Ο γιος μου περνάει την περίοδο των πετρωμάτων. Θέλει όλες οι εκδρομές μας να συνδυάζονται με μία τουλάχιστον πεζοπορία αναζήτησής τους στη φύση. Παρακολουθεί με μανία όλα τα σχετικά ντοκιμαντέρ, έχει κάνει φύλλο και φτερό τα -λίγα, δυστυχώς- βιβλία που κυκλοφορούν για παιδιά. Μιλάει νυχθημερόν για τα αγαπημένα του είδη πετρωμάτων, ενώ ακόμα και οι σύντομες εκθέσεις που έχει αρχίσει να γράφει στο σχολείο, αργά ή γρήγορα και ανεξαρτήτως θεματολογίας, καταλήγουν στο φλοιό της Γης. Το σπίτι μας βρίσκεται σε καλό δρόμο για να εξελιχθεί σε μουσείο γεωλογίας.
Τα «κολλήματα» του γιου μου, που αλλάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα (στο παρελθόν είχε προσπαθήσει να συλλέξει όλα τα όστρακα του κόσμου), εμφανίστηκαν στην προσχολική ηλικία και οι ειδικοί επιβεβαιώνουν ότι, πράγματι, τότε παρουσιάζονται περίπου στο ένα τρίτο των παιδιών – είτε στρέφονται προς τους δεινοσαύρους, είτε προς τους πλανήτες, τους πειρατές, το «Frozen» ή ακόμα και λιγότερο συνηθισμένα θέματα (πρόσφατα μια φίλη μού έλεγε για ένα μικρό κοριτσάκι που εκστασιάζεται με ό,τι αφορά τη βασιλική οικογένεια, μάλιστα οι γονείς του είναι κατά της μοναρχίας).
«Μαθαίνουν τόσο καλά ένα θέμα και, καθώς ανακαλύπτουν ότι μπορούν να εξελίξουν τις γνώσεις τους, νιώθουν πιο δυνατά» σχολιάζει η ειδικός στην προσχολική αγωγή KellyThornton. «Ας πούμε ότι είναι οι δεινόσαυροι: Αρχίζει με μια βασική κατανόηση του τι σημαίνει δεινόσαυρος και εξελίσσεται. Τα παιδιά καταλήγουν να μάθουν όλα τα ονόματά τους».
Είμαι σίγουρη ότι πολλοί γονείς θα ταυτιστούν με την παραπάνω περιγραφή. Αλλά τα δικά τους συναισθήματα μπορεί να είναι ανάμεικτα. Κρίνοντας εξ ιδίων, ίσως από τη μία θαυμάζουν το μικρό τους «επιστήμονα», αλλά από την άλλη εύχονται να μπορούσαν να συζητήσουν μαζί του και για κάτι διαφορετικό.
Υπομονή, συναγωνιστές. Οι ειδικοί μάς διαβεβαιώνουν ότι ένα παιδικό πάθος συνοδεύεται από οφέλη όπως αύξηση της διάρκειας της συγκέντρωσης, μεγαλύτερος πλούτος γνώσεων, καλλιέργεια της επιμονής και της δεξιότητας για ερωτήσεις, ενίσχυση της κριτικής σκέψης και της ικανότητας επεξεργασίας πληροφοριών.
Ένα παιδικό πάθος μπορεί, επίσης, να γίνει κοινό έδαφος για νέες φιλίες. Ο γιος μου και ο κολλητός του μπορούν να περάσουν όλη την ημέρα συζητώντας για πετρώματα.
Μπορούμε επίσης να εκμεταλλευτούμε το πάθος του μικρού μας για να ενθαρρύνουμε άλλες δεξιότητές του. Για παράδειγμα, όταν ο γιος μου δυσκολεύεται με μία άσκηση μαθηματικών δεν χρησιμοποιούμε τον άβακα αλλά τα πετρώματά του για να την κατανοήσει στην πράξη. Ενώ πρόσφατα, όταν ντρεπόταν υπερβολικά να πλησιάσει έναν αγαπημένο του ηθοποιό που είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά, τον παρακίνησα, για να του δείξει το θαυμασμό του, να του χαρίσει ένα από τα πι λαμπερά πετρώματά του (που κουβαλάει, φυσικά, πάντα στην τσέπη του), όπως κι έγινε.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα αγόρια είναι πιο επιρρεπή σε «κολλήματα», αν και δεν έχει γίνει ξεκάθαρο αν σε αυτό παίζει ρόλο κάποια βιολογική προδιάθεση ή κοινωνικές κατασκευές. Όχι ότι πέφτουμε από τα σύννεφα: Πόσες από εμάς έχουμε δει το σύντροφό μας να παθιάζεται με τα δικά του «παιχνίδια», σαν αιώνιο παιδί, είτε είναι το ποδόσφαιρο είτε ο μοντελισμός είτε η μουσική;
Τα παιδικά «κολλήματα» είναι στη μεγάλη πλειονότητά τους φυσιολογικά. Ένας γονιός είναι καλό να συμβουλευτεί ειδικό αν, στην προσχολική ηλικία, συνοδεύονται από συμπτώματα όπως αδυναμία του παιδιού να διατηρήσει βλεμματική επαφή ή να ακολουθήσει με το βλέμμα του το δάχτυλό μας ενώ του δείχνουμε κάτι – τότε ενδεχομένως να συνδέονται με το φάσμα του αυτισμού.
Γενικά, ο κλινικός ψυχολόγος RandyKulman, Ph.D., εξηγεί ότι ένα πάθος του μικρού μας πρέπει να μας προβληματίσει μόνο αν επηρεάζει τη λειτουργικότητά του σε διάφορους τομείς: Για παράδειγμα, αν συνδέεται με χαμηλότερες σχολικές επιδόσεις ή αν το απομονώνει από τους συμμαθητές του. Ας πούμε, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για ένα παιδί που παθιάζεται με την αστρονομία, παράλληλα όμως είναι πρόθυμο να συμμετέχει σε δραστηριότητες που δεν την αφορούν – και τις απολαμβάνει. Ο ίδιος μάς διαβεβαιώνει ότι ακόμα και ένα πάθος που δείχνει λιγότερο «γόνιμο», όπως με ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι υγιές. Μάλιστα μπορεί να οδηγήσει το παιδί, μεγαλώνοντας, σε μια καριέρα στους τομείς της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων.
Αφήστε το παιδί να απολαύσει το «κόλλημά» του, μας παροτρύνει ο Kulman. Ακόμα και αν αυτό δεν ταιριάζει στις γονεϊκές προσδοκίες μας, π.χ., να γίνει σπουδαίος πιανίστας ή ποδοσφαιριστής. Άλλωστε πολλές από τις διαδρομές των πιο αξιοθαύμαστων ανθρώπων στην ιστορία ξεκίνησαν από ένα παιδικό πάθος.
