Λένε ότι οι γονείς είναι τα πιο δυνατά πρότυπα για τα παιδιά τους. Πόσο συχνά όμως σκεφτόμαστε τα ανεκτίμητα μαθήματα που παίρνουμε εμείς από αυτά, ιδιαίτερα στις πιο τρυφερές ηλικίες, της ακατέργαστης αθωότητας; Στην πραγματικότητα αρκεί να ανοίξουμε λίγο περισσότερο τα μάτια και τα αυτιά μας για να εμπνευστούμε, να εξελιχθούμε καθημερινά μαζί τους και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Το χρωστάμε και στον εαυτό μας και σε εκείνα.
Αυτοί είναι λοιπόν μερικοί μόνο από τους λόγους για τους οποίους ο 5χρονος γιος μου είναι το μεγαλύτερο ίνδαλμά μου...
Δεν τον σταματάει τίποτα: Δεν διστάζει να γίνει ο πιο ατρόμητος εξερευνητής στις πεζοπορίες μας στη φύση για να φτάσει στην κορυφή και να θαυμάσει τη θέα. Δεν φοβάται να σπάσει τους κανόνες σε μια χειροτεχνία για να δημιουργήσει κάτι μοναδικό. Δεν τον μουδιάζει η ανησυχία της κοινωνικής απόρριψης αλλά πλησιάζει ακόμα και άγνωστα παιδιά, ρωτώντας τα «θέλεις να παίξουμε;» μέχρι που τελικά επιβραβεύεται για το θάρρος του με νέες φιλίες.
Ξεπερνάει αμέσως τις «παρεξηγήσεις» με τους φίλους του: Μπορεί πάνω στο παιχνίδι μια «λάθος» κουβέντα ή χειρονομία να οδηγήσει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα σε καβγάδες, αλλά όσο γρήγορα κλιμακώνεται η κατάσταση άλλο τόσο γρήγορα μετά επανέρχεται η ειρήνη. Η συμπεριφορά ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας σε κοινωνικά περιβάλλοντα μπορεί να μας διδάξει ότι δεν αξίζει να αναλωνόμαστε σε μικροπράγματα: πως η συγχώρεση, η συντροφιά και το παιχνίδι είναι τα σπουδαιότερα πράγματα στον κόσμο.
Η φαντασία του δεν γνωρίζει όρια: Ο τρόπος σκέψης του δεν έχει μπει σε κουτάκια, δεν έχει εγκλωβιστεί από στερεότυπα αλλά τροφοδοτείται διαρκώς από παραμύθια, ιστορίες, ταινίες και από τις αφηγήσεις και εικόνες που πλάθει το ίδιο του το μυαλό, αφού ζυμώσει ακόμα και τα πιο ετερόκλητα ερεθίσματα. Μακάρι να μπορούσα να έχω έστω και ένα κλάσμα από την ασυγκράτητη φαντασία του – να ταξιδεύω νοερά σε κόσμους με δράκους, μάγους, πειρατές, εξωγήινους και ξωτικά.
Δεν τον νοιάζει «τι θα πουν οι άλλοι»: Χορεύει, τραγουδάει, μεταμφιέζεται ακόμα και αν δεν έχουμε Απόκριες, ξεστομίζει ατάκες χωρίς να τις φιλτράρει. Δεν αυτολογοκρίνεται διαρκώς, όπως κάνουμε συνήθως οι «μεγάλοι» για να νιώσουμε πιο αποδεκτοί από τον κοινωνικό μας περίγυρο. Είναι ο ατόφιος εαυτός του, το απολαμβάνει και, τελικά, γίνεται σίγουρα πιο αυθεντικός από εμάς τους «μεγάλους» που μετράμε τα λόγια μας.
Βρίσκει τη χαρά στα πιο απλά πράγματα: Αρκεί να δεις ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να παίρνει στα χέρια του ξαφνικά ένα αυτοκόλλητο του αγαπημένου του ήρωα ή ένα γλειφιτζούρι για να καταλάβεις τι σημαίνει ευτυχία. Δεν χρειάζεται εγχειρίδια ψυχολογίας ή άλλες τεχνικές «αυτοβοήθειας» για να την κατακτήσει, την ανασύρει αβίαστα σαν το χαμόγελο που ζωγραφίζεται αυθόρμητα στο πρόσωπό του μπροστά σε ένα σμήνος από πολύχρωμες σαπουνόφουσκες.
Προσφέρει χωρίς να περιμένει ανταπόκριση – απλά, επειδή μπορεί: Εμείς έχουμε δηλητηριαστεί από τη νοοτροπία του δούναι και λαβείν, όμως ένα παιδί προσχολικής ηλικίας, αφού έχει ξεπεράσει το πιο εγωκεντρικό στάδιο των δύο και τριών χρόνων, απολαμβάνει να μοιράζεται τα παιχνίδια, τα γλυκά του και άλλους προσωπικούς θησαυρούς, ακόμα και με ανθρώπους που δεν γνωρίζει καλά. Αν έχει μείνει ένα τελευταίο κομμάτι κέικ, ο γιος μου θα πάρει την πρωτοβουλία να το κόψει στα δυο για να το μοιραστούμε. Αν κρατά δύο φιγούρες, θα δώσει ευχαρίστως τη μία στον φίλο του, χωρίς καν εκείνος να του τη ζητήσει.
Δεν χορταίνει να μαθαίνει: Οι γονείς μπορεί να ξεχνάμε πόσο συναρπαστικό είναι το ταξίδι της μάθησης, είτε, για παράδειγμα, γιατί την έχουμε συνδέσει λανθασμένα με τη στείρα αποστήθιση των σχολικών μας χρόνων είτε επειδή αισθανόμαστε αποστραγγισμένοι από τις καθημερινές υποχρεώσεις. Όμως αρκεί να συντροφεύσουμε το παιδί μας στην παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ ή στην ανάγνωση ενός βιβλίου για να μας μεταλαμπαδεύσει το πάθος του και να αρχίσουμε κι εμείς, ξανά να καταβροχθίζουμε λαίμαργα τη γνώση. Καθημερινά, με τον γιο μου μαθαίνω απ’ την αρχή πώς να μαθαίνω.
