Η πρώτη φορά φάνταζε τρομακτική μέσα στην αβεβαιότητα των νέων δεδομένων, ταυτόχρονα όμως έμοιαζε ιντριγκαδόρικη σαν καθετί καινούριο, σαν μια ταινία δυστοπίας που σαρώνει στα box office και στην οποία, παρεμπιπτόντως, πρωταγωνιστούμε κι εμείς. Ανακαλύψαμε ολόκληρο το εύρος των δυνατοτήτων της βιντεοκλήσης, της τηλεκπαίδευσης και του online shopping, ξαφνιαστήκαμε με την αυτοπειθαρχία μας, γεμίσαμε με ατομική και εθνική υπερηφάνεια που η Ελλάδα «ισοπέδωσε» την καμπύλη των κρουσμάτων και δεν πάψαμε να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας σε ένα καλοκαίρι που ως διά μαγείας ίσως έδιωχνε την πανδημία μακριά, για πάντα.
Η δεύτερη φορά ήταν σαν κακή επανάληψη της πρώτης: Άρχισε να χάνει τη φρεσκάδα, την πρωτοτυπία της και να πλημμυρίζει ολοένα και περισσότερο με μια ματαιότητα, που στο τρίτο lockdown νιώθουμε πλέον να φτάνει μέχρι το ταβάνι, κάνοντάς μας να ασφυκτιούμε. Αν ακόμα και σε κινηματογραφικές υπερπαραγωγές όπως το «Matrix» τα σίκουελ ωχριούν μπροστά στην πρώτη ταινία, πόσω μάλλον στην μπαναλιτέ της αληθινής ζωής.
Καλώς ήρθαμε λοιπόν στην πρεμιέρα της «Τηλεκπαίδευσης 3». Ας καθίσουμε αναπαυτικά μπροστά στις οθόνες μας και ας ξαναζήσουμε ό,τι ακριβώς και στις δύο προηγούμενες ταινίες. Πώς δεν θα καταλήξουμε να φωνάζουμε «τα λεφτά μας πίσω»; Πώς θα αποφύγουμε το burnout, αν βρισκόμαστε στα πρόθυρά του; Αν μη τι άλλο, όλο και κάτι διδαχθήκαμε από σχεδόν έναν χρόνο πανδημίας.
Δεν αφήνουμε την τελειομανία ή τις ανασφάλειές μας να καταδυναστεύσουν το παιδί μας. Για παράδειγμα η parent coach Χριστίνα Γκίκα, όπως παραδέχεται σε ανάρτησή της στο Facebook, έπιασε τον εαυτό της να φωνάζει, από τα βάθη της Webex, «πες το παιδί μου, αφού το ξέρεις!». Όπως συμβουλεύει, ας μην επιτρέψουμε να κάνει κουμάντο το παιδί μέσα μας, για παράδειγμα «η καλή μαθήτρια (φυτό Γκίκα), η φωνή της μαμάς ή του μπαμπά, οι πεποιθήσεις να είμαστε αρκετοί και καλοί για να μας αγαπήσουν, ο φόβος του δασκάλου, η ανάγκη για αποδοχή». Η ίδια προσθέτει: «Αν μπορείτε απομακρυνθείτε από το γραφείο του παιδιού, αφήστε το. Πάρτε ανάσες και βγείτε λίγο έξω. Διαβάστε ή σκρολάρετε στο κινητό σας, έχετε χρόνο για εσάς εκείνη την ώρα. Αφήστε τη δασκάλα να το διαχειριστεί».
Προσαρμόζουμε το πρόγραμμα της τηλεκπαίδευσης στους ρυθμούς του παιδιού μας: Δεν πιέζουμε, π.χ., ένα παιδί δημοτικού ή νηπιαγωγείου να ολοκληρώσει το μεσημεριανό μάθημα αν το βλέπουμε νυσταγμένο και κουρασμένο μετά το φαγητό. Η Dr. Linda Carling, καθηγήτρια Τεχνολογίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, συμβουλεύει σε τέτοιες περιπτώσεις να κάνουμε ένα διάλειμμα και να επιστρέψουμε αργότερα στην οθόνη. Αποφεύγουμε επίσης να υπερφορτώσουμε, ιδιαίτερα ένα πολύ μικρό παιδί, με διαδικτυακές δραστηριότητες. Αν υπάρχουν ιδιαίτερα μαθήματα, τα προγραμματίζουμε σε ώρες που ο μικρός μας μαθητής αποδίδει καλύτερα.
Επιβραβεύουμε το παιδί για την προσπάθεια: Είναι εκπληκτικό πόσο προσαρμοστικά έχουν αποδειχθεί ακόμα και τα πολύ μικρά παιδιά στις νέες συνθήκες, τόσο στα διά ζώσης μαθήματα όσο και στην τηλεκπαίδευση. Τους αξίζει λοιπόν ένα μεγάλο «μπράβο», με λέξεις ή και πράξεις -για παράδειγμα, με ένα αυτοκολλητάκι- ακόμα και αν δεν έχουν πάντα στην άκρη των χειλιών τους την απάντηση στην ερώτηση του δασκάλου. «Εκτιμάμε επίσης τις δικές μας προσπάθειες, καθώς παίζουμε καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια του παιδιού να μάθει και να εξελιχθεί» μάς υπενθυμίζει η Dr Carling. Το δικό μας «αυτοκολλητάκι» μπορεί να είναι μια βόλτα με το ποδήλατο ή ένα απόγευμα χαλάρωσης στο σπίτι, αφού εμπιστευτούμε τη φύλαξη των παιδιών σε κάποιον δικό μας άνθρωπο.
Δημιουργούμε μια γωνιά τηλεκπαίδευσης με την προσωπική σφραγίδα του παιδιού. Ακόμα και αν ένα ξεχωριστό δωμάτιο, που θα του εξασφαλίζει απόλυτη ησυχία, είναι όνειρο θερινής νυκτός για τα τετραγωνικά του σπιτιού μας, το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε, για να νιώσει ο μικρός μαθητής ασφαλής και να συγκεντρώνεται ευκολότερα, είναι να αφήσουμε το παιδί να προσθέσει στο γραφείο του την προσωπική σφραγίδα του, π.χ., με ζωγραφιές, αυτοκόλλητα ή αφίσες, όπως προτείνει η Abigail Amoako Kayser, Ph.D., μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
Καθιερώνουμε ένα σταθερό πρόγραμμα. Μπορεί τα οφέλη του να τα έχουμε εμπεδώσει από το πρώτο lockdown (μας παρέχει μια αίσθηση ασφάλειας, μεταξύ άλλων). Ίσως όμως δεν έχουμε σκεφτεί ότι αν το συνδιαμορφώσουμε με το παιδί μας θα του δώσουμε την ευκαιρία να καλλιεργήσει αρετές όπως η επίλυση προβλημάτων, η διαχείριση χρόνου, η αυτοπεποίθησή του, αλλά και το εσωτερικό κίνητρο να παραμείνει συνεπές σε αυτό το πρόγραμμα, επισημαίνει η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ, Ilana Horn, η οποία τους τελευταίους μήνες μελετά τις προκλήσεις της πανδημίας στην εκπαίδευση.
Δεν βγάζουμε τη φυσική δραστηριότητα από την οικογενειακή ζωή. Χρησιμοποιούμε τον κωδικό έξι για να ασκηθούμε και να παίξουμε με τα παιδιά, έστω στο πάρκο της γειτονιάς. Έτσι, προστατευόμαστε οικογενειακώς απέναντι στην παχυσαρκία και σε άλλα προβλήματα σωματικής υγείας της καθιστικής ζωής, αλλά και στο άγχος, στην κατάθλιψη, που απειλούν ακόμα και τα παιδιά.
BOOM Note: Τις μέρες που η υπομονή μας δοκιμάζεται πιο έντονα από ποτέ, κρατάμε το βλέμμα μας εστιασμένο στην άκρη του τούνελ. Μπορεί να μη μας οδηγήσει σύντομα στο τέλος της πανδημίας αλλά θα φέρει μια άνοιξη η οποία, ακόμα και αν είναι «διαφορετική» σαν την περσινή, θα είναι σίγουρα πιο φωτεινή από τον χειμώνα που διανύουμε.
