Λένε πως ένα παιδί 4 ετών κάνει κατά μέσο όρο 400 ερωτήσεις τη μέρα, οι περισσότερες από τις οποίες ξεκινούν με τη φράση: «Γιατί, μαμά;». Συχνά οι γονείς αποφεύγουν να απαντήσουν, καθώς αισθάνονται ότι δεν έχουν έτοιμη τη «σωστή» απάντηση. Για τον λόγο αυτό η ψυχολόγος Αλεξία Βερνίκου ετοίμασε ένα «σκονάκι» με απαντήσεις για όλες τις δύσκολες ερωτήσεις που θα σας θέσει το παιδί σας! Καλό διάβασμα!
Θα πεθάνεις κι εσύ; / Θα πεθάνω κι εγώ;
Όλοι οι άνθρωποι πεθαίνουν, άρα κι εσύ κι εγώ θα πεθάνουμε κάποια στιγμή. Όχι όμως σύντομα, αλλά ύστερα από πολλά χρόνια. Αφού μεγαλώσεις και τελειώσεις το σχολείο, κάνεις παιδιά και εγγόνια, και αφού μεγαλώσεις τόσο που τα μαλλιά σου θα έχουν ασπρίσει, και θα χρειάζεσαι μπαστούνι για να περπατήσεις, και θα είσαι πια –σχεδόν– 100 χρονών. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς τώρα γι’ αυτό. Οι άνθρωποι πεθαίνουν όταν η καρδιά τους είναι τόσο αδύναμη που σταματάει να χτυπάει. Το σώμα τους δεν έχει δύναμη πια, όπως έχει το δικό μας τώρα.
Σημείωση: Ο διαχωρισμός σώματος και ψυχής –και η μεταφυσική και μεταφορική πλευρά του θανάτου– γίνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Σημασία έχει να κατανοήσει το παιδί ότι ο θάνατος είναι μια κατάσταση μη ανατρέψιμη.
Πώς μπαίνουν τα παιδιά στην κοιλιά της μαμάς;
Κάθε παιδάκι ξεκινάει από ένα σποράκι, το οποίο ταξιδεύει (με την σεξουαλική πράξη) από το σώμα του μπαμπά και πάει στην κοιλιά της μαμάς. Εκεί μέσα αναπτύσσεται, μεγαλώνει και όταν πια γίνεται παιδάκι και είναι έτοιμο να βγει, γεννιέται.
Σημείωση: Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι καλό να έχει γίνει από τους γονείς έως τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Άρα, με αφορμή την ερώτηση αυτή μπορούμε να μιλήσουμε «επιστημονικά» στα παιδιά μας για τη σεξουαλική πράξη μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας.
Τι είναι τα ναρκωτικά;
Τα ναρκωτικά είναι μια ουσία σαν δηλητήριο. Είναι το αντίθετο από τα φάρμακα που παίρνουμε όταν είμαστε άρρωστοι για να μας δώσουν δύναμη και να μας βοηθήσουν να είμαστε υγιείς και δυνατοί. Εάν κάποιος πάρει ναρκωτικά, μπορεί στην αρχή να νιώσει ωραία, μετά όμως χάνει τη δύναμή του, αρρωσταίνει και υπάρχει περίπτωση να πεθάνει.
Γιατί φιλιέστε στο στόμα με τον μπαμπά;
Γιατί αγαπιόμαστε. Και εμείς οι μεγάλοι, έτσι δείχνουμε την αγάπη μας, με φιλιά στο στόμα. Σε σένα κάνουμε χάδια, σε γαργαλάμε, σε παίρνουμε αγκαλιά, σε κάνουμε σβούρες – και όλα αυτά για να σου δείξουμε την αγάπη μας! Επειδή, λοιπόν, εγώ κι ο μπαμπάς δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα αυτά μεταξύ μας, δίνουμε φιλιά στο στόμα!
Γιατί δεν μπορούμε να αγοράσουμε όλα τα παιχνίδια;
Γιατί δεν τα χρειαζόμαστε, γιατί δεν έχουμε τόσα χρήματα, γιατί δεν θα μείνουν τότε παιχνίδια για τα υπόλοιπα παιδιά, γιατί αξίζει να περιμένουμε να σιγουρευτούμε ότι το θέλουμε το παιχνίδι πραγματικά. Γιατί θα είναι ωραίο να κρατήσουμε κάτι και για την επόμενη φορά ή για τα γενέθλιά σου ή για τα Χριστούγεννα... Γιατί στην οικογένειά μας έχουμε ως κανόνα να αγοράζουμε ένα μόνο παιχνίδι τη φορά.
Σημείωση: Επιλέγουμε την απάντηση που μας ταιριάζει.
Εμείς πότε θα πάρουμε σκυλάκι;
Όταν υπάρχει το ενδεχόμενο: Κάποια στιγμή που θα είμαστε όλοι στην οικογένεια έτοιμοι και σίγουροι ότι μπορούμε να το φροντίζουμε. Όταν δεν υπάρχει το ενδεχόμενο: Έχουμε αποφασίσει (οι γονείς) πως δεν θα πάρουμε σκυλάκι γιατί το σπίτι μας δεν έχει κήπο ή γιατί λείπουμε πολλές ώρες και δεν μπορούμε να το φροντίσουμε σωστά.
Ποιον αγαπάς πιο πολύ, εμένα ή τον μπαμπά;
Εσύ (το ίδιο και η αδερφή σου) είσαι το παιδί που αγαπάω πιο πολύ στον κόσμο και ο μπαμπάς είναι ο μεγάλος (ο ενήλικας) που αγαπάω πιο πολύ στον κόσμο.
Ποιον αγαπάς πιο πολύ, εμένα ή τον αδερφό μου;
Και τους δύο το ίδιο. Το ολόιδιο! Εσένα σε αγαπάω γιατί με έκανες μαμά, ή εσένα σε αγαπάω πιο πολλά χρόνια γιατί σε ξέρω πιο πολλά χρόνια (εάν ρωτάει ο μεγαλύτερος). Εσένα σε αγαπάω γιατί με παίρνεις φανταστικές αγκαλιές και με κάνεις να γελάω (ή κάποιο άλλο χαρακτηριστικό που κάνει το μικρότερο παιδί σας ξεχωριστό).
Γιατί κλαις;
Κλαίω από στενοχώρια ή κλαίω από θυμό ή πίεση (εξηγούμε τον λόγο, τόσο όσο χρειάζεται για να κατανοήσουν τι είναι αυτό που μας έφερε τα δάκρυα). Μερικές φορές κλαίω με δάκρυα χαράς και αυτό λέγεται συγκίνηση. Βλέπεις, όλοι οι άνθρωποι κλαίνε πού και πού.
Σημείωση: Το κλάμα δεν είναι ένδειξη αδυναμίας αλλά έκφραση και μοίρασμα συναισθημάτων, κάτι το οποίο είναι θεμιτό μέσα σε μια οικογένεια. Μιλάμε για όλα τα συναισθήματα και όχι μόνο για τα θετικά. Περνάμε το μήνυμα ότι το κλάμα είναι επιτρεπτό και συμβαίνει σε όλους.
Μπορούν να παντρευτούν δύο άντρες μεταξύ τους;
Ναι. Στη χώρα μας μπορούν να είναι ζευγάρι, δεν μπορούν όμως να παντρευτούν ακόμα, όπως σε άλλες χώρες. Είναι πιο σπάνιο να παντρεύονται δύο άντρες μεταξύ τους από ό,τι ένας άντρας και μια γυναίκα, όμως –ναι– μπορούν.
Σημείωση: Όποια και αν είναι τα δικά σας «πιστεύω» και τα «μηνύματα» που ενδεχομένως θέλετε να του περάσετε, έχει σημασία να απαντήσετε με πραγματικά δεδομένα στην ερώτηση αυτή.
BOOM Golden Tips
- Όλες οι παραπάνω απαντήσεις απευθύνονται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.
- Οι «δύσκολες» ερωτήσεις θέλουν ξεκάθαρες απαντήσεις.Χρησιμοποιούμε απλά λόγια χωρίς περιττές εξηγήσεις.
- Στα παιδιά λέμε πάντα την αλήθεια, ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά τους.
- Όταν για κάποια απάντηση δεν είμαστε σίγουροι, ζητάμε λίγο χρόνο κι επανερχόμαστε πάντα.
«Πώς να κρυφτείς απ’τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα…» Διονύσης Σαββόπουλος
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο 2ο τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε εδώ!
