Ο Γιώργος Πυρπασόπουλος, με δύο πρόσφατα Instastories όπου έγραψε για το χάσμα της άδειας μητρότητας ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, έφερε στην επικαιρότητα ένα θέμα που απασχολεί, διαχρονικά, όλους τους εργαζόμενους γονείς: για πόσο χρονικό διάστημα έχουμε το δικαίωμα να απουσιάσουμε από το γραφείο για να φροντίσουμε το μωρό μας; Ιδού τι ισχύει για τις νέες μαμάδες αλλά και τους νέους μπαμπάδες.
Πόση άδεια ακριβώς δικαιούμαι πριν και μετά τον τοκετό;
Οι εργαζόμενες μητέρες στον ιδιωτικό τομέα δικαιούνται συνολικά 17 εβδομάδες: οι οκτώ εβδομάδες χορηγούνται υποχρεωτικά πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού και οι υπόλοιπες εννέα μετά τον τοκετό. Στο δημόσιο τομέα η άδεια μητρότητας είναι συνολικά πέντε μήνες: δύο πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού και τρεις μετά. Μετά το τρίτο παιδί η μετά τον τοκετό άδεια αυξάνεται κάθε φορά κατά δύο μήνες, ενώ σε περίπτωση πολύδυμης κύησης, για κάθε παιδί πέραν του ενός αυξάνεται κατά ένα μήνα.
Τι γίνεται αν γεννήσω πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού;
Σε αυτήν την περίπτωση θα πάρετε μετά τον τοκετό το υπόλοιπο της άδειας που δικαιούστε.
Μετά την επιστροφή στη δουλειά δικαιούμαι μειωμένο ωράριο;
Στον ιδιωτικό τομέα δικαιούστε είτε για τους επόμενους 30 μήνες να αποχωρείτε από την εργασία σας κατά μία ώρα νωρίτερα καθημερινά είτε για τους επόμενους 12 μήνες να αποχωρείτε κατά δύο ώρες νωρίτερα καθημερινά και για επιπλέον έξι μήνες να αποχωρείτε κατά μία ώρα νωρίτερα (δηλαδή, στη δεύτερη περίπτωση το μειωμένο ωράριο διαρκεί συνολικά 18 μήνες). Το μειωμένο ωράριο μπορεί να σας χορηγηθεί και ως συνεχόμενη άδεια εφόσον το ζητήσετε και συμφωνήσει ο εργοδότης σας.
Στο δημόσιο τομέα, ο χρόνος εργασίας του γονέα υπαλλήλου μειώνεται κατά δύο ώρες ημερησίως αν έχει παιδιά ηλικίας έως δύο ετών και κατά μία ώρα αν τα παιδιά του είναι δύο-τεσσάρων ετών. Εφόσον όμως δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου, δικαιούται εννέα μήνες άδεια με αποδοχές (εδώ είναι και το χάσμα με τον ιδιωτικό τομέα για το οποίο έγραψε ο Γιώργος Πυρπασόπουλος!).
Μπορείτε, ακόμα, να ζητήσετε γονική άδεια ανατροφής άνευ αποδοχών διάρκειας τεσσάρων μηνών, μέχρι το παιδί να φτάσει την ηλικία των έξι ετών.
Και τι γίνεται με την άδεια πατρότητας;
Κάθε νέος πατέρας δικαιούται πλέον άδεια πατρότητας 14 εργασίμων ημερών με αποδοχές. Η άδεια αυτή δύναται είτε α) να χορηγείται δύο ημέρες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, οπότε οι υπόλοιπες 12 ημέρες χορηγούνται, συνολικά ή τμηματικά, μέσα σε τριάντα ημέρες από την ημερομηνία γέννησης, είτε β) να χορηγείται ολόκληρη μετά την ημερομηνία γέννησης του παιδιού.
Τι προβλέπεται αν υιοθετήσω ή γίνω ανάδοχος γονέας;
Πλέον όσοι προχωρούν σε υιοθεσία ή αναδοχή δικαιούνται τρίμηνη άδεια με πλήρεις αποδοχές μέσα στο πρώτο εξάμηνο μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της υιοθεσίας ή της αναδοχής, εφόσον το παιδί είναι έως έξι ετών. Εναλλακτικά, μπορούν να πάρουν τον έναν μήνα από αυτή την άδεια πριν από την ολοκλήρωση της υιοθεσίας ή της αναδοχής. Άδεια τριών μηνών μετ’ αποδοχών δικαιούνται και όσοι γίνονται γονείς με παρένθετη μητρότητα.
Τι είναι το λεγόμενο εξάμηνο του ΟΑΕΔ;
Σίγουρα θα έχετε ακούσει από συναδέλφους για την εξάμηνη άδεια του ΟΑΕΔ ή αλλιώς Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ, μπορεί να χορηγηθεί σε μητέρες ασφαλισμένες στον ΕΦΚΑ που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα. Παρέχεται από τον εργοδότη μετά τη λήξη της άδειας κύησης και λοχείας ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας. Στη διάρκειά της ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίο επίδομα ίσο με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Την Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας δικαιούνται επίσης οι εργαζόμενες που υιοθετούν παιδί έως οκτώ ετών, καθώς και όσες αποκτούν παιδί μέσω της παρένθετης μητρότητας
ΒΟΟΜ Note:Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως μετά από διαζύγιο, χηρεία, σε μονογονεϊκές οικογένειες, σε γονείς ή παιδιά με αναπηρίες, προβλέπονται επιπλέον άδειες και/ή παράταση του μειωμένου ωραρίου εργασίας.
