Με στόχο να συνεισφέρει στη βελτίωση της καθημερινότητας των μαθητών στην Ελλάδα, η εταιρεία BIC, στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Μαζί γράφουμε το μέλλον», πραγματοποίησε πριν από λίγες μέρες ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον webinar σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας στην ψυχολογία των παιδιών. Η συντακτική ομάδα του BOOM, μαζί με γονείς και εκπαιδευτικούς, παρακολούθησε τέσσερα πολύ χρήσιμα εργαστήρια με θέμα τη διαχείριση του άγχους των παιδιών, την ενίσχυση της ψυχικής τους ανθεκτικότητας, αλλά και τον ρόλο της εκπαίδευσης στη συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Α. Διαχείριση της απώλειας
Γνωρίζατε ότι το πρώτο τρίμηνο της πανδημίας η ψυχική υγεία των γονέων χειροτέρευσε κατά 25% και των παιδιών κατά 14%; Η διακοπή της ρουτίνας των παιδιών όμως, αποτέλεσε μια μορφή «απώλειας», την οποία κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν, με συνέπεια, σε αρκετές περιπτώσεις να διαπιστωθεί διαταραχή μετατραυματικού στρες. Εφιάλτες, βίαια ξεσπάσματα, έντονος φόβος ή λύπη είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που χτύπησαν καμπανάκι στους γονείς, οι οποίοι μπήκαν σε ρόλο «μικρών ψυχοθεραπευτών για τα παιδιά τους», όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε επίσης στην ψυχική ανθεκτικότητα των παιδιών, τη διαδικασία δηλαδή που έχει ως αποτέλεσμα την επιτυχή προσαρμογή του ατόμου σε μια αντίξοη ή απειλητική κατάσταση (Masten, Best, & Garmezy, p. 426), αλλά και τους παράγοντες που την ενισχύουν, μεταξύ των οποίων η ισονομία, ένα δομημένο σύστημα υγείας, οι ασφαλείς γειτονιές, οι καλοί παιδαγωγοί, το σταθερό οικογενειακό περιβάλλον, κτλ.
Β. Διαχείριση των συγκρούσεων
Οι συγκρούσεις αποτελούν ένα κομβικό και αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής και μπορεί να δημιουργούν ευκαιρίες για πρόοδο και μάθηση. Προκύπτουν εξαιτίας των βασικών ψυχολογικών αναγκών των ανθρώπων να ανήκουν κάπου, να έχουν τον έλεγχο και να ακούγεται η άποψή τους, και όσο πιο νωρίς αντιμετωπίζονται τόσο το καλύτερο. Πώς όμως; Το κλειδί για την επίλυση των συγκρούσεων βασίζεται στη συνεργασία και βοηθά τα άτομα και τις ομάδες να ορίσουν τις επιδιώξεις τους και να βρουν λύσεις που θα τις ικανοποιούν. Βασική αρχή της επίλυσης των συγκρούσεων είναι ότι τα άτομα που βρίσκονται σε αντιπαράθεση λύνουν μόνα τους το πρόβλημα - η παρέμβαση τρίτων δεν βοηθά. Κι εδώ έρχεται η σπουδαιότητα της οικοσυστημικής προσέγγισης*, η οποία εστιάζει στην αλλαγή της προβληματικής κατάστασης και όχι στην αντιμετώπισή της με άμεση αναφορά στο άτομο.
*Το σχολείο και η τάξη θεωρείται οικοσύστημα, τα μέλη του οποίου βρίσκονται σε σχέση αλληλεπίδρασης και δυναμικής ισορροπίας μεταξύ τους.
Γ. Ο ρόλος της εκπαίδευσης
Η πανδημία του κορωνοϊού επηρέασε τις ζωές των παιδιών σε βαθμό άνευ προηγουμένου, και μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά, η περίοδος αυτή ήταν η χειρότερη κρίση για τα παιδιά μέσα στα 5 χρόνια λειτουργίας του. Η απομάκρυνση από τη σχολική τάξη περιόρισε τη βαθύτερη δημιουργία σχέσεων μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας, ενώ με την επιστροφή στο σχολικό περιβάλλον παρατηρήθηκαν δυσκολίες στην ανάπτυξη των κοινωνικο-συναισθηματικών δεξιοτήτων των μαθητών που συνδέονται με ερεθίσματα της καθημερινότητας στη δια ζώσης εκπαίδευση, όπως το διάλειμμα ή οι εκπαιδευτικές εκδρομές. Αυτό που προέκυψε ως βασική διαπίστωση είναι ότι η εκπαίδευση είναι απαραίτητη και στις κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες και ως εκ τούτου η ακαδημαϊκή πλευρά της μάθησης ενισχύεται από την κοινωνικο-συναισθηματική.
Δ. Το αποτύπωμα της πανδημίας στην εκπαίδευση
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε στους συμμετέχοντες του webinar ότι το 35% των παιδιών στο ελληνικό σχολείο δεν είναι ικανοποιημένα από τη ζωή τους, γεγονός στο οποίο συνέβαλε φυσικά και η πανδημία. Η αναγκαστική αναστολή της δια ζώσης εκπαίδευσης είχε ως αποτέλεσμα τη δύσκολη προσαρμογή στους νέους τρόπους διδασκαλίας και τη σύγχυση των ορίων ανάμεσα στο σχολείο και το σπίτι, τόσο για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους γονείς / κηδεμόνες. Αλλά και η δύσκολη επιστροφή σε συνθήκες πανδημίας έφερε μαζί της προβλήματα στη μαθησιακή / διδακτική διαδικασία, λιγότερες ευκαιρίες κοινωνικοποίησης και νέα δεδομένα για τις οικογένειες και τους εκπαιδευτικούς.
Το άγχος δεν «γράφει» ποτέ καλά
Στο τέλος του webinar παρακολουθήσαμε την εμπνευσμένη και πάντα επίκαιρη καμπάνια «Το άγχος δεν γράφει ποτέ καλά» του 2019, με πρωταγωνιστή το κλασικό στιλό BIC, που έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει και να φέρει στην επιφάνεια το πρόβλημα του άγχους των μαθητών.
Δείτε την καμπάνια:
