Στην τηλεόραση του σπιτιού μας δεν παρακολουθούμε ποτέ ειδήσεις και αποφεύγουμε μπροστά στον γιο μας να περιγράψουμε τα γεγονότα με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες (αν και συζητάμε μαζί του για προβλήματα που όλοι μπορούμε να περιορίσουμε με τη συμπεριφορά μας, όπως, ας πούμε, οι δασικές πυρκαγιές ή η βία στα γήπεδα).
Όμως κάποια περιστατικά της επικαιρότητας τα αντιλαμβάνεται, είτε γιατί τα ζει από πρώτο χέρι («μαμά, γιατί γέμισε ο ουρανός καπνό;») είτε από κουβέντες που πιάνει στον αέρα. Για παράδειγμα, ενώ μιλούσα πριν από λίγες μέρες στο τηλέφωνο για τις πλημμύρες, για ένα οικογενειακό σπίτι που βρίσκεται κοντά σε ποτάμι, με ρώτησε με αγωνία αν έχει πλημμυρίσει και αν είναι καλά οι γάτες που ζουν εκεί.
Υπάρχουν φυσικά και περιπτώσεις όπου ένα παιδί μπορεί να έχει, από τυχαίες συγκυρίες, ακόμα πιο στενή επαφή με τραγωδίες και εγκλήματα, όπως ένα κοριτσάκι του στενού κύκλου μας που έκανε με την οικογένειά του το διαβόητο δρομολόγιο του Blue Horizon και, ακούγοντας τις συζητήσεις των επιβατών γύρω του, ρώτησε αν τον άνθρωπο που έριξαν στη θάλασσα τον έφαγαν τα ψάρια.
Δεν θα ήθελα με τίποτα το παιδί μου να γεμίσει με τραυματικές αναμνήσεις. Αλλά και δεν μπορώ, ούτε θέλω, να ωραιοποιήσω την κατάσταση όποτε έρχομαι αντιμέτωπη με τέτοια σχόλιά του. Δεν μπορώ ούτε θέλω να προσποιηθώ μπροστά του πως ζούμε σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο, ειδικά τις ημέρες που η ατμόσφαιρα πνίγεται από τους καπνούς μιας πυρκαγιάς ή που σπίτια πλημμυρίζουν μέχρι τις στέγες τους. Για την ακρίβεια, στην οικογένεια κάνουμε συνέχεια ασκήσεις ισορροπίας ώστε από τη μια να μην υπάρχει η αίσθηση ότι ζούμε σε μια μόνιμη κατάσταση συναγερμού (αν και η πραγματικότητα πλέον δεν απέχει πάρα πολύ από αυτό) και από την άλλη να μεγαλώσουμε ένα αγόρι ενημερωμένο, όσο το επιτρέπει η ηλικία του, και ευαισθητοποιημένο.
Μιλώντας πρόσφατα με ένα ζευγάρι πολύτεκνων φίλων μου είπαν ότι ήταν «μια τρέλα» η απόφασή τους να κάνουν πολλά παιδιά. Κι ενώ στην αρχή νόμιζα ότι αναφέρονταν σε πρακτικά ζητήματα, όπως το υπέρογκο κόστος της ανατροφής τους και το βουνό από υποχρεώσεις, τελικά κατάλαβα ότι μιλούσαν για την αγωνία τους για το μέλλον, για παράδειγμα για την καταστροφή του περιβάλλοντος, τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, αλλά και την απρόβλεπτη και ανεξέλεγκτη εξέλιξη της τεχνολογίας. Για προβλήματα που σαν χτες τα συζητούσαμε σαν πολύ πολύ μακρινά, σχεδόν σαν σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας, και ήδη όχι απλώς ζούμε αλλά μοιάζουν να επιδεινώνονται μέρα με τη μέρα, σε σημείο να έχουμε αρχίσει να αναπτύσσουμε ανοσία στην τραγωδία.
Υπάρχουν αυτές οι σκέψεις, και μετά υπάρχουν και αναλαμπές ελπίδας, όταν για παράδειγμα βλέπεις το γιο σου να τρέχει στην άλλη άκρη του πάρκου να πετάξει το σκουπιδάκι, όταν ψάχνει βαθιά στις τσέπες του για χρήματα να τα δώσει σε έναν άστεγο στο κέντρο της πόλης, όταν κουβαλάει άτσαλα ένα γατάκι που βρήκε στο δρόμο να το πάτε στο κτηνιατρείο για να γίνει καλά ή όταν όχι μόνο δεν είναι άπληστος με τα πράγματά του αλλά τα μοιράζει απλόχερα στους φίλους του. Και όσο κι αν φουσκώνεις από περηφάνεια σε κάτι τέτοιες στιγμές, πιστεύεις επίσης ότι το παιδί σου δεν είναι η φωτεινή εξαίρεση αλλά ο εκφραστής μιας νέας γενιάς που εύχεσαι να φέρει την ανατροπή έστω και στην εκπνοή του χρόνου.