Σε έξαρση βρίσκεται το τελευταίο διάστημα ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) με τους γονείς να ανησυχούν για τα παιδιά τους. Ζητήσαμε λοιπόν από την παιδίατρο Κατερίνα Κατσιμπάρδη να μας δώσει πολύτιμες συμβουλές και να μας λύσει κάθε απορία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Γρίπη στα παιδιά | Η παιδίατρος Κατερίνα Κατσιμπάρδη μας ενημερώνει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε
Τι είναι ο RSV
Ο RSV είναι ένας αναπνευστικός ιός, ο οποίος προσβάλλει το ανώτερο και το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως μια κοινή ίωση, αλλά και πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως βρογχιολίτιδα (<2 ετών) ή βρογχίτιδα (>2 ετών) με σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια ή πνευμονία.
Είναι συχνή ίωση στις ηλικίες κάτω των 2 ετών, από τον Νοέμβριο έως τον Απρίλιο. Πιο ευπαθείς ομάδες θεωρούνται: τα πρόωρα βρέφη, τα βρέφη κάτω των 6 μηνών, παιδιά με υποκείμενο νόσημα και αναπνευστικά προβλήματα όπως άσθμα ή ανοσοκαταστολή, καθώς και οι ηλικιωμένοι. Μπορεί κανείς να μολυνθεί αρκετές φορές στη ζωή του με RSV, δεν σημαίνει δηλαδή ότι ένα παιδί που νόσησε πέρσι δεν μπορεί να νοσήσει και φέτος.
Πώς μεταδίδεται ο RSV
Ο RSV μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων, δηλαδή βήχα ή φταρνίσματος από άτομο που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Μπορεί να μεταδοθεί, επίσης, μέσω των χεριών ή αντικειμένων που φέρουν σταγονίδια του ιού και με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή και μετά, ακουμπώντας το πρόσωπό μας (μύτη, στόμα), να εισέλθει στην αναπνευστική οδό.
Κάποιες φορές οι γονείς λένε: «Μα πού κόλλησε το παιδί μου; Δεν πάει πουθενά! Μόνο στην παιδική χαρά, την οποία καθαρίζω πριν την ακουμπήσει!». Όπως καταλαβαίνετε, αυτό δεν ισχύει, διότι ένα παιδάκι που έχει μύξα και φέρει τον ιό όταν ακουμπήσει κάποιο αντικείμενο και μετά περάσει ένα άλλο υγιές παιδί και πιάσει το ίδιο αντικείμενο, έχει κολλήσει τον ιό, αλλά και κάθε ιό, όχι μόνο τον RSV. Δεν είναι εφικτό να καθαρίζουμε καθετί που πιάνει ένα παιδί και ειδικά σε εξωτερικούς χώρους.
Συμπτώματα & τρόποι αντιμετώπισης
Η αντιμετώπιση του RSV είναι συμπτωματική, όπως σε κάθε ίωση του αναπνευστικού. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή σε κάποιες περιπτώσεις και ιδιαίτερα στις ευπαθείς ομάδες. Ξεκινά με μια πρόδρομη φάση 3-5 ημερών, με συμπτώματα όπως το κοινό κρυολόγημα: ρινίτιδα, καταρροή και βήχα. Μπορεί να συνυπάρχει δεκατική πυρετική κίνηση ή πυρετός. Σταδιακά τα συμπτώματα επιδεινώνονται, με αύξηση του βήχα και εκδήλωση αναπνευστικής δυσχέρειας και συριγμού, σε κάποιες περιπτώσεις. Ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά και τα βρέφη, παρουσιάζουν δυσκολία σίτισης, γεγονός που υποδηλώνει και την επιδείνωση στο αναπνευστικό τους σύστημα. Τα συμπτώματα υποχωρούν μετά από 5-7 ημέρες συνήθως.
Φέτος, παρατηρείται μεγάλη έξαρση του RSV, με αρκετά παιδιά να παρουσιάζουν ίωση από RSV τον τελευταίο μήνα. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι μπορεί να είναι μια συνήθης ίωση του αναπνευστικού χωρίς επιπλοκές, μπορεί όμως το παιδί να παρουσιάσει επιπλοκές, όπως βρογχίτιδα, ωτίτιδα ή πνευμονία, και να χρειαστεί άμεση αντιμετώπιση ή νοσηλεία.
Συστήνουμε στους γονείς:
- Εάν το παιδί τους παρουσιάζει συμπτώματα από το αναπνευστικό, να επικοινωνούν με τον παιδίατρό τους. Σε περίπτωση ίωσης από RSV, συστήνεται κλινική εξέταση και επανεξέταση, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, τη συμπτωματολογία και την εξέλιξη της ίωσης.
- Πολύ συχνές ρινοπλύσεις από την έναρξη της ρινίτιδας, οι οποίες βοηθούν σε κάθε ίωση του αναπνευστικού, αλλά ιδιαίτερα στην ίωση από RSV.
- Να δίνουν μικρά και συχνά γεύματα στα παιδιά και εάν δεν μπορούν να φάνε, να προσπαθούν να δίνουν τουλάχιστον υγρά, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αφυδάτωσης ειδικά στα βρέφη.
- Εάν το παιδί παρουσιάσει συμπτώματα αναπνευστικής δυσχέρειας (συριγμό, ταχύπνοια, εισολκές στον θώρακα), επηρεασμένη γενική κατάσταση, μειωμένη σίτιση, χρειάζεται άμεσα εξέταση και πιθανή εισαγωγή στο νοσοκομείο για υποστήριξη με οξυγόνο.
- Να αποφεύγουν τις επαφές με άλλα παιδιά, με ηλικιωμένους και ευπαθείς ομάδες (νεογνά, λεχωίδες, ανασοκατασταλμένους) για λίγες ημέρες στην περίπτωση ίωσης από RSV.
- Αποφυγή συγχρωτισμού, καλό αερισμό (ακόμη και τις ημέρες που έχουμε χαμηλές θερμοκρασίες) και καλό πλύσιμο των χεριών.
- Eπίσης, να μην πανικοβάλλονται στην περίπτωσης ίωσης από RSV. Δεν σημαίνει ότι κάθε παιδί με RSV χρειάζεται νοσηλεία, αλλά και ούτε ότι με το που έχουμε θετικό test για RSV πρέπει να μπει στο νοσοκομείο «για να το περάσει καλύτερα». Εισαγωγή γίνεται υπό προϋποθέσεις και εφόσον κρίνεται βάσει την ηλικίας και την συμπτωματολογίας του παιδιού.
Να θυμάστε ότι η κλινική εξέταση και επανεξέταση σε κάθε ίωση του αναπνευστικού, αλλά ειδικά στα βρέφη με RSV, δεν αντικαθίστανται από την αποστολή ηχητικών μηνυμάτων και videos στον παιδίατρο με το πώς ανασαίνει ένα παιδί. Χρειάζεται κλινική εξέταση!
Κατερίνα Κατσιμπάρδη, MD, PhD
Παιδίατρος, Διδάκτωρ Ιατρικής ΕΚΠΑ
