανάμεσα στους τηλεθεατές υπάρχουν πολλά μικρότερα παιδιά. Σε σχολεία του εξωτερικού έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μαθητών που μιμούνται τα βίαια παιχνίδια του «Squid Game». Στο Βέλγιο, ενδεικτικά, ένα κορίτσι που έχασε σε παιχνίδι που αντιγράφει εκείνο της σειράς (το οποίο θυμίζει το δικό μας «αγαλματάκια ακούνητα, αγέλαστα κι αμίλητα»), δέχτηκε επίθεση από τους συμμαθητές της, οι οποίοι την έριξαν στο έδαφος και την ξυλοκόπησαν.
Παρόμοια περιστατικά παρατηρήθηκαν και σε βρετανικά σχολεία, με κάποια από αυτά να ζητούν από τους γονείς να προστατεύσουν τα παιδιά τους από ακατάλληλα θεάματα. Για παράδειγμα, ένα σχολείο στην κομητεία του Τίσαϊντ ανάρτησε στο Facebook ανακοίνωση όπου προειδοποιεί ότι «το ”Squid Game” απεικονίζει σκηνές σεξ, ακραίας βίας, αυτοτραυματισμού, αυτοκτονίας. Ελέγξτε το περιεχόμενο που μπορούν να παρακολουθήσουν τα παιδιά σας. Ρυθμίστε το προφίλ σας στο Netflix έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση μόνο σε προσεκτικά επιλεγμένες ταινίες και σειρές».
Ακόμα όμως και αν ένα παιδί ή ένας έφηβος δεν έχει πρόσβαση στο «Squid Game» μέσα από το Netflix, μπορεί να εκτεθεί σε βίαιες σκηνές του μέσα από σχετικά βίντεο που κυκλοφορούν στα social media, ιδιαίτερα στο δημοφιλές για εφήβους TikTok. Γιατί η συγκεκριμένη σειρά γοητεύει τόσο τα παιδιά; Η παιδοψυχολόγος Rose Cantali πιστεύει ότι «στα παιχνίδια της δυσκολεύονται να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα». Είναι εύκολο, άλλωστε, να τα μεταφέρουν στο σχολικό προαύλιο.
Πώς θα προστατεύσουμε το παιδί μας από ακατάλληλο περιεχόμενο;
Συζητάμε μαζί του για το περιεχόμενο που παρακολουθεί: Αν βρίσκεται στην εφηβεία και χρησιμοποιεί το TikTok, «του εξηγούμε ότι κάποια trends αξίζει περισσότερο να τα ακολουθήσει από άλλα», όπως συμβουλεύει η ψυχολόγος και ειδικός στην κυβερνο-ασφάλεια Teodora Pavkovic, προσθέτοντας: «Μπορούμε να τα επιλέγουμε μαζί και να συζητάμε τις αποφάσεις που παίρνει στον ψηφιακό κόσμο». Άλλωστε στα social mediaδεν κυκλοφορούν μόνο σκηνές από το «Squid Games» αλλά διάφορα είδη ακατάλληλου περιεχόμενου, όπως challenges, επικίνδυνες προκλήσεις που έχουν απήχηση σε πολλούς χρήστες εφηβικής και προεφηβικής ηλικίας.
Δεν χρειάζεται να απαγορεύσουμε εντελώς την πρόσβαση ενός εφήβου στα social media: Ακόμα και αν ανακαλύψουμε ότι ήρθε σε επαφή με ακατάλληλο περιεχόμενο, αποφεύγουμε να του απαγορεύσουμε να χρησιμοποιεί μια πλατφόρμα. Το καλύτερο είναι, σύμφωνα με την Pavkovic, να συζητάμε ξανά και ξανά «την καταλληλότητα κάθε εφαρμογής, τη συμπεριφορά του παιδιού στο διαδίκτυο και τις συνέπειες που μπορεί να έχει περιεχόμενο όπως εκείνο του“Squid Game”».
Χρησιμοποιούμε φίλτρα γονικού ελέγχου: Ιδιαίτερα για τα μικρότερα παιδιά, αναζητάμε τις αντίστοιχες ρυθμίσεις στα προγράμματα διαδικτυακής πλοήγησης αλλά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως στο YouTube, οι οποίες μπλοκάρουν την πρόσβασή τους σε ακατάλληλο περιεχόμενο.
Παρακολουθούμε πρώτα εμείς μια ταινία/σειρά προτού επιτρέψουμε στο παιδί μας να τη δει: «Μπορεί αυτή τη στιγμή το “Squid Game” να είναι το πιο γνωστό στο Netflix, αναμφίβολα όμως δεν είναι το μοναδικό με αυτό το επίπεδο βίας» μάς υπενθυμίζει η Polly Conway, συνεργάτιδα του οργανισμού ψηφιακής ασφάλειας για παιδιά Common Sense Media.