Είτε ένα παιδί μένει κοντά σε πυρόπληκτη περιοχή είτε όχι, θα έχει αντιληφθεί πως συνέβη για ακόμα μία φορά κάτι δυσάρεστο και είναι πολύ πιθανό, βλέποντας τηλεόραση, να έχει δει πλάνα όπου η φωτιά καίει εκτάσεις γης. Πώς απαντάμε στις ερωτήσεις του, πώς του εξηγούμε τι συμβαίνει και με ποιον τρόπο το καθησυχάζουμε; Η ψυχολόγος Αλεξία Βερνίκου μας δίνει χρήσιμα tips.
Σε κάθε περίπτωση, ο γενικός κανόνας είναι ο εξής: Λέμε στα παιδιά την αλήθεια ανάλογα με την ηλικία τους κι ανάλογα με το τι έχει συμβεί στην περιοχή τους.
«Μαμά, γιατί ο ουρανός είναι μαύρος;». Εδώ απαντάμε απλά και με ειλικρίνεια. Εξηγούμε πως δυστυχώς υπάρχουν φωτιές και καίγονται τα δάση. Γιατί; Εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη αλλά κι εξαιτίας των ανθρώπων. Δηλαδή είτε κατά λάθος, είτε επειδή ορισμένοι άνθρωποι κάνουν «κακές» πράξεις και βάζουν επίτηδες φωτιές. Όμως ο ουρανός θα ξαναγίνει γρήγορα μπλε!
«Η φωτιά θα φτάσει σε εμάς;». Εξηγούμε πως η φωτιά είναι μακριά και μας προστατεύουν οι πυροσβέστες, τα αεροπλάνα και οι εθελοντές. Αν χρειαστεί, θα φύγουμε πριν πλησιάσει την περιοχή μας.
«Θα καούν ζωάκια;». Δυστυχώς πρέπει να πούμε, πως μερικά ζωάκια που δεν θα προλάβουν να φύγουν από το δάσος μπορεί να καούν, όμως ευτυχώς, τα περισσότερα έχουν προλάβει να φύγουν.
«Μαμά, γιατί κάηκε η παιδική χαρά και το δάσος είναι μαύρο;». Δυστυχώς, υπάρχουν παιδιά που θα επιστρέψουν σε γειτονιές με καμένες παιδικές χαρές και κατεστραμμένες από την πυρκαγιά εκτάσεις. Όσο τρομακτικό και στενάχωρο είναι για εμάς, άλλο τόσο είναι και για τα παιδιά. Τι απαντάμε; Πως το δάσος θα ξαναγίνει πράσινο αλλά χρειάζεται περισσότερο χρόνο, μεγάλη προσπάθεια, υπομονή και τη βοήθειά μας. Τι μπορούμε να κάνουμε; Θα συμμετέχουμε σε δράσεις, θα φυτέψουμε κι εμείς δέντρα και θα αποκτήσουμε «καλές» συνήθειες: Δεν θα αφήνουμε άσκοπα αναμμένα τα φώτα, δεν θα ξοδεύουμε πολύ νερό χωρίς λόγο, δεν θα αφήνουμε πουθενά σκουπίδια, θα φροντίζουμε τα δάση και τη φύση όσο το δυνατόν περισσότερο.
Καλό είναι να ρωτήσουμε τα παιδιά πώς αισθάνονται. Τα ενθαρρύνουμε να μας πουν τι σκέφτονται, ανοίγουμε εμείς τη συζήτηση για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Συζητάμε με υπομονή και ψυχραιμία.
Μην ξεχνάτε, τα παιδιά αισθάνονται πως κάτι τους κρύβουμε, και τότε μπορεί να φανταστούν χειρότερα σενάρια και να τρομάξουν περισσότερο. Γι' αυτό μην κρύβετε τη στεναχώρια σας, αλλά μιλήστε τους.
Σε περίπτωση που έχει καεί το σπίτι μιας οικογένειας, καλό είναι οι γονείς να συμβουλευτούν έναν ειδικό που θα δώσει συγκεκριμένες οδηγίες ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Σε κάθε περίπτωση, θυμόμαστε πως «σπίτι είναι όπου είναι η μαμά κι ο μπαμπάς!».
*Η Αλεξία Βερνίκου είναι ψυχολόγος και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια. www.avparenting.com
