Λίγες ώρες αφότου είχα γεννήσει τον γιο μου, στις 30 εβδομάδες της κύησης, άνοιγα για πρώτη φορά την πόρτα της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών μη γνωρίζοντας τι με περιμένει από πίσω. Η Μαρίνα Αντωνιάδη, Συντονίστρια Μαία της ΜΕΝΝ του ΙΑΣΩ, με υποδέχτηκε για να με «ξεναγήσει» με τη γλυκιά της φωνή και τον καθησυχαστικό της τρόπο στη νέα μας ζωή. Μια ζωή γεμάτη άγχος, κλάμα, μηχανήματα, πόνο αλλά και μεγάλες χαρές. Δεν ξέρω πώς θα περνούσαν αυτοί οι δύο μήνες αν δεν γνώριζα πως στην άλλη άκρη της γραμμής οποιαδήποτε στιγμή βρισκόταν η Μαρίνα για να απαλύνει τον πόνο μου, να μου εξηγήσει όσα συνέβαιναν και να μου δείξει την αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων. Πέντε χρόνια μετά, τη συνάντησα ξανά και προσπάθησα –πιο ψύχραιμη πλέον– να μπω στο μυαλό και στην καθημερινότητα μιας γυναίκας που έχει να φροντίσει καθημερινά όχι μόνο δεκάδες μικροσκοπικά μωρά αλλά και τους εύθραυστους γονείς τους.
Μαρίνα, πώς είναι ένα τυπικό 24ωρο σε μια Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών;
Η ΜΕΝΝ είναι ένα τμήμα το οποίο έχει πολλές απαιτήσεις και πάντα πρέπει να είσαι «εκεί» για να προσφέρεις με όλες σου τις δυνάμεις το καλύτερο. Η φροντίδα των μικρών ασθενών μας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Σε χρειάζονται δίπλα τους κάθε στιγμή, να τα παρατηρείς, να αναγνωρίζεις και να καταλαβαίνεις τι σημαίνει η κάθε τους αντίδραση, έτσι ώστε να τα βοηθάς ουσιαστικά για να καταφέρουν τελικά να βγουν νικητές από τη μάχη που δίνουν για επιβίωση. Καμία μέρα στη ΜΕΝΝ δεν είναι ίδια. Το σκηνικό αλλάζει, τίποτα δεν είναι προβλέψιμο, γι’ αυτό πάντα πρέπει να είσαι σε εγρήγορση, να δίνεσαι εξ ολοκλήρου.
Όταν σκεφτόμαστε τη δυσκολία μιας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών το μυαλό μας πάει πάντα στους γονείς. Περνάτε κι εσείς το δικό σας παράλληλο «δράμα» βιώνοντας όλες αυτές τις καταστάσεις;
Πράγματι, οι γονείς που έχουν πρόωρο μωρό βιώνουν στην αρχή ένα είδος πένθους, χάνονται στα συναισθήματά τους, τα οποία είναι ανάμεικτα, με έντονες μεταπτώσεις. Αισθάνονται ανασφάλεια, άγχος, ενοχές και αδυναμία να αντιμετωπίσουν τη νέα κατάσταση. Το έργο μας εδώ είναι μεγάλο και σημαντικό. Είμαστε συμπαραστάτες και συμπάσχουμε μαζί τους. Παράλληλα όμως, έχουμε την υποχρέωση να τους δίνουμε δύναμη και κουράγιο, να τους ενισχύουμε ψυχολογικά και να τους συμβουλεύουμε καθημερινά. Ο ρόλος μας είναι διττός. Σωστή φροντίδα των πρόωρων μωρών αλλά και εμψύχωση των γονέων.
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που λες σε μια μανούλα που έρχεται για πρώτη φορά στη ΜΕΝΝ; Ποια είναι, ίσως, η πιο σπουδαία συμβουλή που της δίνεις;
Η υποδοχή πρέπει να είναι πολύ φιλική και εγκάρδια. Πρέπει να εξηγείς τα πάντα με κάθε λεπτομέρεια, γιατί έτσι κατορθώνεις να την εξοικειώσεις με το περιβάλλον της ΜΕΝΝ και να την κάνεις να αισθανθεί πιο άνετα καθώς της εμπνέεις σιγουριά και ασφάλεια. Αυτό που συμβουλεύω την κάθε μαμά είναι να οπλιστεί με υπομονή και αισιοδοξία. Βήμα βήμα θα αντιμετωπίσουμε μαζί την κάθε δυσκολία. Να πιστεύει στη δύναμη που κρύβει το μικρό της κι εκείνη να το βοηθάει με το χαμόγελό της και τη θετική της αύρα. Παροτρύνω τις μαμάδες να τα αγγίζουν από την πρώτη κιόλας στιγμή και να τα αισθάνονται. Παίρνουν δύναμη απ’ αυτό αλλά δίνουν δύναμη και στο μικρό τους. Τις ακούς πολλές φορές να τους σιγοτραγουδούν, να τους διαβάζουν προσευχές αλλά και να τους ψιθυρίζουν πόσο δυνατά είναι και ότι θα τα καταφέρουν.
Ποιο περιστατικό σού φέρνει δάκρυα στα μάτια; Δάκρυα χαράς πάντα...
Συγκινούμαι πραγματικά όταν μετά από καιρό έρχονται οι μητέρες και μου λένε πόσο τις βοήθησα με μία μόνο λέξη που βγήκε από τα χείλη μου, με ένα ζεστό χαμόγελο, με μία παρότρυνση, με ένα νεύμα ελπίδας και σιγουριάς. Για μένα όλα αυτά βγαίνουν μέσα από την ψυχή και την καρδιά μου, αυθόρμητα και ξεχωριστά για την καθεμιά τους.
Τα μωρά της ΜΕΝΝ έχουν τον τίτλο των «μωρών-μαχητών». Είναι μια πραγματικότητα η μάχη τους για επιβίωση; Δηλαδή γράφεται με κάποιον τρόπο στο DNA τους ή ο τίτλος αυτός έχει δημιουργηθεί απλώς για να παρηγορεί τους γονείς;
Όχι, είναι γεγονός ότι έχουν έντονο το συναίσθημα της επιβίωσης αλλά και θέληση για να ζήσουν. Μας το αποδεικνύουν καθημερινά μέσα στις μονάδες. Μεγαλώνοντας δε, αντιμετωπίζουν καλύτερα όποιο πρόβλημα τους παρουσιαστεί, ίσως γιατί έμαθαν από νωρίς να αγωνίζονται.
Πώς αποχαιρετάς ένα μωράκι που παίρνει –επιτέλους– τον δρόμο για το σπίτι του;
Με ευχές για τύχη και υγεία, και φωτογραφίες για ενθύμιο με όλη την οικογένεια. Διατηρούμε αρχείο, στο οποίο υπάρχουν φωτογραφίες κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους, κατά την αποχώρησή τους αλλά και μετά, όταν μας επισκέπτονται σε μεγαλύτερη ηλικία. Είναι υπέροχο πραγματικά όλο αυτό. Καμιά φορά, ξέρετε, είναι δύσκολο να περιγράψεις με λέξεις κάτι τόσο μοναδικό και εξαιρετικά ευαίσθητο.
Βασιζόμενη στην προσωπική μου εμπειρία και αφού περάσαμε 56 μέρες μαζί μπορώ –5 χρόνια μετά– να πω με βεβαιότητα πως τίποτα δεν θα ήταν ίδιο αν δεν είχα εσένα στο πλευρό μου να με στηρίζεις κάθε μέρα. Κάθε στιγμή. Πόσο δύσκολος είναι αυτός ο ρόλος για μια γυναίκα όπως εσύ που έχει σπίτι, παιδιά και άλλες –εκτός ΜΕΝΝ– υποχρεώσεις;
Ο ρόλος αυτός σε συναρπάζει. Από το πρωί που θα μπω μέσα στη μονάδα ξεχνάω καθετί δικό μου και «δίνομαι» πραγματικά. Αλλιώς δεν μπορείς να αποδώσεις. Η δουλειά αυτή σε θέλει «εκεί», σε «ρουφάει», σου παίρνει όλα τα αποθέματα. Είσαι όμως συνειδητοποιημένη και το γνωρίζεις αυτό. Δεν σε αφήνει άδεια, πολύ γρήγορα οι μπαταρίες σου γεμίζουν κι αυτό είναι μαγεία... Όσο για την οικογένεια, αυτή μαθαίνει να ζει παράλληλα και να προσαρμόζεται, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς.
Ποιο μωράκι δεν θα ξεχάσεις ποτέ;
Το κάθε μικρό «γράφει» τη δική του ιστορία μέσα στη ΜΕΝΝ, γι’ αυτό και το καθένα είναι ξεχωριστό. Αυτό είναι το μεγαλείο, τίποτα και κανείς δεν είναι το ίδιο εκεί μέσα, τα πάντα εξατομικεύονται. Οι συγκινήσεις και οι αναμνήσεις είναι πολλές τελικά. Σκέφτομαι ότι είμαι πολύ τυχερή που βρέθηκα σε αυτόν τον χώρο. Παίρνω δύναμη από αυτά τα μικρά ζουζούνια, με διδάσκουν να αγωνίζομαι και να μην εγκαταλείπω τις προσπάθειες ποτέ, όσο επίπονο κι αν είναι αυτό, γιατί ξέρουν πώς να κερδίζουν τις μάχες της ζωής.
Αφιερωμένο στους απίστευτους μικρούς ήρωες της ΜΕΝΝ!
Credits
Photo Μαρίνας Αντωνιάδη: Ρούλα Ρέβη
Η συνέντευξη αυτή δημοσιεύτηκε στο 2ο τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε εδώ!
