Πώς επηρεάζει ο κορωνοϊός την εγκυμοσύνη; Υπάρχει κίνδυνος για τη μητέρα ή το μωρό; Μπορεί να μεταδοθεί ο ιός από τη μητέρα στο έμβρυο; Ο κ. Ελευθέριος Αναστασάκης, MD, PhD, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Συνεργάτης Τμήματος Ιατρικής Εμβρύου & Γυναικολογικών Υπερήχων, ΓΑΙΑ Μαιευτική - Γυναικολογική, απαντά σε όλες τις ερωτήσεις γύρω από τον κορωνοϊό και την επιρροή του στην εγκυμοσύνη και συγκεντρώνει τις βασικές συμβουλές που πρέπει να ακολουθεί κάθε έγκυος.
Ο νέος κορωνοϊός ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2, ενώ η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID-19. O ιός ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού. Παρόλο που ο ιός προέρχεται από τα ζώα, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, η μετάδοση θεωρείται ότι γίνεται κυρίως μέσω της αναπνευστικής οδού με σταγονίδια από το φτέρνισμα, τον βήχα ή την εκπνοή. Δεν είναι ξεκάθαρο επί του παρόντος αν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί αερογενώς ή μέσω της κοπρανοστοματικής οδού. Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ως μέσο διάστημα επώασης του SARS-CoV-2 τις 5-6 ημέρες και ως μέγιστο χρόνο τις 12 ημέρες. Μία πρόσφατη μελέτη επιβεβαίωσε πως είναι συνετό να υπολογίζουμε την περίοδο επώασης έως 14 μέρες.
Τα καλά νέα είναι ότι οι έγκυες δεν αποτελούν πληθυσμό υψηλού κινδύνου σε σχέση με το γενικό πληθυσμό όσον αφορά στις συνέπειες της λοίμωξης αυτής, όπως προκύπτει από τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα βιβλιογραφικά δεδομένα. Η μετάδοση του κορωνοϊού από την επίτοκο στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής είναι εξαιρετικά απίθανη, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα και την μέχρι τώρα εμπειρία. Η επιστημονική τεκμηρίωση για ενδομήτρια μετάδοση του ιού από την επίτοκο στο έμβρυο απουσιάζει. Από την άλλη μεριά όμως, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι αλλαγές στο σώμα της επιτόκου αυξάνουν τον κίνδυνο των ιογενών λοιμώξεων που προσβάλλουν τους πνεύμονες. Ποσοστό αποβολής, τερατογένεσης ή ενδομήτριου θανάτου όπως έχουν καταγραφεί σε άλλες περιπτώσεις λοίμωξης εγκύων από άλλους ιούς, δεν έχουν καταγραφεί στην περίπτωση του COVID-19.
Τα στοιχεία από την Κίνα που περιελάμβαναν 147 επίτοκες με λοίμωξη από τον COVID-19, ανέδειξαν ότι 9 στις 10 ασθενείς εμφάνισαν ήπια έως μέτρια συμπτώματα. Μόνο το 8% των εγκύων εμφάνισε σοβαρά συμπτώματα. Μία μόνο επίτοκος χρειάστηκε μηχανική υποστήριξη του αναπνευστικού. Τα δεδομένα από την Κίνα έδειξαν απουσία του ιού στο γάλα, στο ομφαλικό αίμα και το αμνιακό υγρό των εγκύων. Σε άλλη μελέτη πάλι από την Κίνα ελέγχθηκαν για τον κορωνοϊός επιχρίσματα από τον φάρυγγα των νεογνών καθώς και οι πλακούντες. Και αυτά τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά σε όλες τις περιπτώσεις που εξετάστηκαν.
Βασικές συμβουλές προς εγκύους:
1) Οι έγκυες πρέπει να αποφεύγουν τα ταξίδια και τις μετακινήσεις.
2) Η έγκυος και ο σύζυγος πρέπει να παραμένουν σπίτι.
3) Εάν εμφανίσει κάποιο σύμπτωμα, δεν πρέπει να μεταβεί σε νοσοκομείο ή στο μαιευτήριο, αλλά μνο να επικοινωνήσει άμεσα με τον θεράποντα μαιευτήρα για την λήψη οδηγιών.
4) Σε νοσοκομείο αναφοράς μεταβαίνει μόνο εάν εμφανίσει δύσπνοια.
5) Η μεταφορά της εκεί πρέπει να γίνει με όχημα ιδιωτικής χρήσης.
6) Το μαιευτήριο και το νοσοκομείο θα πρέπει να έχουν ειδοποιηθεί εξαρχής ότι θα προσέλθει επίτοκος με υποψία COVID-19.
7) Η διενέργεια του διαγνωστικού τεστ γίνεται μόνο μετά από την σύσταση του θεράποντα μαιευτήρα.
8) Μέχρι την παραλαβή του αποτελέσματος, η επίτοκος και το περιβάλλον της οφείλουν να συμπεριφέρονται σαν επιβεβαιωμένο κρούσμα και να τίθενται σε απομόνωση.
Τα συμπτώματα που υποδηλώνουν πιθανή λοίμωξη από τον κορωνοϊό είναι τα παρακάτω:
1) Πυρετός
2) Βήχας
3) Φαρυγγαλγία (πονόλαιμος)
4) Καταρροή (συνάχι)
5) Αρθραλγίες
6) Μυαλγίες
7) Καταβολή
8) Δυσκολία στην αναπνοή
COVID-19 και μητρικός θηλασμός
Όσον αφορά στη γαλουχία, αυτή επιτρέπεται καθώς ο ιός δεν έχει ανιχνευθεί στο γάλα των λεχωίδων με λοίμωξη COVID-19 και έτσι θεωρείται απίθανη η μετάδοση του κορωνοϊού μέσω του μητρικού γάλακτος. Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού από την λεχωίδα στο παιδί της σχετίζεται με την στενή επαφή και την μεταφορά μέσω των σταγονιδίων του αναπνευστικού της. Σε κάθε περίπτωση η τελική απόφαση για τον μητρικό θηλασμό θα εξατομικεύεται βάσει των οδηγιών του θεράποντα μαιευτήρα και του θεράποντα παιδιάτρου.
Στο ειδικά αφιερωμένο site του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών θα διαβάσετε πολλά ενδιαφέροντα κείμενα σχετικά με τον κορωνοϊό.