Ένα παιδί που συνηθίζει από μικρό να ζει μέσα στον φόβο στερείται εκτός όλων των άλλων ένα από τα απαραίτητα εφόδια της ζωής: το θάρρος. Πώς όμως θα βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην προστασία και την υπερπροστασία; Την πίεση και την ενθάρρυνση; Ποια είναι τα λάθη που πρέπει να αποφύγουμε; Η ψυχοθεραπεύτρια Ζωή Στραβοπόδη μας δίνει όλες τις απαντήσεις.
#1 Τα υπερπροστατεύουν. Όταν ένας γονιός προστατεύει τα παιδιά του περισσότερο από όσο χρειάζονται, τα εμποδίζει να αποκτήσουν καινούριες δεξιότητες και να εμπιστευτούν τον εαυτό τους. Με λίγα λόγια, τα εμποδίζει να μεγαλώσουν!
#2 Δεν διαχειρίζονται το δικό τους άγχος. Τα άγχη και οι φόβοι των γονιών μεταφέρονται συχνά αυτούσια στα παιδιά. Η πιο συχνή αιτία για τις παιδικές φοβίες είναι το άγχος των γονιών τους.
#3 Έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να τα φορτώνουν με άγχος και να τους δημιουργούν ένα αίσθημα ανεπάρκειας. Το παιδί που νιώθει ανεπαρκές καταφεύγει συχνά σε αποφευκτικές ή/και φοβικές συμπεριφορές.
#4 Πιέζουν το παιδί να κάνει πράγματα που δεν είναι έτοιμο να κάνει. Τα παιδιά μεγαλώνουν, αναπτύσσονται και μαθαίνουν με τον δικό τους ρυθμό. Χρειάζονται υπομονή και κατανόηση. Ναι στην ενθάρρυνση, όχι στην καταπίεση και την κριτική.
#5 Βιάζονται να γίνει το παιδί τους ανεξάρτητο. Τα παιδιά χρειάζονται κάποιον δίπλα τους μέχρι να νιώσουν τα ίδια έτοιμα να ξεκινήσουν τις εξερευνήσεις τους. Οποιαδήποτε πίεση προς αυτή την κατεύθυνση φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
#6 Έχουν βίαιη συμπεριφορά. Δεν είναι απαραίτητο οι δέκτες της βίαιης συμπεριφοράς να είναι τα ίδια τα παιδιά. Ακόμα και αν ο γονιός είναι βίαιος προς άλλα μέλη της οικογένειας ή και άτομα εκτός οικογένειας, ή ακόμα και προς τον εαυτό του ή με τα αντικείμενα (π.χ. γονιός με πολλά νεύρα που φωνάζει και σπάει πράγματα), το παιδί μπορεί να αναπτύξει φοβικές συμπεριφορές.
Artur Aldyrkhanov @ Unsplash
#7 Έχουν πολλές ανασφάλειες ή προκαταλήψεις. Η έλλειψη εμπιστοσύνης (στον εαυτό τους ή στους άλλους), καθώς και η καχυποψία, ενισχύουν το αίσθημα της απειλής. Όσο καλύτερα νιώθει ο γονιός με τον εαυτό του και με τους άλλους τόσο πιο πιθανό είναι να αισθάνεται και το παιδί του ήρεμο και χωρίς περιττούς φόβους.
#8 Είναι ασαφείς ή πολύ «μεταφορικοί» στον λόγο τους. Τα παιδιά πολύ μικρής ηλικίας δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τον συμβολικό ή μεταφορικό λόγο, με αποτέλεσμα κάποιες φορές να αρχίσουν να φοβούνται πράγματα που ούτε μας περνάνε από το μυαλό (π.χ. να πεθάνει κάποιος και να τους πούμε ότι «πήγε στον ουρανό» και μετά να αρχίσουν να φοβούνται κάθε φορά που ο γονιός χρειάζεται να ταξιδέψει με το αεροπλάνο).
#9 Δεν έχουν επαφή με τους δικούς τους φόβους. Ο «ατρόμητος» γονιός, πέρα από το ότι ενδέχεται να εκθέσει το παιδί σε πραγματικούς κινδύνους, έχει συχνά απωθήσει τους δικούς του φόβους, τους οποίους ένα παιδί με ανεπτυγμένη διαίσθηση μπορεί να αποκωδικοποιήσει και να υιοθετήσει ως δικούς του! Ναι στην ψυχραιμία λοιπόν, αλλά όχι στην ανεπεξέργαστα ατρόμητη στάση απέναντι σε πράγματα και καταστάσεις!
#10 Επιτρέπουν στο παιδί να βλέπει ακατάλληλα για την ηλικία του θεάματα. Δυστυχώς στις μέρες μας είναι πολύ συχνό φαινόμενο να έχουν τα παιδιά πρόσβαση σε ακατάλληλο για την ηλικία τους υλικό (π.χ. μέσω YouTube). Οι γονείς χρειάζεται να είναι δίπλα στο παιδί και να επιλέγουν με προσοχή αυτά που βλέπει.
BOOM info: Η Ζωή Στραβοπόδη είναι Ψυχοθεραπεύτρια και Οικογενειακή Σύμβουλος (www.psychotherapy4all.gr)
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο 5ο τεύχος του BOOM που μπορείτε να διαβάσετε online πατώντας επάνω στο εξώφυλλο!
