Όσο ευρηματικοί κι αν είναι οι γονείς, κάποτε στερεύουν από ιδέες κι έρχονται στιγμές που δεν ξέρουν πώς να απασχολήσουν δημιουργικά στο σπίτι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Να, λοιπόν, μερικά παιχνίδια εμπνευσμένα από τη μοντεσσοριανή μέθοδο εκπαίδευσης, αλλά και εναλλακτικοί τρόποι για να εμπλουτίσουμε και να δώσουμε εκπαιδευτικό νόημα σε πολλά από τα παιχνίδια που ήδη ξέρουμε...
#1 Χωρίζω σε κατηγορίες – Το γνωστό σε όλους ξεσκαρτάρισμα! Απλώνουμε μια πετσέτα και ρίχνουμε πάνω μακαρόνια ή όσπρια τριών ειδών. Μετά δίνουμε στο παιδί τρία δοχεία και του ζητάμε να τα γεμίσει με το κάθε είδος. Είναι σημαντικό να κάνουμε εμείς την αρχή και να δείξουμε στο παιδί τι του ζητάμε να κάνει με αργές κινήσεις, κι αν δεν είναι σε ηλικία που δεν χρειάζεται επίβλεψη να το αφήσουμε να ολοκληρώσει το παιχνίδι μόνο του.
Επίσης, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μπορούμε να ανεβάσουμε τον βαθμό δυσκολίας, για παράδειγμα να του ζητήσουμε να κάνει την άσκηση με κλειστά μάτια, καλύπτοντάς τα με ένα μαντήλι. Έτσι, το παιδί θα προσπαθήσει να διακρίνει τα αντικείμενα που έχει να κατηγοριοποιήσει μέσω της αφής και θα εξασκηθεί στην αισθητηριακή διάκριση. Μόλις τελειώσει το παιχνίδι, όχι μόνο θα έχει απασχοληθεί δημιουργικά αλλά θα έχει ολοκληρώσει και μια άσκηση συγκέντρωσης! Επίσης, πάντα τα παιχνίδια που ενισχύουν τη λεπτή κινητικότητα, βοηθούν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να εξασκήσουν τους μύες των δακτύλων και να προετοιμαστούν για να κρατήσουν σωστά το μολύβι.
#2 Βιδώνουμε και ξεβιδώνουμε, ανοίξουμε και κλείνουμε! Κι όμως, τα παιδιά τρελαίνονται να βιδώνουν και να ξεβιδώνουν, από βάζα μέχρι βίδες και παξιμάδια που έχουμε στην αποθήκη. Αντίστοιχο ενθουσιασμό τους προκαλεί και το να κλειδώνουν και να ξεκλειδώνουν κλειδαριές και λουκέτα. Βγάλτε λοιπόν τα λουκέτα από εξώπορτες, ντουλάπες και βαλίτσες και αφήστε το παιδί να αντιστοιχήσει τα κλειδιά και να κλειδώνει και να ξεκλειδώνει.
# 3 Φτιάχνουμε κολιέ και γιρλάντες! All time classic απασχόληση που μπορεί να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον ως εξής: Τους δίνετε κλωστή και ξεκινάτε με πέννες, κοφτά μακαρόνια ή χάντρες. Μετά μπορείτε να ανεβάσετε τον βαθμό δυσκολίας ζητώντας από το παιδί να φτιάξει ένα κολιέ, κατηγοριοποιώντας τις χάντρες ανά χρώμα. Είναι σημαντικό να του εξηγήσετε πρώτα, ζωγραφίζοντας σε ένα χαρτί τη σειρά με την οποία θα μπουν οι χάντρες, κάνοντας τελείες με τα αντίστοιχα χρώματα.
# 4 Χαρτοκοπτική! Τα παιδιά δεν βαριούνται ποτέ τη χαρτοκοπτική. Ζητήστε τους να κόψουν στην αρχή σε λωρίδες και μετά σε σχήματα. Ξεκινήστε με λεπτό χαρτί, να μπορούν δηλαδή να το κόψουν με μια ψαλιδιά χωρίς μεγάλη προσπάθεια, και μετά δώστε τους πιο χοντρά χαρτιά ή χαρτόνια.
# 5 Φτιάχνουμε σχήματα με τελίτσες με αριθμούς! Υπάρχουν πολλές έτοιμες εικόνες στο διαδίκτυο ή μπορείτε να φτιάξετε εσείς σχήματα με τελίτσες με αριθμούς και να ζητήσετε από τα παιδιά να τις ενώσουν για να βγει το σχήμα. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόση ικανοποίηση αντλούν τα παιδιά από αυτή την “άσκηση”. Μόλις την ολοκληρώσουν, θα έχουν καταφέρει όχι μόνο να φτιάξουν μια ζωγραφιά αλλά και να έχουν μετρήσει μέχρι το 20 ή μέχρι το 50!
# 6 Ψάχνουμε σχήματα μέσα στο σπίτι! Ξεκινάτε ζωγραφίζοντας έναν κύκλο και ζητάτε από το παιδί να σας φέρει τα αντικείμενα που βλέπει μέσα στο σπίτι και έχουν αυτό το σχήμα. Εισάγετε σταδιακά κι άλλα σχήματα, ενώ εναλλακτικά, μπορείτε να επαναλάβετε το παιχνίδι χρησιμοποιώντας χρώματα και δημιουργώντας διαφορετικούς χρωματικούς στόχους κάθε φορά. Π.χ. Φέρε μου ό,τι πράσινο βλέπεις. Μπορείτε ακόμα να κάνετε και συνδυασμό, ζητώντας για παράδειγμα κάτι στρογγυλό και κόκκινο.
# 7 Πλένουμε τα παιχνίδια μας! Ειδικά αυτή την εποχή που μαθαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να πλένουμε τα χέρια μας συχνά και σωστά, είναι ευκαιρία να πλύνουμε και τα παιχνίδια μας. Δίνετε στο παιδί μια λεκάνη με ένα σφουγγάρι, του βάζετε δίπλα μια συγκεκριμένη ποσότητα απορρυπαντικού και το αφήνετε να πλύνει τα παιχνίδια του. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο πολύ απολαμβάνουν τη διαδικασία!
Ευχαριστούμε θερμά τις παιδαγωγούς Τίνα Γαλάνη και Ραμόνα Μπρανέ του Montessori Community School για τις ιδέες!