Από εκεί που δεν μπορούσαν ούτε λεπτό μακριά μας, ξαφνικά μεγαλώνουν και διεκδικούν όλο και περισσότερο την ανεξαρτησία τους. Χρειάζεται να προβληματιστούμε ή να τους αφήσουμε περισσότερο χώρο; Πώς θα καταφέρουν να γίνουν πιο αυτόνομα και ποιος είναι ο ιδανικός τρόπος να καταπολεμήσουμε τους δικούς μας φόβους και να τα ενθαρρύνουμε ως γονείς; Η ψυχολόγος Αγγελική Καβαλλιεράτου μας βοηθά να βρούμε όλες τις απαντήσεις...
Τα παιδιά από τη γέννησή τους αλλά και μετέπειτα, στα πρώτα χρόνια της ζωής τους, «εξαρτώνται» από τους γονείς και ειδικά από τη μητέρα, που αναλαμβάνει τη φροντίδα και τη κάλυψη των αναγκών τους, αλλά και φροντίζει για την ομαλή ανάπτυξη και εξέλιξή τους σε γνωστικό, συμπεριφορικό και ψυχο-συναισθηματικό επίπεδο. Καθώς μεγαλώνουν, είναι φυσιολογικό να επιζητούν μεγαλύτερη αυτονομία και ανεξαρτησία σε μια προσπάθεια να ανακαλύψουν, αλλά και να δομήσουν τον εαυτό τους με ένα αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Είναι αυτή η στιγμή που οι γονείς είναι σημαντικό να αντιληφθούν σε τι βαθμό θα βρίσκονται δίπλα τους και σε τι βαθμό χρειάζεται να τους αφήνουν περισσότερο χώρο. Σε αυτή την πορεία, η οποία φτάνει σταδιακά μέχρι την εφηβεία, χρειάζονται χώρο για να αναπτύξουν τις προσωπικές τους δεξιότητες, όμως έχουν και εξίσου ανάγκη τη φροντίδα, την υποστήριξη, την αποδοχή και την ενθάρρυνση των γονέων τους.
Πώς θα βρουν όμως οι γονείς τις ισορροπίες και θα μεγαλώσουν ανεξάρτητα παιδιά;
#1 Εκφράζουμε τα συναισθήματά μας και την αγάπη μας προς εκείνα χωρίς προϋποθέσεις. Είναι πολύ σημαντικό να νιώθει το παιδί σας ότι η αγάπη σας είναι σταθερή, χωρίς να αμφιβάλλει εάν την αξίζει ή να νιώθει πως δεν την λαμβάνει. Είναι η πιο σημαντική προϋπόθεση, για να καταφέρει το παιδί να δομήσει μια σταθερή εικόνα για τον εαυτό του.
#2 Υποστηρίζουμε την προσπάθεια και τις επιλογές τους, χωρίς να έχει σημασία ποιο θα είναι το αποτέλεσμα. Αξίζει να τους δώσουμε τον χώρο να προσπαθήσουν για όλα όσα ενδιαφέρονται και επιθυμούν. Με αυτή τη διαδικασία θα αρχίσουν να ανακαλύπτουν περισσότερα για τον εαυτό τους, τις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους και σίγουρα με τη δική σας υποστήριξη θα αποκτήσουν μια υγιή αίσθηση για τον εαυτό τους.
#3 Δείχνουμε σεβασμό στην προσωπικότητά τους. Τα παιδιά μας έχουν και εκείνα ανάγκη να νιώθουν τον σεβασμό μας και όσο περισσότερο τον λαμβάνουν, τόσο θα μπορούν να εφοδιαστούν με περισσότερες δεξιότητες, γεγονός που θα τα βοηθήσει σε ατομικό, κοινωνικό και διαπροσωπικό επίπεδο.
#4 Τα ενθαρρύνουμε να γνωρίσουν και να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Κάθε τι νέο προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα, είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό να νιώθουν την «ασφάλεια» που χρειάζονται για να διευρύνουν τις επιλογές τους και να μην διακατέχονται από ανασφάλεια ή φόβο αποτυχίας.
#5 Επιτρέψτε τους να νιώσουν όλα τα συναισθήματα ακόμη και τα δυσάρεστα. Συνήθως όλοι νιώθουμε πιο άνετα και οικεία με συναισθήματα χαράς, ηρεμίας, αποδοχής, γαλήνης κλπ, ενώ δυσκολευόμαστε όταν έρχονται στην επιφάνεια συναισθήματα όπως η λύπη, ο θυμός, η απογοήτευση, η ματαίωση. Προσπαθώντας να «ανακουφίσουμε» το παιδί μας, υπάρχει ο κίνδυνος να του περάσουμε το μήνυμα να αποφεύγει ή να μη νιώθει άνετα με ένα τόσο έντονο συναίσθημα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην «αντέχει» αυτά τα συναισθήματα και να δυσκολεύεται όταν καλείται να αντιμετωπίσει κάτι δύσκολο ή απαιτητικό.
#6 Επιβραβεύστε τα! Εάν όχι εσείς, τότε ποιος; Είναι σπουδαίο για τα παιδιά να ακούσουν «μπράβο» για όσα καταφέρνουν σε κάθε ηλικιακή περίοδο και σε κάθε τι που προσπαθούν. Προσοχή, χωρίς όμως υπερβολή, φροντίστε να είστε ρεαλιστικοί αλλά και αντικειμενικοί στις προσδοκίες που έχετε από το παιδί σας σε κάθε ηλικία και επιβραβεύστε την προσπάθειά του.
#7 Προσπαθήστε να θέσετε όρια στη ζωή τους από μικρή ηλικία. Τα όρια βοηθούν να αναγνωρίσουν και να αποδέχονται ορισμένες καταστάσεις μέσα από τις οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να μάθουν ακόμη περισσότερο τον εαυτό τους αλλά και το πώς θα τις διαχειρίζονται με μεγαλύτερη ισορροπία.
#8 Δώστε τους ελευθερία. Όσο και αν ανησυχείτε ή αμφιβάλλετε για το εάν μπορούν να καταφέρουν κάτι μόνα τους, προσπαθήστε να τους δίνετε κάθε φορά και λίγη περισσότερη ελευθερία... Από το να επιλέξουν το μέρος που θα πάτε για παιχνίδι και ποιον φίλο θέλουν να συναντήσουν, μέχρι τι ρούχα θέλουν να φορέσουν. Με αυτόν τον τρόπο βοηθάτε το παιδί σας στην ανάληψη ευθύνης.
#9 Επιτρέψτε την απογοήτευση και την αποτυχία ως κομμάτι της ζωής τους. Με αυτή τη διαδικασία μαθαίνουν τελικά να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη αίσθηση εμπιστοσύνης και βεβαιότητας, διάφορες συνθήκες και καταστάσεις που θα συναντήσουν.
#10 Αγαπήστε τα δυνατά σας και μη κομμάτια, και βοηθήστε τα παιδιά σας να κάνουν το ίδιο. Ενθαρρύνετε την αποδοχή του εαυτού σας, μέσα από ένα δικό σας προσωπικό παράδειγμα και λειτουργείστε ως πρότυπο για εκείνα. Συνήθως τα παιδιά, ειδικότερα στις μικρές ηλικίες, αντιλαμβάνονται τους γονείς τους ως «σούπερ τέλειους» που καταφέρνουν τα πάντα. Δείχνοντάς τους όμως μια ρεαλιστική εικόνα τα βοηθάτε να αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να μην βιώνουν με μεγάλη απογοήτευση και απόρριψη τυχόν δύσκολες καταστάσεις, ενώ παράλληλα μπορούν να υιοθετήσουν και έναν νέο τρόπο διαχείρισης μέσα από το δικό σας προσωπικό παράδειγμα.
Αγγελική Καβαλλιεράτου
Ψυχολόγος / Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
MSc Κλινική & Κοινοτική Ψυχολόγος
Μετ. Παιδοψυχολογίας & Ψυχολογίας Εφήβων
Tηλ: 6983433267 | 2106777512
Website: www.aggelikikavallieratou.gr
