Για ορισμένους αποτελεί το πρώτο μεγάλο σοκ της παιδικής τους ηλικίας, για άλλους πάλι σηματοδοτεί το τέλος της εποχής της αθωότητας. Σε κάθε περίπτωση, όλοι μεγαλώνοντας έχουμε να θυμόμαστε μια ιστορία για το πώς μάθαμε την «αλήθεια» (ή μήπως όχι;) κι αυτές που ακολουθούν είναι οι δικές μας ιστορίες. (Disclaimer: Απομακρύνετε τα παιδιά!)
Heart vs Brain | 1-0, Μυρτώ Κάζη
Μεγαλώνοντας με την πιο ορθολογίστρια και ρεαλίστρια μαμά του κόσμου, ήταν κάπως αναμενόμενο πως από τα πρώτα μου χρόνια θα άκουγα όλη την αλήθεια για τον Άγιο Βασίλη. «Μυρτούλα, ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει» (σε σοκ η Μυρτούλα) «αλλά κάθε Πρωτοχρονιά τιμούμε έναν άνθρωπο που στο παρελθόν βοήθησε πολύ τους ανθρώπους και αυτό είναι υπέροχο». Και στην περίπτωση που δεν είχα καταλάβει, ακολουθούσε η απόλυτη ισοπέδωση: «Τα δώρα κάτω από το δέντρο» ‒που δεν είχαμε δέντρο, γιατί είμαστε και eco-friendly οικογένεια, αλλά, τέλος πάντων, τα δώρα στο τζάκι‒«τα φέρνουν η μαμά και ο μπαμπάς». Πέρασα πολλά χρόνια ακούγοντας αυτή την πληροφορία, όμως δεν την είχα ακούσει ή, καλύτερα, αφομοιώσει ποτέ ουσιαστικά. Γιατί, σχεδόν μέχρι την προεφηβεία μου, πίστευα με απόλυτη βεβαιότητα πως ο Άγιος Βασίλης υπάρχει. Στα 9 μου μάλιστα, σε ένα οικογενειακό ταξίδι στη Φινλανδία, στο χωριό του Άγιου Βασίλη, κι ενώ η μαμά μου –δεν χρειάζεται να σας το πω– επέμενε να αναφέρει πως θα πάμε να δούμε κάποιον που ΥΠΟΔΥΕΤΑΙ τον Άγιο Βασίλη, ενώ με ρώτησε τι θα ήθελα να μου φέρει ο ΨΕΥΤΙΚΟΣ Άγιος Βασίλης (τα τονίζουμε όλα αυτά) και εγώ ζήτησα ένα κουκλάκι Άγιο Βασίλη, όταν το κουκλάκι Άγιος Βασίλης έφτασε στα χέρια μου, εγώ όλο καμάρι επιβεβαίωσα τις υποψίες μου. Ο Άγιος Βασίλης της Λαπωνίας όχι απλώς υπήρχε, αλλά με έναν υπερφυσικό τρόπο είχε ακούσει και την επιθυμία μου για το δώρο, αφού δεν του είχα στείλει καν γράμμα. Έναν χρόνο αργότερα, στην Ελλάδα, στο σπίτι της γιαγιάς μου στον Λυκαβηττό, τον είχα δει να μπαίνει στο ασανσέρ της πολυκατοικίας και, για να μη σας τα πολυλογώ, μέχρι σήμερα, τείνω να πιστεύω πως βρήκα τη μία και μοναδική φορά που η μαμά μου έκανε λάθος.
«Κι όμως, υπάρχει!» | Οικογενειακό δράμα εποχής σε τρεις πράξεις, Εύα Ανυφαντή
- # Πράξη 1η:«Ξημερώματα (μη) δί-νεις δικαιώματα»: Όπως κάθε τετράχρονο που σέβεται τον εαυτό του, ξυπνούσα αξημέρωτα κι έτρεχα στο στολισμένο σαλόνι να δω αν είχε φτάσει «η ημέρα». Μετά, πήγαινα όλο απογοήτευση στο κρεβάτι της αδερφής μου: «Ούτε σήμερα ήρθε». Δύο ολόκληρα χρόνια μεγαλύτερη, ήξερε να γράφει, να διαβάζει, ήξερε τι σημαίνουν όλες οι άγνωστές μου λέξεις, η αδερφή μου με μια φράση ήταν το Google όταν ακόμη ο Larry Pageκαι ο Sergey Brin έτρωγαν μπανάνες (σε φρουτόκρεμα και όχι πάνω σε δέντρα). Το πιο σημαντικό, ήξερε όλες τις μεγάλες αλήθειες της ζωής. Ήταν ένα από αυτά τα πρωινά, όταν μέσα στον ύπνο της της ξέφυγε κάτι σαν: «Δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Είναι η μαμά κι ο μπαμπάς...».
- # Πράξη 2η:«Oh my GOD... there's NO phalange!»: Τα πράγματα ήταν πολύ σοβαρά, δεν μπορούσα να περιμένω μέχρι να ξημερώσει. Πήγα στο κρεβάτι των γονιών μου σαν καουμπόης στο σαλούν μετά από παρεξήγηση. Δεν θυμάμαι ακριβώς τι ειπώθηκε, πάντως το νόημα ήταν: «Μου ψιθύρισαν πως δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης, εγώ όμως τα δώρα μου τα θέλω». Α, όλα κι όλα, business is business. (Θα μπορούσε να είναι remake της θρυλικής σκηνής με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και το προφιτερόλ #δενθέλωνατομάθωθέλωνατοφάω).
- # Πράξη 3η:«Things are never as they seem»: Συμπέρασμα: Οι «κακοί» δεν είναι πάντα κακοί και τα παιδιά καμιά φορά είναι πιο cool από όσο νομίζουμε. Και αφήνω τους ψυχολόγους να απαντήσουν στο ερώτημα: Τι σόι παιδί είναι αυτό που δεν σοκάρεται όταν του λένε πως δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης; (Ένα λεπτό, ποιος είπε πως δεν υπάρχει; Υπάρχει, και είναι αυτός που έβαζε τους γονείς μου να σκηνοθετούν και την παραμικρή λεπτομέρεια: τη μισάνοιχτη μπαλκονόπορτα, το πεσμένο κόκκινο γάντι, τους κουραμπιέδες που έλειπαν γιατί «δεν του αρέσουν τα μελομακάρονα φαίνεται...».)
Το scrable που «πρόδωσε» τον Άγιο Βασίλη, Μαρία Ιωαννάτου
Μία λάθος κίνηση πριν από 23 χρόνια οδήγησε στην αποκάλυψη ότι ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει. Τόσο απλά και τόσο άδικα! Το λάθος άτομο (εγώ), στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή. Με άλλα λόγια, όλα λάθος! Κι ενώ όλα ήταν έτοιμα για το τραπέζι της παραμονής Πρωτοχρονιάς του 1998, ενώ οι γονείς μου είχαν κρύψει το δώρο μου για να το τοποθετήσουν αργότερα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, κι ενώ η κούπα με το γάλα και ο δίσκος με τα μπισκότα ήταν τοποθετημένα ευλαβικά στο τραπεζάκι δίπλα από το τζάκι για τον Άγιο Βασίλη, μία στιγμή ήταν αρκετή για να τα χαλάσει όλα! Τρεις ώρες πριν από την αλλαγή του χρόνου, παίζοντας κρυφτό με τον αδερφό μου και ψάχνοντας την πιο ευφάνταστη κρυψώνα, ανακάλυψα την... ωμή αλήθεια. Κάτω από το κρεβάτι των γονιών μου υπήρχε ένα δώρο, τυλιγμένο με χρυσό χαρτί περιτυλίγματος και μία φανταχτερή κόκκινη κορδέλα. Ως ανυπόμονη Κριός, το άνοιξα και αντίκρισα ένα επιτραπέζιο Scrabble ‒ το δώρο που είχα ζητήσει από τον Άγιο Βασίλη. Οι υποψίες που είχα τον τελευταίο χρόνο, αλλά κατά βάθος δεν ήθελα να πιστέψω, επιβεβαιώθηκαν: Ο Άγιος Βασίλης ΔΕΝ υπάρχει. Το τελευταίο βράδυ του χρόνου πέρασε επεισοδιακά, ζητώντας εξηγήσεις από τους γονείς μου, οι οποίοι φυσικά μασούσαν τα λόγια τους, με τσακωμούς με τον μεγαλύτερο αδερφό μου, που γνώριζε και δεν μου είπε την αλήθεια, και με μια διαπίστωση που σηματοδότησε το τέλος μιας ολόκληρης εποχής.
Η γλυκιά «ατυχία» της μικρής αδερφής, Τόνια Παπαμιχαλοπούλου
Με δύο μεγαλύτερα αδέρφια –και δη αγόρια–, η πορεία του απόλυτου παιδικού «μυστικού» ήταν 100% προδιαγεγραμμένη. Ο Γιώργος και ο Κώστας λοιπόν, αυτό το αχτύπητο δίδυμο, είδαν την αποκάλυψη της αλήθειας (δηλαδή, ότι ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει) ως ένα ακόμα παιχνίδι, ως μια άτυπη αδερφική υποχρέωση ή, καλύτερα, ως την απόλυτη αποστολή που έπρεπε να φέρουν εις πέρας με τον δικό τους, μοναδικό τρόπο. Η μικρή τους –χαριτωμένη, ονειροπόλα και «κολλημένη» με τα Χριστούγεννα– αδερφή έμελλε να μάθει την αλήθεια ένα κρύο πρωινό του Δεκέμβρη, το μακρινό 1995. Συγκεκριμένα, όλα ξεκίνησαν όταν, με τρελή χαρά και περίσσιο ενθουσιασμό, με ξύπνησαν για να μου πουν ότι ο Άγιος Βασίλης άφησε στο σαλόνι ένα ιδιαίτερο δώρο για εμένα. Και δεν ήταν μόνο αυτό, αφού το δώρο συνοδευόταν από ένα γράμμα, μιας και ανακηρύχτηκα το καλύτερο παιδί του σπιτιού. Έτσι μου είπαν! Αυτό που δεν μου είπαν ήταν ότι, λίγα λεπτά μετά, με αγουροξυπνημένο φατσάκι και μισόκλειστα μάτια, θα απογοητευόμουν με την αποκάλυψη και θα έκλαιγα δίχως να υπάρχει αύριο. Με λίγα λόγια, δώρο δεν υπήρχε, ενώ στη θέση του είχαν τοποθετήσει ένα τεράστιο χαρτόνι που έγραφε: «Τόνια, ήρθε η ώρα να μεγαλώσεις. Ο Άγιος Βασίλης ΔΕΝ υπάρχει». Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Δεκάδες ερωτήσεις στους γονείς και αμέτρητες σκέψεις για το πώς, πού και γιατί ξεκίνησε αυτό το «μυστικό». Που από τη μία χαρίζει απίστευτες αναμνήσεις στα παιδιά και από την άλλη τους βάζει σε μια πρώτη διαδικασία αμφισβήτησης και απογοήτευσης! Αλλά, τελικά, έτσι δεν είναι και η ζωή; Γεμάτη εκπλήξεις, απογοητεύσεις, συνειδητοποιήσεις, ups & downs...
«Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα τον γιορτάσουμε με τα όλα του!», Μαρία Ναθαναήλ
Για κάποιον παράξενο λόγο δεν μπορώ να θυμηθώ καθόλου πότε και πώς έμαθα ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Δεν υπάρχει καμία καταγραφή απογοήτευσης, αποκάλυψης ή μεγάλης έκπληξης στο μυαλό μου. Τι συνέβη άραγε; Η αλήθεια είναι ότι ούτε θυμάμαι να είμαι μεγάλη φαν του. Και για να μην παρεξηγηθώ, ναι, θυμάμαι να γράφω λίστα με δώρα σε ένα χαρτί και να ζητάω τη βοήθεια του αδερφού μου για να το κολλήσουμε στο τζάμι της μπαλκονόπορτας. Θυμάμαι να σηκώνομαι το βράδυ και να ρίχνω κλεφτές ματιές –από μακριά βέβαια, καθώς φοβόμουν να περπατάω τη νύχτα– στο λουσμένο από ασημί «βροχή» χριστουγεννιάτικο δέντρο μας (ήταν πολύ της μόδας τότε). Αλλά όχι για να δω τι δώρο θα μου φέρει, μα για να διαπιστώσω αν όντως μπαίνει στο σπίτι μας! Είχα τις αμφιβολίες μου. Μάταια όμως προσπαθώ να ανακαλέσω στη μνήμη μου το πώς έμαθα την αλήθεια. Νιώθω σαν να το ήξερα μέσα μου από «day1», που λένε. Μήπως δεν έδωσα την αρμόζουσα σημασία στον Άγιο Βασίλη; Μήπως έχασα παιδικές στιγμές; Μπορεί...Δεν με πειράζει όμως, γιατί τώρα που έγινα μαμά αποφάσισα να ζωντανέψω τον μύθο του όπως του αξίζει! Με τα όλα του, με μαγικές ιστορίες, με κόκκινες κάλτσες, με κουραμπιέδες και γάλα στο τραπέζι, μη σας πω, σκέφτομαι να χτίσω και τζάκι. Λαχταρώ να έρθουν τα φετινά Χριστούγεννα, τα πρώτα που ο Μάξιμος καταλαβαίνει πλέον, και να γνωρίσουμε μαζί τον Άγιο Βασίλη.(Α, και θα ντύσω και τον μπαμπά με την αντίστοιχη στολή. Είπαμε, με τα όλα του.)
«Πώς προλαβαίνει ο Άγιος Βασίλης να μοιράσει μέσα σε μια νύχτα τα δώρα σε όλα τα παιδιά του κόσμου, ε;», Γεωργία Καρκάνη
Δεν ήταν αποκάλυψη αλλά μάλλον μια αργή συνειδητοποίηση η διάψευση του μύθου του Άγιου Βασίλη στα παιδικά μου χρόνια. Τη μια στιγμή με θυμάμαι νήπιο να φωτογραφίζομαι μαζί του στο χριστουγεννιάτικο Μινιόν, τρισευτυχισμένη και με μια αγκαλιά ξέχειλη από τυλιγμένα πακέτα, και την επόμενη, μερικά χρόνια αργότερα, να αναρωτιέμαι γιατί οι γονείς μου δεν μου χάρισαν φέτος κάτι καλύτερο. Δεν υπήρξε λοιπόν μία και μοναδική στιγμή που με έκανε να καταλάβω ότι ο παππούλης με την κόκκινη φορεσιά ζει μόνο στη φαντασία μας. Η κατανόηση αυτή χτίστηκε σιγά σιγά μέσα μου. Οι παιδικές αναμνήσεις που έχω συνδέσει μαζί του είναι σκόρπιες: Η εικόνα των δώρων κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο ένα πρωί Πρωτοχρονιάς κι εμένα, σαν μικρή ντετέκτιβ, να αναζητώ στο σαλόνι μας ίχνη από το πέρασμά του. Ένα ντοκιμαντέρ να παίζει στην τηλεόραση, διερευνώντας το ερώτημα: Πώς προλαβαίνει ο Άγιος Βασίλης να μοιράσει μέσασε μία νύχτα δώρα σε όλα τα παιδιά του κόσμου, έστω και με τη διαφορά ώρας (κι όμως, υπήρξε τέτοιο ντοκιμαντέρ); Εγώ να αναρωτιέμαι πώς θα μπει φέτος στο σπίτι μας, αφού δεν έχουμε τζάκι. Ωστόσο, δεν έχω καταλήξει στο αν η απόφαση των γονιών μου να με αφήσουν να καταλάβω μόνη μου την αλήθεια είχε αρνητικό ή θετικό ψυχολογικό πρόσημο. Από τη μία, δεν έζησα την επική απογοήτευση της ξαφνικής κατάρρευσης του χριστουγεννιάτικου κόσμου που είχα χτίσει στο μυαλό μου. Από την άλλη, η γιορτινή μαγεία είχε αρχίσει να ξεθωριάζει από νωρίς στα παιδικά μου μάτια. Ίσως όμως αυτό να είναι το τίμημα των ανθρώπων που ζουν από μικροί μέσα στην αμφισβήτηση. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχω αποφασίσει ακόμα πώς θα χειριστώ το θέμα με τον γιο μου. Αλλά, αν ποτέ με ρωτήσει, οπότε και θα έχει φυτευτεί ο σπόρος της αμφιβολίας μέσα του, δεν θα του πω ψέματα.
When you hear a ho, ho, ho, it takes you back to the enchanting memories of Santa Claus during your childhood. Santa is more than magic, he's a tradition.
