Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ανατροφή των παιδιών μας -σε έναν κόσμο όπου μοιάζει να επικρατεί η αγένεια μόνο και μόνο γιατί κάνει θόρυβο- είναι να τους διδάξουμε την ευγένεια που αρχίζει από τους καλούς τρόπους και φτάνει μέχρι την ουσιαστική καλοσύνη. Οι παρακάτω οικογενειακές συνήθειες μπορούν, πραγματικά, να κάνουν τη διαφορά.
Βάζουμε τις «μαγικές» λέξεις στο καθημερινό λεξιλόγιό μας: Ραφινάρουμε τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε μεταξύ μας, χρησιμοποιώντας φράσεις όπως «σε ευχαριστώ», «παρακαλώ» και «μήπως θα μπορούσες» - στις συνομιλίες μας με όλους, αδιακρίτως, από έναν άγνωστο στο δρόμο μέχρι τα μέλη της οικογένειάς μας.
Εξορίζουμε τα κινητά από τις οικογενειακές συγκεντρώσεις: Για παράδειγμα, τα αφήνουμε μακριά όχι μόνο από τα γιορτινά τραπέζια που οργανώνουμε μαζί με την ευρύτερη οικογένεια, αλλά και από τα καθημερινά δείπνα – που απολαμβάνουμε, ιδανικά, συζητώντας γύρω από ένα τραπέζι και όχι στον καναπέ ενώ βλέπουμε τηλεόραση.
Δεν διακόπτουμε κάποιον ενώ μιλάει: Αυτή η συνήθεια δεν συναντάται μόνο στα μικρά παιδιά – που δυσκολεύονται να αντισταθούν στην παρόρμηση να εκφράσουν λεκτικά τις σκέψεις τους τη στιγμή που σχηματίζονται στο μυαλό τους – αλλά μπορεί να την έχουμε ακόμα και εμείς, οι «μεγάλοι», έστω κι αν δεν το συνειδητοποιούμε πάντα. Προσπαθούμε λοιπόν να παρατηρήσουμε τη δική μας συμπεριφορά, ώστε να αλλάξουμε συνήθειες. Παράλληλα, εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας στην τέχνη της υπομονής (να περιμένουν από κάποιον να ολοκληρώσει τη φράση του προτού πάρουν το λόγο) μέσα από παιχνίδια ρόλων, π.χ., βάζοντας τα αρκουδάκια τους να ανοίξουν διάλογο. Μπορούμε επίσης να παίξουμε με την οικογένειά μας ένα παιχνίδι με ξυλάκι: Το ξυλάκι μεταφέρεται σαν σκυτάλη από το ένα μέλος στο άλλο, και μόνο όταν κάποιος το πάρει στο χέρι του έχει το δικαίωμα να μιλήσει.
Θέτουμε τους κανόνες στο παιχνίδι: Ένα playdate ή ένα βράδυ με επιτραπέζια στο σπίτι είναι ιδανικές ευκαιρίες για να τους διδάξουμε την ευγένεια αβίαστα και διασκεδαστικά. Έτσι, όταν επισκεπτόμαστε ένα σπίτι φίλου, στο τέλος παρακινούμε το παιδί μας να βοηθήσει τον φίλο του στην τακτοποίηση των παιχνιδιών και στην καθαριότητα του δωματίου.
Ή όταν ένας φίλος του επισκεφτεί το δικό μας σπίτι, ζητάμε από το παιδί μας να μην πέσει με τα μούτρα στα κεράσματα, αλλά να περιμένει από τον μικρό φιλοξενούμενό του να κάνει την αρχή – ιδανικά, να προσφέρει εκείνο τα κεράσματα. Σε κάθε οικογενειακό παιχνίδι, ακόμα, ενθαρρύνουμε την ευγενή άμιλλα, εξηγώντας στα παιδιά μας ότι πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους για να παίξουν, να ακολουθούν όλοι τους κανόνες του παιχνιδιού και να μη θυμώνουν όταν χάνουν, καθώς ακόμα και μια ήττα θα μας κάνει καλύτερους παίκτες.
Δίνουμε εμείς το παράδειγμα, σε κάθε περίσταση: Δεν διστάζουμε να προσφέρουμε τη βοήθειά μας σε κάποιον που μας τη ζητάει στο δρόμο, δίνοντάς του, για παράδειγμα, λεπτομερείς οδηγίες για να φτάσει ευκολότερα στον προορισμό του. Σε ένα κατάστημα, περιμένουμε υπομονετικά στην ουρά και, ακόμα και αν κάποιος άλλος προσπαθήσει να μας πάρει τη θέση, του το επισημαίνουμε ευγενικά, φιλτράροντας το θυμό μας. Στο εστιατόριο ή στο ξενοδοχείο, συμπεριφερόμαστε πάντα με σεβασμό στους υπαλλήλους, ακόμα και αν δεν μείνουμε απόλυτα ευχαριστημένοι από την εξυπηρέτησή τους – έχουμε πάντα κατά νου ότι δεν μας «υπηρετούν» αλλά είναι ισότιμοι με εμάς.
Και κάνουμε το κάτι παραπάνω. όποτε μας δοθεί η ευκαιρία: Παραδείγματος χάρη, μαγειρεύουμε για έναν ηλικιωμένο γείτονα που ξέρουμε ότι δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα με το νοικοκυριό του ή αναλαμβάνουμε να φροντίσουμε ένα χτυπημένο ζώο που βρίσκουμε στο δρόμο. Με τέτοιες πράξεις κάνουμε τη μετάβαση από την επιφανειακή ευγένεια στη βαθιά καλοσύνη και όχι μόνο δίνουμε το παράδειγμα στα παιδιά μας, αλλά, κυρίως, γινόμαστε όλοι μας καλύτεροι άνθρωποι.
