Τα ακούμε εδώ και χρόνια, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα πώς ακριβώς επηρεάζουν την υγεία μας. Ο λόγος για τα «παντοτινά χημικά», “forever chemicals”, όπως αποκαλείται μια μεγάλη ομάδα χημικών (PFAS) που πήρε την ονομασία της από την κοινή ιδιότητά τους να μη διασπώνται φυσικά, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται στο ανθρώπινο σώμα και το περιβάλλον.
Μια νέα, δανέζικη ανασκόπηση ρίχνει τώρα φως σε μεταβολές που προκαλούν στην ανάπτυξη του εμβρύου, στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ειδικότερα, στα αρσενικά έμβρυα φαίνεται να συντελούν σε λιγότερα και μικρότερης κινητικότητας σπερματοζωάρια και, άρα, σε πιθανά προβλήματα υπογονιμότητας στο μέλλον.
Οι ειδικοί υποθέτουν ότι τα PFAS, που εντοπίστηκαν σχεδόν σε όλα τα δείγματα αίματος του ομφάλιου λώρου που λήφθηκαν από διάφορα μέρη του κόσμου, προκαλούν διαταραχές σε ορμόνες. Όπως εξήγησε μια από τους συγγραφείς της μελέτης, η Sandra Søgaard Tøttenborg από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης: «Πρόκειται για ουσίες που μιμούνται και επηρεάζουν τις ορμόνες που εμπλέκονται στη συγκεκριμένη, ευαίσθητη διαδικασία, οπότε ακούγεται λογικό η έκθεση σε αυτές να έχει συνέπειες στην ποιότητα του σπέρματος αργότερα στη ζωή».
Το ερώτημα είναι, τώρα, πώς θα προλάβουμε αυτές τις συνέπειες, δεδομένου ότι οι PFAS περιλαμβάνουν γύρω στις 12.000 χημικές ουσίες οι οποίες χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα ευρέως, σε προϊόντα ανθεκτικά στο νερό, τους λεκέδες και τη θερμότητα. Μάλιστα όλο και περισσότερες έρευνες τις έχουν συνδέσει με πολλά προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος, οι νεφροπάθειες, οι παθήσεις στο συκώτι, οι γενετικές διαταραχές και η εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η ανασκόπηση, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Environmental Health Perspectives, βασίστηκε σε δείγματα από σπέρμα και αναπαραγωγικές ορμόνες που λήφθηκαν από 864 Δανές και Δανούς νεαρής ηλικίας το διάστημα 1996-2002. Οι ειδικοί επικεντρώθηκαν σε δύο είδη PFAS και στον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρεάζουν το αναπαραγωγικό σύστημα των αρσενικών εμβρύων στους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης.
Όπως υποθέτει η Søgaard Tøttenborg, ίσως αυτό να εξηγεί, σε κάποιο βαθμό, την αύξηση των προβλημάτων υπογονιμότητας σε όλο τον κόσμο: «Τα συμπεράσματα των μελετών μας είναι ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ. Και όσο περισσότερα πράγματα γνωρίζουμε, τόσο περισσότερα προβλήματα μπορούμε να προλάβουμε».
Με στοιχεία από Guardian.