Μαζί με τον Δεκέμβριο ήρθε και η πρώτη αξιοσημείωτη πτώση της θερμοκρασίας. Το τσουχτερό κρύο «προσγειώθηκε» την ίδια στιγμή με τα στολισμένα δέντρα και τα χριστουγεννιάτικα θεματικά πάρκα. Πώς όμως θα απολαύσουμε τις γιορτές των Χριστουγέννων κρατώντας μακριά την γρίπη; Η Μαρία Ελαιοτριβάρη, Επιμελήτρια Παιδίατρος στην Ευρωκλινική Παίδων, απαντά σε όλες μας τις απορίες και εξηγεί πώς θα προστατευτούμε αποτελεσματικά.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Τι είναι η γρίπη;
Πρόκειται για νόσο που προκαλείται από τον ιό της ινφλουέντζας και ευθύνεται για μια ποικιλία νοσημάτων του αναπνευστικού.
Υπάρχουν παραπάνω από ένας τύποι γρίπης;
Οι τύποι της γρίπης είναι τρεις:
- Οι τύποι Α και Β, οι οποίοι ευθύνονται για επιδημίες αναπνευστικής νόσου, που εκδηλώνονται κυρίως τον χειμώνα και συνδέονται με αυξημένα ποσοστά νοσηλειών σε νοσοκομείο.
- Ο τύπος C, που προκαλεί λίγα συμπτώματα χωρίς όμως την εμφάνιση επιδημιών.
Πώς μεταδίδεται η γρίπη;
Με άμεση επαφή, δηλαδή από άτομο σε άτομο, μέσα από τον βήχα ή το φτέρνισμα ενός φορέα ή με έμμεση επαφή, δηλαδή από αντικείμενα, όπως ένα παιχνίδι ή το πόμολο της πόρτας που έχει αγγίξει ένα μολυσμένο άτομο.
BOOM note: Ένα άτομο που φέρει τον ιό είναι πιο μεταδοτικό 24 ώρες πριν αρχίσει να έχει συμπτώματα και διαρκεί μέχρι και 7 ημέρες από την έναρξη της λοίμωξης.
Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης;
Κάθε παιδί μπορεί να εκδηλώσει διαφορετικά συμπτώματα αλλά τα πιο συνήθη είναι:
- Πυρετός, συνήθως υψηλός, δηλαδή πάνω από 38.5C, που μπορεί να συνοδεύεται από ρίγος
- Μυϊκοί πόνοι ή πόνοι στις αρθρώσεις
- Πονοκέφαλος
- Μη παραγωγικός βήχας (δηλαδή χωρίς φλέγματα)
- Συνήθως ήπιος πονόλαιμος
- Ναυτία, έμετοι, διάρροιες
- Κόπωση και έντονη απώλεια ενέργειας που μπορεί να διαρκέσει 2-4 εβδομάδες
- Απλό «μπούκωμα» ή ρινόρροια (διαυγές, υδαρές ρινικό έκκριμα)
BOOM note: Στα μικρότερα παιδιά, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει βραχνάδα, θορυβώδη αναπνοή και να εξελιχθεί σε βρογχιολίτιδα με συριγμό και δυσκολία στην αναπνοή ή ακόμα και πνευμονία (λοίμωξη των πνευμόνων).
Πόσο σοβαρή είναι η εποχική γρίπη;
Τα περιστατικά γρίπης είναι συνήθως ήπιας έως μέτριας σοβαρότητας και μεταξύ των επιπλοκών που μπορεί να παρουσιαστούν είναι η παραρρινοκολπίτιδα, η ωτίτιδα, η πνευμονία, η μυοσίτιδα και η αφυδάτωση. Αν και τις περισσότερες φορές όλα τα παραπάνω αντιμετωπίζονται χωρίς σοβαρά προβλήματα, σε ορισμένες περιπτώσεις η γρίπη μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές στο κεντρικό νευρικό σύστημα ή στην καρδιά, και παρουσιάζονται συνήθως σε μικρότερα παιδιά ηλικίας κάτω των δύο ετών ή σε παιδιά με ορισμένες χρόνιες αναπνευστικές ή νευρολογικές παθήσεις.
Πώς γίνεται η διάγνωση της γρίπης;
Tα συμπτώματα της γρίπης μπορεί να μοιάζουν με εκείνα του κοινού κρυολογήματος, το οποίο προκαλείται από διαφορετικούς ιούς, έχει πιο ήπια συμπτώματα, και αντιμετωπίζεται σαφώς πιο εύκολα, χωρίς να έχει σοβαρές επιπλοκές. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η εκτίμηση από τον παιδίατρο. Εκτός από την κλινική εξέταση, μπορεί ναι ζητηθεί να γίνει ένα τεστ γρήγορης ανίχνευσης του ιού με δείγμα επιχρίσματος από τον λαιμό ή εκκρίσεων από τη μύτη για ακριβή διάγνωση. Συνήθως, τα αποτελέσματα της εξέτασης αυτής είναι άμεσα διαθέσιμα στα περισσότερα κλινικά εργαστήρια.
Πώς θεραπεύεται η γρίπη;
Τις περισσότερες φορές η πλειοψηφία των ατόμων αναρρώνουν μέσα σε μία εβδομάδα, αλλά η κόπωση μπορεί να διαρκέσει μερικές εβδομάδες ακόμα. Έτσι, όσοι νοσούν χρειάζεται να ξεκουράζονται, να αποφεύγουν την επαφή με άλλα άτομα, να απέχουν από την εργασία, το σχολείο και τις εξωσχολικές δραστηριότητες και να καταναλώνουν άφθονα υγρά. Παράλληλα, όταν υπάρχει πυρετός συνιστάται η χορήγηση αντιπυρετικών, ενώ εάν το παιδί θηλάζει, ο θηλασμός συνεχίζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
BOOM note: Τα αντιβιοτικά δεν βοηθούν στην γρίπη. Σε σοβαρή νόσο -σε νοσηλευόμενους αλλά και σε άτομα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές από τη γρίπη- ενδέχεται να χορηγηθεί αντιική αγωγή, η οποία πιθανολογείται ότι κάνει πιο ήπια την πορεία της νόσου και βέβαια πιο σύντομη την ανάρρωση. Τα αντιικά φάρμακα έχουν καλύτερα αποτελέσματα, όταν λαμβάνονται μέσα στις πρώτες 48 ώρες από την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις (π.χ. σε νοσηλευόμενα παιδιά με ενδεχόμενο εμφάνισης επιπλοκών, ανοσοκατεσταλμένα παιδιά ή βρέφη) όπου η χορήγηση των φαρμάκων αυτών είναι απαραίτητη ακόμα και όταν έχουν παρέλθει οι πρώτες 48 ώρες.
Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη. Πώς όμως;
Το πλύσιμο των χεριών είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση της εξάπλωσης των ιών και μάλιστα επιβάλλεται μετά από βήχα, φτέρνισμα, και βέβαια μετά την επαφή με άτομο που νοσεί. Ταυτόχρονα, είναι φρόνιμο να αποφεύγονται τα παιχνίδια κοινής χρήσης και η κοινή χρήση οικιακών σκευών και φαγητού.
Πώς μας προστατεύουν τα εμβόλια;
Κάθε χρόνο, πριν την αρχή της χειμερινής περιόδου, κατασκευάζονται τα εμβόλια που περιέχουν τους τύπους του ιού της γρίπης που προβλέπεται να προκαλέσουν τη νόσο τον χειμώνα που ακολουθεί. Οι τύποι της γρίπης δεν είναι ζωντανοί και με την εισαγωγή τους στον οργανισμό μέσω του εμβολιασμού παράγονται αντισώματα, τα οποία σε ενδεχόμενη προσβολή του από τον ιό, ενεργοποιούνται και τον σκοτώνουν.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται;
Τα παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 18 ετών, άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω και όλοι όσοι κινδυνεύουν από τις επιπλοκές της γρίπης (όπως οι έγκυες γυναίκες, άτομα με χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος και άτομα με χρόνια νεφρική νόσο ή με χρόνια μεταβολική νόσο). Επίσης, άτομα ανοσοκατεσταλμένα, το ιατρικό, νοσηλευτικό, παραϊατρικό προσωπικό και οι εργαζόμενοι σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς και ιδρύματα για παιδιά με χρόνιες παθήσεις.
Ποιοι δεν μπορούν να κάνουν το εμβόλιο;
Άτομα που νόσησαν με σύνδρομο Guillain – Barre, που έχουν αλλεργία στο αυγό ή που έχουν πυρετό.
Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες από το εμβόλιο;
Τις περισσότερες φορές οι παρενέργειες είναι ήπιες, όπως πόνος και ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης, συμπτώματα κοινού κρυολογήματος (πυρετός, μυαλγίες και αρθραλγίες που συνήθως διαρκούν 1-2 ημέρες). Σπανιότατα, μπορεί να προκληθεί σοβαρή αλλεργική αντίδραση, συνήθως αμέσως μετά τον εμβολιασμό.
Keep in mind: Ο κάθε άνθρωπος είναι ευάλωτος στο να νοσεί από γρίπη κάθε χρόνο, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, εξαιτίας της ικανότητας των ιών της γρίπης να μεταλλάσσονται από χρόνο σε χρόνο. Τα εμβόλια της γρίπης είναι αποτελεσματικά και ασφαλή. Σε πολλές χώρες, όπως οι Η.Π.Α., συνιστάται να γίνονται σε όλα τα μικρά παιδιά άνω των 6 μηνών, πριν την έναρξη της περιόδου γρίπης. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός με το εμβόλιο της γρίπης συνιστάται ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως τα παιδιά με χρόνια νοσήματα ή ανοσοκαταστολή.
BOOM useful info
Και επειδή τα παιδιά είναι απρόβλεπτα και ποτέ δεν ξέρουμε πότε μπορεί να μας «επισκεφθεί» η γρίπη ή να χρειαστούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, η Ευρωκλινική Παίδων διαθέτει Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, το οποίο λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο, διαθέτοντας το πιο έμπειρο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Όλοι οι γονείς επομένως, μπορούν να νιώθουν ασφάλεια, γιατί οτιδήποτε και να συμβεί στο παιδί τους, μπορούν να βρουν στο κέντρο της πόλης την πιο άμεση και αποτελεσματική φροντίδα.
Ευρωκλινική Παίδων
Website: www.euroclinic.gr/departments/sections-services/euroclinic-paidwn-tmimata-ypiresies/
Facebook: @euroclinicgroup
Instagram: @euroclinic_group