Υπάρχει σε όλες τις παρέες μαμάδων. Μια γυναίκα που πηγαίνει παντού μόνη της με το παιδί – στην παιδική χαρά, στον παιδότοπο, στον παιδίατρο. Και μετά ανακαλύπτεις ότι δίνει σόλο ερμηνεία: ότι τον πιο απαιτητικό ρόλο της ζωής της, εκείνον της μητέρας, τον σηκώνει αποκλειστικά στις πλάτες της. Είναι η μαμά που έχει πάρει διαζύγιο, που βρίσκεται σε διάσταση, που έχει χηρέψει πρόωρα ή που, απλά, αποφάσισε να κάνει ένα παιδί παρόλο που δεν έχει «τακτοποιηθεί» σύμφωνα με τις κοινωνικές νόρμες. Είναι η μαμά που μεγαλώνει μόνη το παιδί της, μια ηρωίδα όπως θα την αποκαλούσαμε οι υπόλοιπες, οι οποίες αν και μοιραζόμαστε το φορτίο της γονεϊκότητας με τον σύντροφό μας -έστω και άνισα- συχνά νιώθουμε να λυγίζουμε από το βάρος της ευθύνης και της εξάντλησης.
Ίσως όμως η λέξη «ηρωίδα» να μην είναι η πλέον κατάλληλη, γιατί συνδέεται με κάτι υπεράνθρωπο, αξιοσημείωτο. Στην πραγματικότητα, και ποια μητέρα που λατρεύει τα παιδιά της δεν θα έδινε όλο της το είναι για να τα μεγαλώσει και σε περίπτωση που έπρεπε να κάνει μόνη αυτό το ταξίδι της μητρότητας δεν θα επιστράτευε δυνάμεις που ίσως στο παρελθόν να μη γνώριζε καν ότι διαθέτει; Ποια μητέρα, single ή δεσμευμένη, δεν επιστρατεύει δυνάμεις που ίσως στο παρελθόν δεν γνώριζε καν ότι διαθέτει;
Ωστόσο η μαμά που μεγαλώνει μόνη το παιδί ή τα παιδιά της γίνεται πρότυπο δύναμης για όλες. Είναι η γυναίκα που στην καλύτερη περίπτωση έχει τη βοήθεια των γονιών της. Μέσα σε ένα 24ωρο γίνεται η Ινδή θεά Κάλι, με άπειρα χέρια να φυτρώνουν και από τις δύο πλευρές του σώματός της για να τα προλάβουν όλα. Ξυπνάει αξημέρωτα, ετοιμάζει τα παιδιά και τα πηγαίνει στο σχολείο, ετοιμάζεται και πηγαίνει στη δουλειά της - ιδιαίτερα πολύτιμη, καθώς γνωρίζει ότι με τον δικό της μισθό και μόνο συντηρείται ολόκληρη η οικογένεια. Στο σχόλασμα από το σχολείο συνήθως επιστρατεύονται οι παππούδες ή κάποια νταντά, αν υπάρχει αυτή η οικονομική δυνατότητα, γιατί πόσες single μαμάδες έχουν την «πολυτέλεια» να επιστρέφουν από το γραφείο νωρίς το μεσημέρι στο σπίτι;
Το απόγευμα ακολουθούν εξωσχολικές δραστηριότητες, μελέτη και, κυρίως, μικρές ή μεγαλύτερες εκκρεμότητες όπου η single μαμά καλείται να παίξει τον ρόλο και της μητέρας και του πατέρα μαζί. Να προσφέρει αγάπη στο πολλαπλάσιο, να συντηρήσει το νοικοκυριό και ταυτόχρονα να λειτουργήσει ως πολλαπλό πρότυπο για τα παιδιά της. Να μαγειρέψει, να καθαρίσει, να βάλει μπουγάδα, να αλλάξει μια λάμπα που έχει καεί, να τσεκάρει τον σωλήνα που έχει διαρροή. Και να ξεκλέψει λίγες, έστω, ποιοτικές στιγμές με τα παιδιά της, με παιχνίδια, παραμύθια και αγκαλιές.
Αγαπητές μαμάδες που μεγαλώνετε μόνες τα παιδιά σας, σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω ότι δεν είστε πρότυπο μόνο για εμάς τις υπόλοιπες μαμάδες, που πελαγώνουμε μπροστά σε μικρότερες δυσκολίες από τις δικές σας, αλλά και για τα παιδιά σας. Γιατί γκρεμίζετε όλα τα στερεότυπα, επιβεβαιώνετε ότι δεν υπάρχουν όρια στο τι μπορεί και τι πρέπει να κάνει ένας άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου. Δεν διστάσετε να λερώσετε τα χέρια σας με βρεφικά κακάκια αλλά και γράσα από το αυτοκίνητο, να παίξετε κούκλες αλλά και μπάλα.
Τα παιδιά μιας single μητέρας, μεγαλώνοντας, συχνά έχουν να αντιμετωπίσουν μια μεγάλη πρόκληση: Να υπερβούν την υπερλατρεία τους για εκείνη, να διαχειριστούν την προστατευτική διάθεσή τους απέναντί της, που τα παρακινεί να βρίσκονται μαζί της κάθε μέρα, και να ανοίξουν το δικό τους σπίτι, αν και στην πραγματικότητα ποτέ δεν θα απομακρυνθούν ποτέ εντελώς από κοντά της. Έχουν όμως και ένα μεγάλο ατού: Ξέρουν καλά ότι δεν υπάρχουν κανόνες ανάμεσα στο τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει μια γυναίκα και ένας άντρας στο σπίτι και όταν καλούνται αργότερα να συμμετέχουν στην κατανομή των υποχρεώσεων ενός νοικοκυριού, είναι απαλλαγμένα από κλισέ και διακρίσεις. Κυρίως, τα παιδιά μιας single μητέρας γνωρίζουν ίσως καλύτερα απ’ όλα ότι στην αγάπη η δύναμη και η αυτοθυσία δεν έχουν όρια.