Όταν ο γιος μας άρχισε να χάνει τις πιπίλες του, κάπου κοντά στα τρία χρόνια του, αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε να μην τις αντικαθιστούμε με καινούριες. Μέχρι που χάθηκε και η τελευταία, και ένα βράδυ, που το επόμενο πρωί δεν είχαμε εγερτήριο νωρίς, τα παίξαμε όλα για όλα, ανακοινώνοντάς του ότι πλέον δεν υπήρχαν πιπίλες στο σπίτι. Προς μεγάλη μας έκπληξη, υποδέχτηκε την είδηση με στωικότητα και, ίσως εξαντλημένος από το ασταμάτητο τρέξιμο της ημέρας, αποκοιμήθηκε αμέσως και δεν ξαναζήτησε ποτέ πιπίλα.
Υπάρχουν αυτές οι περιπτώσεις, και υπάρχουν και οι άλλες, όπου η διακοπή της πιπίλας εκτυλίσσεται σε δραματική σειρά με πολλά επεισόδια. Η ιδανική χρονική στιγμή αυτής της απόφασης παίζει σημαντικό ρόλο, αν και σύμφωνα με τους «New York Times», οι ειδικοί την τοποθετούν, πολύ αφηρημένα, κάπου ανάμεσα στον 1ο και τον 3ο χρόνο του παιδιού. Μια Αμερικανίδα παιδίατρος πάντως, η Heather Sever, προειδοποιεί ότι η παρατεταμένη χρήση πιπίλας, ανάμεσα στις ηλικίες των 2 και των 4 ετών, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στα δόντια, όπως στην ανάπτυξή τους, ενδεχομένως καθιστώντας αργότερα απαραίτητα τα σιδεράκια. Μπορεί όμως να έχει και άλλες επιπλοκές, όπως ο υψηλότερος κίνδυνος για ωτίτιδες, σύμφωνα με μια ανασκόπηση της Καναδικής Παιδιατρικής Εταιρείας (2003).
Πώς θα καταλάβουμε ότι ήρθε η ώρα; Οι επόμενες μέρες, μετά τη διακοπή της πιπίλας, πιθανότατα θα είναι πιο δύσκολες, με το παιδί να κλαίει, να φωνάζει και να τη ζητάει με οποιονδήποτε τρόπο. Καλό είναι λοιπόν, προτού αρχίσουμε την προσπάθεια, να νιώθουμε αρκετά σίγουροι ότι δεν θα λυγίσουμε, ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες.
Συμβουλές διακοπής πιπίλας
Υπάρχουν τρεις βασικές επιλογές, σύμφωνα με τους New York Times:
- Μειώνουμε τη χρήση της: Εξηγούμε στο παιδί τι θα συμβεί και μετά αρχίζουμε να του τη δίνουμε μόνο το βράδυ και στο αυτοκίνητο, π.χ., αν προηγουμένως τη χρησιμοποιούσε σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αργότερα, του τη δίνουμε μόνο στον ύπνο και, καθώς προσαρμόζεται στη νέα ρουτίνα, στο τέλος την κόβουμε εντελώς. Αυτή η μέθοδος λειτουργεί ευκολότερα στα μωρά.
- Το επιβραβεύουμε: Εξηγούμε στο παιδί τι θα συμβεί, αλλά ταυτόχρονα του επιτρέπουμε να διαλέξει μια επιβράβευση, όπως ένα παιχνίδι ή μια βόλτα στο λούνα παρκ. Αυτή η μέθοδος έχει αποτέλεσμα αν είναι τουλάχιστον 12 μηνών, καθώς νωρίτερα δεν καταλαβαίνει την έννοια της επιβράβευσης.
- Του αφηγούμαστε την ιστορία της νεράιδας της πιπίλας: Ναι, εκτός από τη νεράιδα των δοντιών υπάρχει και εκείνη της πιπίλας, που έρχεται τη νύχτα και παίρνει όλες τις πιπίλες από το σπίτι, αφήνοντας ένα δωράκι στο παιδί. Αυτό το παραμύθι μπορεί να έχει αποτέλεσμα σε παιδιά τουλάχιστον δύο ετών. Μπορούμε μάλιστα να το παρακινήσουμε να συμμετάσχει ενεργά στην «τελετουργία» υποδοχής της νεράιδας, συγκεντρώνοντας το ίδιο όλες τις πιπίλες σε ένα κουτί στο δωμάτιό του, όπου το επόμενο πρωί το δωράκι θα έχει πάρει τη θέση τους. Υπάρχουν και βιβλία που θα μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε μια ολόκληρη αφήγηση για τη διακοπή της πιπίλας.
Extra tips
- Είμαστε σταθεροί στην απόφασή μας. Αν κάνουμε πίσω, αργότερα θα είναι ακόμα πιο δύσκολο να ξεκινήσουμε από την αρχή την προσπάθεια διακοπής.
- Αποφεύγουμε τις πολλές εξηγήσεις: Φροντίζουμε το μήνυμα που περνάμε στο παιδί να είναι απλό και σαφές, διαφορετικά περισσότερο θα το μπερδέψουμε παρά θα το κινητοποιήσουμε.
- Διατηρούμε την ηρεμία μας: Αν, π.χ., το μικρό μας βάλει τα κλάματα ή νευριάσει, μπορούμε να δείξουμε ότι αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά του, με μία φράση όπως «Το ξέρω ότι σού λείπει η πιπίλα» και, με κάθε πρόοδο που κάνει, να το επιβραβεύουμε, τουλάχιστον λεκτικά.
- Αναζητούμε εναλλακτικούς τρόπους παρηγοριάς: Ξέρουμε πολύ καλά ότι η διακοπή μιας ρουτίνας γίνεται πιο εύκολη αν την αντικαταστήσουμε με κάποια άλλη. Μπορούμε, λοιπόν, όταν το παιδί αναζητά παρηγοριά, να το αγκαλιάσουμε, να ξαπλώσουμε στο κρεβάτι μαζί, να του διαβάσουμε ένα παραμύθι ή, για τις στιγμές που δεν είμαστε κοντά του, να του δώσουμε ένα άλλο αντικείμενο παρηγοριάς, όπως μια κουβέρτα ή ένα αρκουδάκι.
BOOM Note: Ίσως κάποιος μάς συμβουλεύσει να απλώσουμε στην πιπίλα κάποια πικρή ουσία, ώστε να αποθαρρύνει το παιδί από τη χρήση της, όμως καλό είναι να αποφύγουμε αυτό το τρικ, γιατί μπορεί να επιδεινώσει το στρες του.