Αν προτιμάμε να τυπώνουμε ένα κείμενο για να το διαβάσουμε, γιατί αισθανόμαστε ότι έτσι μπορούμε να συγκεντρωθούμε και να το καταλάβουμε περισσότερο, αυτό δεν είναι «σύμπτωμα» της (ενδεχομένως αναλογικής) γενιάς στην οποία ανήκουμε. Ακόμα και τα παιδιά, που μεγαλώνουν αγκαλιά με τις ψηφιακές συσκευές, κατανοούν καλύτερα ένα κείμενο όταν το διαβάζουν στο χαρτί παρά στην οθόνη, όπως επιβεβαιώνει μια νέα μελέτη.
Μια δημοσκόπηση που διεξάχθηκε από το αμερικανικό Υπουργείο Παιδείας και δημοσιεύτηκε πριν από μερικούς μήνες εύλογα προκάλεσε αίσθηση, καθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ικανότητα κατανόησης ενός κειμένου σε παιδιά 13 ετών έχει μειωθεί κατά 4 βαθμούς σε σχέση με τη σχολική σεζόν 2019-2020, όταν έκλεισαν για πρώτη φορά τα σχολεία εξαιτίας της πανδημίας, και 7 βαθμούς σε σχέση με το 2012. Για την ακρίβεια σημείωσε ιστορικό χαμηλό, πέφτοντας κάτω από τα επίπεδα του 1971, της πρώτης χρονιάς που διεξάχθηκε μια σχετική εθνική μελέτη.
Παρόλο που, σύμφωνα με νέο ρεπορτάζ της Guardian, κάποιοι έσπευσαν να επιρρίψουν ευθύνες στην καραντίνα, μάλλον βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος, αφού πλέον πολλά παιδιά διαβάζουν κείμενα -σχολικά αλλά και εξωσχολικά- μέσα από οθόνες και όχι από χάρτινα βιβλία.
Ακολούθησε λοιπόν μία ακόμα έρευνα, που αναμένεται να δημοσιευτεί, η οποία από το βρετανικό μέσο αποκαλείται «επαναστατική»: Ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια αποφάνθηκαν, μετά την ολοκλήρωσή της, ότι για τη «βαθύτερη κατανόηση» ενός κειμένου το χαρτί υπερέχει ξεκάθαρα σε σχέση με την οθόνη, στην οποία παρατηρήθηκε μια «επιπόλαια ανάγνωσή του».
Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα οι ειδικοί επιστράτευσαν ένα δείγμα 59 μικρών εθελοντών, 10-12 ετών, από τους οποίους ζήτησαν να διαβάσουν κείμενα και από αναλογικά και από ψηφιακά μέσα, ενώ φορούσαν ηλεκτρόδια που επέτρεψαν στους επιστήμονες να καταγράψουν τις εγκεφαλικές αντιδράσεις τους.
Είναι μάλλον ακόμα νωρίς για να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες συστάσεις για το πρωτόκολλο διδασκαλίας στις σχολικές αίθουσες, ωστόσο οι ερευνητές δηλώνουν: «Πιστεύουμε ότι τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης ενισχύουν την άποψη ότι δεν πρέπει να πετάξουμε ακόμα τα βιβλία. […] Η ανάγνωση κειμένων διαφορετικής δυσκολίας στο χαρτί φαίνεται να συνδέεται, σταθερά, με βαθύτερη κατανόηση και μάθηση».
Τι κρατάμε εμείς ως γονείς από αυτό; Μέχρι να έχουμε πιο οριστικά συμπεράσματα, ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας, με κάθε τρόπο και σε κάθε ηλικία, να (συνεχίσουν να) έρχονται σε επαφή με τον γραπτό λόγο μέσα από τα παραδοσιακά βιβλία, σχολικά και εξωσχολικά. Σε κάθε περίπτωση, σίγουρα θα έχουν πολλαπλά οφέλη από αυτό.
