Κρατάτε στα χέρια σας ένα μικρό «θαύμα», που κάνει την καρδιά σας να «φτερουγίζει» κάθε φορά που το αντικρίζετε. Την ίδια στιγμή, το μυαλό σας κατακλύζεται από αμέτρητες σκέψεις και απορίες για το σώμα σας. Η Μαριλία Νικολαΐδου, μαιευτήρας χειρουργός γυναικολόγος αλλά και μαμά, μας δίνει όλες τις απαντήσεις…
#1 «Πότε θα επανέλθει το σώμα μου;»
Στη διάρκεια της κύησης η μήτρα μεγαλώνει για να φιλοξενήσει το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Στα επόμενα λεπτά από τον τοκετό αρχίζει να συσπάται και να ελαττώνεται σε μέγεθος, ώσπου τις 2 πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό φτάνει μέχρι το ύψος του ομφαλού. Ύστερα από δύο εβδομάδες βρίσκεται πλέον χαμηλά, μέσα στην πύελο, ενώ σε διάστημα 4-6 εβδομάδων έχει περίπου το μέγεθος που είχε πριν από την κύηση. Η επαναφορά του κοιλιακού τοιχώματος, ωστόσο, είναι ανεξάρτητη από την επαναφορά της μήτρας. Ακόμα κι έπειτα από δύο μήνες, οι μαμάδες συνεχίζουν να φαίνονται έγκυες, καθώς οι κοιλιακοί μύες, που είχαν διαταθεί κατά τη διάρκεια της κύησης, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επανέλθουν.
#2 «Θα γίνει ξανά το στήθος μου όπως ήταν πριν;»
Ο μαστός είναι από τα όργανα που αλλάζουν πάρα πολύ κατά την κύηση, αλλά και μετά τον τοκετό. Συνήθως, το στήθος ύστερα από μια κύηση δεν επανέρχεται ακριβώς στη μορφή που είχε πριν από αυτή. Σε αρκετές περιπτώσεις βέβαια, μπορεί ο μαστός να επανέλθει περίπου στο προ εγκυμοσύνης μέγεθός του. Ο χρόνος που χρειάζεται διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Σε γενικές γραμμές, ο μαστός επανέρχεται όταν και το υπόλοιπο σώμα φτάνει στο βάρος που είχε πριν από την κύηση. Πολλές γυναίκες πιστεύουν πως ο θηλασμός είναι εκείνος που μπορεί να «χαλάσει» το στήθος, όμως, στην πραγματικότητα, οι αλλαγές που οδηγούν σε τυχόν χαλάρωση του μαστού συμβαίνουν κατά την κύηση. Η χαλάρωση του στήθους εξαρτάται από παράγοντες όπως το βάρος που η γυναίκα παίρνει στη διάρκεια της κύησης, το μέγεθος του μαστού πριν από την εγκυμοσύνη, η ηλικία της μέλλουσας μαμάς, ο αριθμός των κυήσεων, αλλά και από γενετικούς παράγοντες, όπως η ποιότητα του δέρματος και των συνδέσμων του μαστού.
#3 «Έχω ενοχλήσεις στην περιοχή του κόλπου. Πότε θα περάσουν το οίδημα και ο πόνος;»
Ύστερα από έναν φυσιολογικό τοκετό, ο κόλπος είναι πιο χαλαρός και ευρύτερος. Αυτό συμβαίνει λόγω της διάτασης των ιστών του, προκειμένου να περάσει το μωρό. Ο κόλπος αρχίζει να επανέρχεται λίγες ημέρες μετά τον τοκετό και σιγά σιγά βελτιώνεται ο μυϊκός του τόνος. Το πόσο διαφορετικός θα είναι ο κόλπος μετά τον τοκετό και το πότε θα επανέλθει εξαρτώνται από το μέγεθος του μωρού, τον αριθμό των φυσιολογικών τοκετών, το βάρος που έχει πάρει η μαμά, αλλά και από την «κατασκευή» της κάθε γυναίκας. Είναι επίσης φυσιολογικό να υπάρχει οίδημα και πόνος, ιδιαίτερα στην περίπτωση που έχει γίνει τομή στην περιοχή του περινέου και αποκατάσταση με συρραφή. Η τομή επουλώνεται σε 3 με 6 εβδομάδες, ενώ το οίδημα υποχωρεί σταδιακά σε διάστημα 6 έως 12 εβδομάδων.
#4 «Μετά από πόσο καιρό θα έχω πάλι περίοδο;»
Αν δεν θηλάζετε, η περίοδος θα έρθει 5 με 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Στην περίπτωση του αποκλειστικού θηλασμού, συχνά δεν εμφανίζεται μέχρι ο θηλασμός να ελαττωθεί. Συνήθως, οι πρώτες περίοδοι μετά τον τοκετό είναι μεγαλύτερες σε διάρκεια και με περισσότερο αίμα. Έπειτα από μερικούς μήνες, η περίοδος αποκτά τη συνηθισμένη διάρκεια.
#5 «Πότε μπορώ να μείνω ξανά έγκυος;»
Εδώ θα σημειώσουμε δύο διαφορετικά πράγματα: πότε είναι εφικτό και πότε είναι «καλύτερο»! Μια γυναίκα μπορεί να μείνει έγκυος –αν δεν θηλάζει– ακόμα και τρεις εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ωστόσο, καθώς όλα τα συστήματα του οργανισμού της μητέρας τροποποιούνται στη διάρκεια μιας κύησης, χρειάζεται ένας χρόνος περίπου ώστε το σώμα να επανέλθει και να αποκαταστήσει τις εφεδρείες του. Στην περίπτωση λοιπόν που έχετε γεννήσει φυσιολογικά, καλό είναι μια νέα κύηση να ξεκινήσει αφού έχουν περάσει τουλάχιστον 9 μήνες. Αυτό δεν σημαίνει πως αν συμβεί νωρίτερα, θα υπάρχει πρόβλημα, όμως ο οργανισμός της μητέρας μπορεί να χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη όσον αφορά τη διατροφή και τη χορήγηση σιδήρου και ασβεστίου. Στην περίπτωση της καισαρικής τομής, συστήνεται νέα κύηση ύστερα από έναν χρόνο από τον τοκετό. Ο λόγος είναι πως θέλουμε να έχει επουλωθεί η τομή της μήτρας πριν από τη νέα κύηση, ώστε να αποφύγουμε μια πιθανή ρήξη της τομής με σοβαρές επιπτώσεις για τη μαμά και το έμβρυο.
#6 «Πότε μπορώ να κάνω πάλι σεξ;»
Οι περισσότεροι επαγγελματίες υγείας συστήνουν η πρώτη επαφή να γίνεται 4 με 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό, κι αφού έχει γίνει επίσκεψη λοχείας στον μαιευτήρα. Οι πρώτες επαφές μετά τον τοκετό μπορεί να είναι δυσκολότερες αλλά και διαφορετικές σε σχέση με πριν. Στις γυναίκες που θηλάζουν, λόγω των χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων, πολλές φορές ο κόλπος παρουσιάζει ξηρότητα, με αποτέλεσμα η επαφή να γίνεται επώδυνη. Πολλές γυναίκες δεν έχουν επιθυμία για σεξ, επίσης λόγω των χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων, αλλά και λόγω κόπωσης ή άγχους και ανασφάλειας για το σώμα τους και την κατάσταση του κόλπου. Ορισμένες γυναίκες νιώθουν πως ο κόλπος τους μετά τον τοκετό δεν ανταποκρίνεται με τον ίδιο τρόπο που αντιδρούσε στο σεξ πριν από την κύηση. Με το πέρασμα των ημερών, οι ιστοί σταδιακά επανέρχονται και η αίσθηση καθώς κι η λειτουργικότητα του κόλπου αποκαθίστανται.
Και μια συμβουλή! Η φροντίδα του μωρού απαιτεί μεγάλη προσπάθεια και, για να μπορέσετε να αντεπεξέλθετε, πρέπει παράλληλα να φροντίζετε και τον εαυτό σας! Η καλή διατροφή και η παρακολούθηση τμημάτων αποκατάστασης μετά τον τοκετό βοηθούν όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχολογικά, καθώς σας δίνουν την ευκαιρία να μοιραστείτε με άλλες μαμάδες τις εμπειρίες, τις ανησυχίες και τα συναισθήματά σας! Η yoga, το pilates με επικέντρωση στην ενδυνάμωση του πυελικού εδάφους και οι ασκήσεις Kegel είναι μια καλή αρχή, σε λίγο καιρό το σώμα σας θα σας ευγνωμονεί!
Ευχαριστούμε τη μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο Μαριλία Νικολαΐδου, MD, MSc
Website: www.mnikolaidou.gr
Facebook: Νικολαΐδου Μαριλία Γυναικολόγος
Διαβάστε αυτό και πολλά ακόμα άρθρα στο νέο τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε και online πατώντας στο εξώφυλλο!