Παιδικές φωνές, απίστευτες ατάκες και γέλια, Κυριακή πρωί σε μια κατάμεστη αίθουσα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Οι μικροί θεατές της παράστασης «Ένας ελέφαντας στο δωμάτιο», σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κοιλάκου, συμμετέχουν με ενθουσιασμό στην ιστορία του Κωστή, που επειδή όπως φαίνεται όλοι ξεχνούν τα γενέθλιά του, μοιράζεται την τούρτα με έναν καινούριο, φανταστικό φίλο του, τον Σωκράτη τον ελέφαντα. Η ανταπόκριση των παιδιών είναι ίσως η καλύτερη επιβράβευση για τους συντελεστές της παράστασης, μιας απολαυστικής αλληγορίας για όλα όσα ξεχνάμε. Στο σενάριο και σε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, η Ειρήνη Αναγνωστοπούλου, που στο ενεργητικό της μετρά, μεταξύ άλλων, τη θεατρική διασκευή του έργου της Έντιθ Νέσμπιτ «Τα παιδιά που βλέπουν τα τρένα να περνούν» (στο Τρένο στο Ρουφ σε σκηνοθεσία Τατιάνας Λύγαρη το 2013), αλλά και τον συντονισμό του θεατρικού εργαστηρίου των Παιδικών Χωριών SOS Βάρης.
Τα παιδιά συμμετέχουν στον «Ελέφαντα» με μεγάλο ενθουσιασμό! Ποιο είναι το μυστικό;
«Τα παιδιά αλληλεπιδρούν μαζί σου χωρίς φρένο! Ο Μιχάλης Κοιλάκος έχει σκηνοθετήσει με πολύ χιούμορ, επικέντρωση στη δράση, συνεχείς ανατροπές, αμεσότητα και απλότητα στο παίξιμο, ενώ τραβάει διαρκώς το χαλί σε οτιδήποτε πάει να γίνει σοβαροφανές. Το αποτέλεσμα είναι μια παράσταση που δεν παιδιαρίζει και σέβεται απόλυτα τον θεατή, ανεξαρτήτως ηλικίας».
Τι σε γοητεύει περισσότερο στο παιδικό θέατρο;
«Το παιδικό θέατρο δεν είναι κάτι άλλο από… θέατρο! Η συγγραφή ενός έργου που απευθύνεται σε παιδιά ίσως απαιτεί ακόμη περισσότερη αμεσότητα, χιούμορ, απλότητα και μια ιστορία καλά δομημένη. Τα παιδιά δεν θα καθίσουν ευγενικά στη θέση τους σαν κυρίες που βγήκανε για τσάι. Αν βαριούνται ή αν αυτό που βλέπουν δεν τα κερδίσει θα το δείξουν γενναιόδωρα! Δεν τηρούν τα “προσχήματα” και με αυτή την έννοια είναι ένα απολύτως ειλικρινές κοινό που σε κρατάει σε εγρήγορση διαρκώς».
Πώς προέκυψε η ιδέα του «Ελέφαντα»;
«Για ένα διάστημα με απασχολούσε το τι ξεχνάμε, τι κρατάμε και τι αφήνουμε, πού πάνε όλα εκείνα που ξεχνάμε. Και έτσι προέκυψε η σχέση ενός εγγονού με τον παππού του και άρχισε να ξετυλίγεται η ιστορία. Ο Σωκράτης ο ελέφαντας τρύπωσε κι αυτός πολύ φυσικά ως σύμβολο όλων εκείνων που αποτυπώνονται στη μνήμη μας. Όταν όμως ολοκληρώθηκε το έργο είδα ότι δεν μιλούσα τόσο για τη μνήμη όσο για τη φαντασία ως καταλύτη στις σχέσεις των ανθρώπων. Για το παιχνίδι που μας λείπει. Για εκείνα που ξεχνάμε στο τώρα. Αυτός νομίζω είναι και ο Ελέφαντας που δεν βλέπουμε μέσα στο δωμάτιο. Το “εδώ και τώρα” μας και η πηγαία χαρά που μπορεί να μας δώσει αν του κάνουμε λίγο χώρο. Άλλωστε πόσο χώρο θέλει ένας ελέφαντας;».
Ξεχνούσαμε ανέκαθεν ή είναι «επιδημία» της εποχής;
«Πάντα γίνεται μια “φυσική επιλογή” του τι κρατάς και τι αφήνεις. Ωστόσο στη σύγχρονη εποχή της ταχύτητας οι άνθρωποι τρέχουν – άγνωστο για πού! Σίγουρα όταν δεν αφήνουμε χρόνο στις στιγμές που ζούμε, δεν μας αφήνουν κι εκείνες το αποτύπωμά τους. Μπορεί να τις ξεχνάμε πιο εύκολα. Ο “Ελέφαντας” μιλάει και για αυτά που ξεχνάμε και για εκείνα που μπορούμε να φανταστούμε. Η φαντασία και η μνήμη είναι δυο λειτουργίες του εγκεφάλου που πάνε χέρι-χέρι. Μέρος των αναμνήσεων είναι κατασκευασμένο από την ίδια τη φαντασία. Όταν όμως μπλοκάρεται η φαντασία -ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τον βομβαρδισμό από έτοιμες εικόνες, την εγκλωβίζει- τότε ναι, μπορεί κι αυτό να κάνει τη μνήμη μας λίγο πιο φτωχή».
Ο χαρακτήρας του παππού πάσχει από Αλτσχάιμερ. Πώς θα βοηθήσουμε το παιδί μας να αποδεχτεί το γεγονός ότι ένα αγαπημένο του πρόσωπο ίσως αρχίσει να μην το αναγνωρίζει;
«Τα παιδιά μάλλον καταλαβαίνουν. Και πολύ καλά. Πάντως αυτό που προτείνει το έργο μας ως τόπο συνάντησης με τον παππού ή τη γιαγιά είναι ο χώρος του παιχνιδιού: εκεί υπάρχει δράση και φαντασία. Έχει αποδειχθεί ότι κάνοντας μικρές δράσεις βοηθάμε όντως τον παππού να ξεκολλήσει από εκείνα που δεν θυμάται και να εστιάσει στο εδώ και τώρα, όπως γίνεται και με το θέατρο. Όσο για τη φαντασία, είναι ένα δοκιμασμένο γιατρικό που ανοίγει δρόμους στα αδιέξοδα της επικοινωνίας».
BOOM info
Κάθε Κυριακή έως 27/3 στις 11.30 (εκτός από 6/3), Αίθουσα Διδασκαλίας Μουσικής Βιβλιοθήκης, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Αθήνα, τηλ. 210 72 82 778, www.mmb.org.gr
