Η αρχή της νέας σχολικής χρονιάς δεν είναι απλώς ένα ημερολογιακό ορόσημο, όπως η Πρωτοχρονιά, αλλά μια αληθινή αφετηρία για όλη την οικογένεια. Γιατί πέρα από το γεγονός ότι οι μικροί μας μαθητές ανεβαίνουν βαθμίδα εκπαίδευσης, επιπλέον στη -σύντομη έστω- ανάπαυλα των καλοκαιρινών διακοπών έχουμε την ευκαιρία να επανεξετάσουμε, με ένα πιο ξεκούραστο και νηφάλιο βλέμμα, τη ρουτίνα, τον τρόπο σκέψης, τον τρόπο ζωής μας. Να πετάξουμε ό,τι μας βαραίνει, να αλλάξουμε ό,τι δεν ωφελεί ούτε εμάς ούτε τα παιδιά μας, να βάλουμε στη ζωή μας ό,τι έχει αληθινά σημασία. Αυτές είναι λοιπόν οι αποφάσεις που πήρα...
Δεν θα πήξω το οικογενειακό πρόγραμμα με εξωσχολικές δραστηριότητες. Ο γιος μου έχει όλη τη ζωή μπροστά του για να δοκιμάσει αθλήματα, τέχνες και επιστήμες και να επιλέξει ό,τι του αρέσει. Δεν υπάρχει λόγος να τα δοκιμάσει ταυτόχρονα, μέσα στην ίδια χρονιά: είναι και χρονοβόρο και δαπανηρό και τόσο εξαντλητικό για όλους, ώστε μπορεί ακόμα και να κάψει ένα αληθινό του πάθος εν τη γενέσει του.
Δεν θα μετράω διαρκώς πόσα γράμματα, πόσους αριθμούς, πόσους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έμαθε. Θα προσπαθήσω να βρω το όριο όπου σταματά η ενθάρρυνση και αρχίζει η πίεση – και να το τηρήσω. Θα παρακινώ το παιδί μου να καλλιεργήσει, μεν, αυτοπειθαρχία στη μελέτη, αλλά χωρίς να επιδοθεί στο κυνήγι της τελειότητας και, αργότερα, στη βαθμοθηρία.
Θα απολαμβάνω κάθε είδους επιτυχία του. Δεν θα έχει σημασία αν είναι στους αριθμούς, στα γράμματα, στη μουσική ή στα καλλιτεχνικά. Δεν θα αφήσω να με επηρεάσει η νοοτροπία που οδήγησε στην κατάργηση των καλλιτεχνικών σε κάποιες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Είτε ζωγραφίζει με φαντασία και δημιουργικότητα είτε κατανοεί μια μαθηματική πράξη, θα νιώθω εξίσου χαρούμενη γι’ αυτόν και θα το μοιράζομαι μαζί του.
Περισσότερο κι από τη σχολική πρόοδό του θα με απασχολεί η κοινωνικοποίησή του. Αν έχει παρέες, πώς συμπεριφέρεται στους φίλους του, πώς αντιμετωπίζει τους νταήδες – και κυρίως αν γίνεται και ο ίδιος κάποιες φορές νταής, απέναντι στους μικρότερους και τους πιο αδύναμους.
Θα του αφιερώνω περισσότερο προσωπικό χρόνο. Θα κάνω ό,τι χρειαστεί για να εξασφαλίσω αυτόν το χρόνο, είτε χρειαστεί να δουλεύω λιγότερο είτε να καθαρίζω το σπίτι λιγότερο σχολαστικά. Ακόμα και όταν ο κοινός μας χρόνος δεν αξιοποιείται στη μελέτη, έχει ανεκτίμητα οφέλη, που επεκτείνονται από τον έλεγχο των συναισθημάτων του μέχρι τις σχολικές επιδόσεις του. Είναι μια μακροχρόνια επένδυση από κάθε άποψη. Και μας κάνει όλους πιο ευτυχισμένους, κάθε μέρα.
Θα ακούω με προσοχή τους δασκάλους του. Κάπου μέσα στη φρενίτιδα της καθημερινότητας η επαφή με τους δασκάλους μπορεί να γίνει διεκπεραιωτική. Όμως αρκεί να τους αφιερώσεις μισή ώρα, έστω και στην τυπική συνάντηση γονέων και κηδεμόνων, για να γνωρίσεις τον άλλο εαυτό του παιδιού σου, όπως ξεδιπλώνεται στο σχολικό περιβάλλον, και να το δεις με τη ματιά ενός έμπειρου παιδαγωγού. Ενός εκπαιδευτικού ο οποίος, επιπλέον, δεν θα μασήσει τα λόγια του αν παρατηρήσει οποιαδήποτε συμπεριφορά ίσως χρειαστεί πρώιμη παρέμβαση, από τους γονείς ή ακόμα και από έναν ειδικό.
Θα του δίνω ευκαιρίες να μην καλλιεργεί μόνο το πνεύμα, αλλά και το σώμα του. Ακόμα και αν δεν εντάξουμε ένα άθλημα στο καθημερινό εξωσχολικό πρόγραμμα, θα αναζητούμε συστηματικά ευκαιρίες για υπαίθριο παιχνίδι, για εκτόνωση, για γυμναστική. Η αρχαία σοφία της φράσης «νους υγιής εν σώματι υγιή» επιβεβαιώνεται ξανά και ξανά από τα σύγχρονα επιστημονικά ευρήματα.