Όταν ακούμε τη φράση «single μαμά», ποια είναι η πρώτη εικόνα που μας έρχεται στο μυαλό – αν δεν ανήκουμε σε αυτή την κατηγορία; Πιθανότατα, μιας γυναίκας που αγωνίζεται να τα βγάλει πέρα οικονομικά και συναισθηματικά σε καθημερινή βάση. Η πραγματικότητα όμως απέχει, ως συνήθως, από τα στερεότυπα, τα οποία επιχειρεί να καταρρίψει η συγγραφέας και μητέρα Ashley Simpo σε βιωματικό άρθρο της:
«Πριν από επτά χρόνια, όταν ο γιος μου ήταν μικρός και δεν μιλούσε καλά καλά, πήγαμε στην τοπική βιβλιοθήκη για να εκτονωθεί πριν από τον ύπνο.
»Καθόταν στο καροτσάκι του, χαρούμενα αφοσιωμένος σε ένα σνακ ενώ εγώ αναζητούσα ένα καλό σημείο για “μικρούς αναγνώστες”. Περνώντας από τη ρεσεψιόν, είδα μια πορτοκαλί αφίσα για ένα μάθημα μουσικής για μωρά και νήπια.
»Την πήρα και, προτού προλάβω να τη διαβάσω, η βιβλιοθηκονόμος είπε: “Έχουμε και προγράμματα οικονομικής βοήθειας για αυτό το μάθημα. Θα θέλατε να κάνετε μια αίτηση;”.
»Κοίταξα γύρω μου, σίγουρη ότι δεν μιλούσε σε εμένα.
»“Εγώ… εμείς δεν χρειαζόμαστε οικονομική βοήθεια. Αλλά… ευχαριστώ”.
»Για παν ενδεχόμενο, με ρώτησε αν ήμουν σίγουρη. Λες και χρειαζόμουν πραγματικά βοήθεια αλλά ντρεπόμουν να τη ζητήσω. Έφυγα βγάζοντας καπνούς.
»Τότε ήμουν μια παντρεμένη μαμά, που μεγάλωνε το παιδί της στο σπίτι και ζούσε πολύ άνετα. Αλλά η βιβλιοθηκονόμος είδε μπροστά της μια Αφροαμερικανίδα αναμφίβολα απελπισμένη και μόνη στον κόσμο.
»Τραγουδούσε ένα παλιό τροπάρι. Όχι ότι όλες οι Αφροαμερικανίδες είναι μονογονείς, αλλά ότι όλες οι single μαμάδες αγωνίζονται. Για εκείνη εκπροσωπούσα όλες τις στατιστικές για μονογονείς, πώς έμοιαζαν, πώς σκέφτονταν, τι χρειάζονταν, και πώς θα εξελίσσονταν τα παιδιά τους μεγαλώνοντας.
»Δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που θα ερχόμουν αντιμέτωπη με άσχετες υποθέσεις για τις ικανότητες και την κατάστασή μου.
»Συχνά δεχόμουν συμβουλές που δεν είχα ζητήσει για την ανατροφή του παιδιού μου, που κάποιοι θεωρούσαν θύμα κακοποίησης ή αμέλειας.
»Κάποτε ρωτήθηκα τι τάξη πήγαινα, από κάποιον που υπέθεσε, αυτομάτως, ότι ήμουν μαμά στην εφηβεία (τότε ήμουν 31 ετών).
»Με ρώτησαν πολλές φορές “πού είναι ο μπαμπάς;”, σε ιατρεία, σχολεία, ακόμα και σε μια συνέντευξη για δουλειά, υπονοώντας ότι ο “μπαμπάς” απουσιάζει.
»Όταν γκουγκλάρω τη φράση “single μητρότητα”, ο πρώτος σύνδεσμος που εμφανίζεται είναι ένα άρθρο του 2011 με τίτλο “Οι συνέπειες της single μητρότητας”. Ουσιαστικά εκθειάζει τον γάμο, δαιμονοποιεί τις ανύπαντρες και διαζευγμένες μητέρες και παραθέτει μια λίστα από στατιστικές που παρουσιάζει τις single μαμάδες σαν τον αποκλειστικό λόγο για όλα τα κακά της κοινωνίας. Την εγκατάλειψη του σχολείου από τα παιδιά, τις ψυχικές ασθένειες, την ανεργία, τις εγκυμοσύνες στην εφηβεία, όλα τα συνδέει με τις single μαμάδες.
»Οι στατιστικές δεν είναι ψεύτικες: Απεικονίζουν, όντως, κάποιες μονογονεϊκές οικογένειες. Είναι γεγονός ότι, από τα 8 εκατομμύρια μονογονεϊκών οικογενειών στις ΗΠΑ, περίπου το ένα τρίτο αντιμετωπίζει τη φτώχεια, την ανεργία και την επισιτιστική ανασφάλεια, σύμφωνα με στοιχεία του 2019.
»Βάσει των παραπάνω, κάποιος θα υποθέσει ότι αυτές οι γυναίκες όντως αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα με τη μητρότητα. Αλλά είναι η κοινωνία που τις προδίδει, γιατί αποτυγχάνει να ενσωματώσει ένα διαφορετικό μοντέλο οικογένειας.
»Οι single μαμάδες διαπομπεύονται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, από τις απαρχές του χρόνου.
»Στα μέσα του εικοστού αιώνα, εξορίζονταν για να είναι αόρατες ή τα παιδιά τους δίνονταν για υιοθεσία.
»Η μονογονεϊκή μητρότητα αντιμετωπίζεται συχνά σαν αμάρτημα, με τις συνέπειες να βαραίνουν κυρίως τους ώμους της γυναίκας.
[…]
»Μερικά χρόνια μετά από εκείνη τη μέρα στη βιβλιοθήκη, έκανα αίτηση διαζυγίου και έγινα, πράγματι, μονογονέας. Στην αρχή, η ιδέα με διέλυσε. Έπεσα σε κατάθλιψη, απόλυτα μουδιασμένη από φόβο.
»Ήμουν κόρη και εγγονή γυναικών που είχαν πάρει διαζύγιο. Είχα παρακολουθήσει τις ηγέτιδες της οικογένειάς μου να διασχίζουν αυτό το δύσβατο μονοπάτι. Δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να είναι λιγότερο παρούσες, να ξεκουράζονται λιγότερο. Να επιστρέφουν στο σπίτι αργότερα, να ξυπνούν νωρίτερα και να κουβαλούν το φορτίο του επώδυνα απόντος συντρόφου.
»Αλλά ήταν και ό,τι έμαθα από τα media. Η απεικόνιση των single μαμάδων ήταν σταθερά αρνητική, ειδικά για τις Αφροαμερικανίδες. Και στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση ήταν μια “ρεαλιστική” πλοκή που χρησιμοποιείτο για να δικαιολογήσει την απόγνωση και την ανέχεια. Οι μονογονείς ήταν είτε απόλυτα τσακισμένες είτε απόμακρες και αμελείς.
»Όμως αυτή είναι μόνο η μία πλευρά της πραγματικότητας.
[…]
»Η ιδέα ότι οι μονογονείς αποτελούν θραύσματα του οικογενειακού πορτρέτου πηγάζει από την πατριαρχία. Αντιμετωπίζουμε την κοινωνική προσδοκία να χτίσουμε και να κρατήσουμε μια πυρηνική οικογένεια ή αλλιώς να εξαφανιστούμε. Κάποτε ένας μεσίτης μού είπε να σημειώσω στην αίτησή μου ότι είμαι διαζευγμένη, υπονοώντας ότι μια μητέρα που είναι ανεξήγητα μονογονέας θα αποθάρρυνε τον υποψήφιο σπιτονοικοκύρη.
»Οι κριτικοί λένε ότι βρισκόμαστε στο τέταρτο κύμα φεμινισμού, της ενδυνάμωσης των γυναικών. Αλλά, όταν μιλάμε για single μητέρες, η πρόοδος είναι εξαιρετικά αργή.
»Οι single μαμάδες αντιμετωπίζουν απίστευτες προκαταλήψεις, ειδικά στον χώρο εργασίας. Βλέπουν τα παιδιά μας σαν αδυναμίες και τις οικογενειακές υποχρεώσεις μας σαν ελαττώματα, ενώ οι άντρες συνάδελφοί μας επιβραβεύονται και μόνο που θυμούνται τα ονόματα των παιδιών τους.
»Η single μητρότητα δεν είναι μια τρύπα στην οποία πέφτεις αν δεν προσέχεις.
»Δεν συνδέεται αποκλειστικά με λάθος αποφάσεις, ανευθυνότητα ή αμέλεια.
»Είναι απλά μια εξέλιξη που θα μπορούσε να ζήσει ο καθένας μας, για άπειρους λόγους. Υπάρχουν γυναίκες που τόλμησαν να αφήσουν κακοποιητικούς ή μη ικανοποιητικούς γάμους, να μην προχωρήσουν σε άμβλωση, που έζησαν τον θάνατο ή τη φυλάκιση του συντρόφου τους. Ό,τι κι αν είναι μια μονογονέας, είναι πρωτίστως μια επιζήσασα.
»Ναι, η single μητρότητα είναι δύσκολη. Αλλά πολλές από τις δυσκολίες που βλέπετε σε στατιστικές ή στον κινηματογράφο ή σε μια στάση λεωφορείου πηγάζουν από διαλυμένα συστήματα, όχι από διαλυμένους ανθρώπους».
Πηγή: matermea.com
