Mέσα σε έναν μόλις μήνα έχουν καταγραφεί στη χώρα μας δύο αποτρόπαια περιστατικά κακοποίησης ζώων, το ένα στην Κρήτη και το άλλο στη Νίκαια, με αφορμή τα οποία το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξετάζει την αυστηροποίηση των ποινών για τους βασανιστές ζώων. Πριν περίπου έναν χρόνο, κατά σύμπτωση πάλι Οκτώβριο, είχε κάνει τον γύρω του διαδικτύου η εικόνα δύο παιδιών να βασανίζουν μια γάτα στη Φολέγανδρο. Όπως φαίνεται, το ζήτημα της κακοποίησης των ζώων στη χώρα μας παραμένει δυστυχώς πάντα επίκαιρο, κάτι που σίγουρα σχετίζεται και με την ανάλογη έλλειψη παιδείας. Πόσο μάλλον, αν αναλογιστεί κανείς πως η κακοποίηση ενός ανυπεράσπιστου ζώου θεωρείται, από κάποιους (από πολλούς;) ένα αθώο παιχνίδι, μια φυσική προέκταση της παιδικής ηλικίας. Μήπως όλα, λοιπόν, ξεκινούν από εκεί;
«Συχνά πιστεύεται ότι η σκληρότητα των παιδιών απέναντι στα ζώα αποτελεί ένα αναπτυξιακό στάδιο εξερεύνησης» σχολιάζει η οργάνωση National Link Coalition, που δημιουργήθηκε με σκοπό το τέλος της κακοποίησης ανθρώπων και ζώων. «Αυτό μπορεί να είναι εν μέρει αλήθεια, αλλά πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη η ένταση, η συχνότητα και το κίνητρο των πράξεών τους. Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε περιβάλλον γεμάτο βία μπορεί να υπάρχουν πολλοί παράγοντες πίσω από το κίνητρό του να βλάψει ζώα».
Οι ερευνητές έχουν συνδέσει την κακοποίηση των ζώων από παιδιά με παράγοντες όπως ο σχολικός εκφοβισμός, η σωματική τιμωρία, η σεξουαλική κακοποίηση και αναπτυξιακές ψυχοπαθητικές συμπεριφορές. «Τα παιδιά συχνά αισθάνονται αδύναμα όταν κακοποιούνται από ενήλικες και ίσως αναζητήσουν τα δικά τους θύματα για να ασκήσουν εξουσία και να κατακτήσουν μια αίσθηση δύναμης. Μπορεί να κακοποιήσουν ένα κατοικίδιο ζώο ή ένα αδερφάκι ή έναν συνομήλικό τους για εκδίκηση» προσθέτει η National Link Coalition. Συχνά, λοιπόν, περιστατικά κακοποίησης ζώων από παιδιά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Για τον προσχολικής ηλικίας γιο μου έχουμε προσπαθήσει να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που δεν ενθαρρύνει, σε καμία περίπτωση, τη βία. Αλλά κάποιες φορές τον βλέπω να κυνηγάει τις γάτες στο σπίτι και να γελάει ενώ εκείνες φεύγουν τρομαγμένες. Και παρόλο που σε άλλες στιγμές της ημέρας τις αγκαλιάζει, τις χαϊδεύει με τρυφερότητα και παίζει μαζί τους, σε τέτοιες συμπεριφορές βάζω πάντα μια κόκκινη γραμμή. Αυτή είναι μια από τις μάχες που επιλέγω να δώσω στην ανατροφή του.
Βασική επιδίωξή μου, να μην κανονικοποιηθεί στο μυαλό του οποιοδήποτε είδος εκφοβισμού και κακομεταχείρισης απέναντι στα πιο αδύναμα πλάσματα, είτε είναι ένας συμμαθητής του είτε ένα κατοικίδιο ζώο είτε ακόμα και τα έντομα στο προαύλιο του σχολείου του. Θα ήθελα επίσης να αποκτήσει το θάρρος να παρεμβαίνει όταν βλέπει κάποιο άλλο παιδί π.χ. να κλωτσάει μια γάτα - ή να διαλύει μια μυρμηγκοφωλιά. Δεν θα κουραστώ ποτέ να του υπενθυμίζω πως ο εκφοβισμός και η κακοποίηση δεν είναι παιχνίδι. Ότι όταν ο ένας από τους δύο, δίποδο πλάσμα ή τετράποδο, φοβάται, πονάει, στεναχωριέται, υποφέρει, τότε η συμπεριφορά είναι μη αποδεκτή. Απλά, δεν υφίσταται ως επιλογή.
Γιατί ακόμα και αν ο γιος μου δεν καταπιεστεί στο σπίτι του, κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα νιώσει αδύναμος και μικρός στο σχολείο, στον στρατό ή στο εργασιακό περιβάλλον του. Δεν θα ήθελα τότε να εκτονώσει το αίσθημα καταπίεσης με την απεχθή θρασυδειλία του εκφοβισμού ή, ακόμα χειρότερα, της κακοποίησης. Περιστατικά κακοποίησης ζώων συχνά ξεκινούν από την ανατροφή ενός παιδιού και είναι σε μεγάλο βαθμό δική μας ευθύνη, των γονιών, να τα προλάβουμε.
Aπό τη Γωγώ Καρκάνη