Η υποχρεωτική χρήση μάσκας στο σχολείο και για τα μικρά παιδιά, είναι το ζήτημα που απασχολεί όσο κανένα άλλο τους γονείς από τη στιγμή που ανακοινώθηκε το μέτρο. Πότε πρέπει τελικά τα παιδιά να φορούν μάσκα και πότε όχι; Πώς θα τη συνηθίσουν; Πώς τη χρησιμοποιούμε σωστά; Οι απορίες είναι πολλές και η ανησυχία ακόμα μεγαλύτερη, γι' αυτό ζητήσαμε από την παιδίατρο Κατερίνα Κατσιμπάρδη να μας δώσει όλες τις απαντήσεις...
Καταρχάς είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2, όπως και οι αναπνευστικοί ιοί, μπορεί να μεταδοθεί με σταγονίδια που εκτοξεύονται από το στόμα κατά την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα.
Τα βασικά μέτρα πρόληψης είναι:
- η αποφυγή συγχρωτισμού και η τήρηση απόστασης, περίπου 1,5 μέτρο
- η υγιεινή των χεριών, είτε με καλό πλύσιμο με σαπούνι είτε με εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος για 20-30 sec
- η χρήση μάσκας
Γιατί είναι σημαντική η χρήση μάσκας;
Η χρήση μάσκας είναι πολύ σημαντική γιατί συγκρατεί αυτά τα σταγονίδια και αποτελεί βασικό μέτρο περιορισμού της διασποράς της λοίμωξης στην κοινότητα. Προσοχή όμως! ΔΕΝ αρκεί μόνο η χρήση μάσκας για να παρέχει επαρκή προστασία από τον COVID-19, αλλά απαιτείται τήρηση απόστασης από άλλα άτομα και συχνό πλύσιμο των χεριών, αποφεύγοντας να αγγίζουμε το πρόσωπό μας.
Πώς χρησιμοποιείται η μάσκα;
- Ακολουθήστε τα βήματα:
- Καθαρίστε τα χέρια σας με σαπούνι ή αντισηπτικό διάλυμα, πριν την εφαρμογή της μάσκας.
- Ρυθμίστε τη μάσκα ώστε να εφαρμόζει σωστά, καλύπτοντας τη μύτη, το στόμα και το πιγούνι, χωρίς να υπάρχουν κενά στα πλαϊνά.
- Μην ακουμπάτε τη μάσκα όση ώρα τη φοράτε.
- Αλλάξτε τη μάσκα σε περίπτωση που είναι υγρή ή βρώμικη (σε περίπτωση υφασμάτινης μάσκας).
- Καθαρίστε τα χέρια σας πριν βγάλετε τη μάσκα.
- Αφαιρέστε τη μάσκα, πιάνοντάς την από τα λαστιχάκια.
- Καθαρίστε τα χέρια σας αφού πετάξετε τη μάσκα ή την τοποθετήσετε σε κάποιο σακουλάκι, εφόσον πρόκειται για υφασμάτινη μάσκα, προκειμένου να την πλύνετε.
Για τα παιδιά ισχύουν οι ίδιοι κανόνες όπως και για τους ενήλικες, με τη σημαντική διαφορά ότι πρέπει να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά πώς θα το κάνουν σωστά. Μην ξεχνάτε πως τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα και μιμούνται!
Keep in mind: Οι υφασμάτινες μάσκες μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν εφόσον πλυθούν καθημερινά σε θερμοκρασία τουλάχιστον 60oC. Χρησιμοποιήστε πάντοτε τη δική σας υφασμάτινη μάσκα.
Πρέπει τα παιδιά να φορούν μάσκα;
Μεγάλη συζήτηση γίνεται για το εάν τα παιδιά πρέπει και μπορούν να φορούν μάσκα. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής και το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών (CDC), τα παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει να φορούν μάσκα.
Τα παιδιά δεν πρέπει να φορούν μάσκα όταν βρίσκονται στο σπίτι ή σε εξωτερικό χώρο εφόσον η απόστασή τους από άλλα άτομα είναι πάνω από 1,5 μέτρο. Τα παιδιά δεν πρέπει να φορούν μάσκα κατά τις αθλητικές τους δραστηριότητες, θα πρέπει όμως να εφαρμόζονται τα υπόλοιπα μέτρα προστασίας, δηλαδή καλή υγιεινή των χεριών και αποφυγή συγχρωτισμού. Επίσης, παιδιά με σοβαρά χρόνια αναπνευστικά προβλήματα ή νοητική στέρηση δεν πρέπει να φορούν μάσκα.
Τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας που θα βρεθούν σε οποιοδήποτε κλειστό χώρο και δεν μπορεί να τηρηθεί η απόσταση των 1,5-2 μέτρων από άλλα άτομα, θα πρέπει να φορέσουν μάσκα. Επίσης, τα παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως παιδιά με κακοήθεια ή κυστική ίνωση πρέπει να φορούν μάσκα.
Τα παιδιά 5 ετών και κάτω
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και τη UNICEF τα παιδιά κάτω των 5 ετών δεν είναι απαραίτητο να φορέσουν μάσκα. Το γεγονός αυτό βασίζεται στο γενικό συμφέρον και την ασφάλεια του παιδιού, καθώς και την ικανότητα του παιδιού να φορέσει μάσκα με ελάχιστη βοήθεια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, όπου σε παιδιά κάτω των 5 ετών μπορεί να είναι απαραίτητη η χρήση μάσκας, όπως εάν βρίσκονται κοντά σε κάποιον που είναι άρρωστος.
Τα παιδιά 6 - 11 ετών
Για τα παιδιά ηλικίας 6-11 ετών, συστήνεται η χρήση μάσκας στις εξής περιπτώσεις και υπό προϋποθέσεις:
- Εάν υπάρχει ευρεία μετάδοση του ιού στην περιοχή διαμονής του παιδιού.
- Εάν τo παιδί έχει την ικανότητα να χρησιμοποιήσει τη μάσκα με ασφάλεια.
- Εάν υπάρχει πρόσβαση σε μάσκες στο σχολείο ή στους χώρους που βρίσκεται το παιδί.
- Εάν υπάρχει επίβλεψη από ενήλικα για το πώς θα φορέσει και θα βγάλει τη μάσκα το παιδί με ασφάλεια.
- Εάν υπάρχει αλληλεπίδραση του παιδιού με άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως ηλικιωμένοι ή άτομα με υποκείμενο νόσημα.
Τα παιδιά 12 ετών και άνω
Όσον αφορά τα παιδιά των 12 ετών και άνω, πρέπει να φορούν μάσκα υπό τις ίδιες συνθήκες με τους ενήλικες, ειδικά όταν δεν μπορεί να διασφαλιστεί απόσταση πάνω από ένα μέτρο.
Τι είδους μάσκα πρέπει να φορέσουν τα παιδιά;
Τα παιδιά με καλή γενική κατάσταση υγείας μπορούν να φορούν μη ιατρική ή υφασμάτινη μάσκα. Η υφασμάτινη μάσκα πρέπει να έχει το σωστό μέγεθος. Αυτό σημαίνει ότι θα καλύπτει επαρκώς το στόμα, τη μύτη και το πιγούνι του παιδιού.
Τα παιδιά με υποκείμενα προβλήματα υγείας (π.χ. κυστική ίνωση, καρκίνο, ανοσοκαταστολή) πρέπει να φορούν ιατρική μάσκα.
Η ιατρική μάσκα γενικώς συστήνεται σε όσους διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής μορφής της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός.
Τι κάνω αν το παιδί μου φοβάται να φορέσει μάσκα;
Εάν το παιδί φοβάται να φορέσει μάσκα, τότε θα πρέπει να το βοηθήσουμε χρησιμοποιώντας τρόπους, όπως:
- Μπορούμε να του δείξουμε το πρόσωπό του στον καθρέπτη και να το συζητήσουμε.
- Να διακοσμήσουμε τη μάσκα.
- Να του δείξουμε φωτογραφίες άλλων παιδιών που φορούν μάσκα.
- Να δοκιμάσουμε να τη φορέσουμε στο σπίτι, ώστε να τη συνηθίσει.
- Να εξηγήσουμε στα παιδιά για ποιο λόγο πρέπει κανείς να φοράει μάσκα. Μπορούμε να πούμε ότι οι άνθρωποι φορούν μάσκα όταν είναι άρρωστοι και όταν νιώσουν καλύτερα μπορούν να σταματήσουν να την φορούν.
BOOM note: Πολλά παιδιά, ανεξαρτήτου ηλικίας, χρειάζεται να φορέσουν μάσκα για μεγάλο χρονικό διάστημα, και αυτό συνέβαινε και πριν την εποχή του COVID-19. Παιδιά με κακοήθεια κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας τους φορούν μάσκα καθημερινά και για μεγάλο χρονικό διάστημα και τα καταφέρνουν καλά, χωρίς να παραπονιούνται ή να έχουν παρουσιάσει κάποια παρενέργεια από τη χρήση της μάσκας.
Τα παιδιά μιμούνται και εκπαιδεύονται γρήγορα, και μπορούν να φορέσουν τη μάσκα με ασφάλεια, εφόσον οι γονείς και οι δάσκαλοι, τους υποδείξουν τον τρόπο! Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε να εφαρμόζουμε όλα τα μέτρα προστασίας από τον COVID-19, ώστε να καταφέρουμε να μείνουμε ασφαλείς.
Ευχαριστούμε θερμά την Kατερίνα Κατσιμπάρδη, Παιδίατρο- Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
