Ο ορισμός των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών αναφέρεται σε δυσκολίες στη μάθηση, την κατανόηση της ομιλίας, την ανάγνωση, τη γραφή και τα μαθηματικά. Για να μπορέσουμε να τις κατανοήσουμε καλύτερα, οι ειδικοί τις χώρισαν σε 3 επιμέρους κατηγορίες: Δυσλεξία – Δυσαριθμησία – Δυσγραφία. Τι εμπεριέχει όμως η καθεμία; Τι μπορεί να παρατηρήσει μια μαμά στο σπίτι ή μια δασκάλα στο σχολείο;
Δυσλεξία ή Διαταραχή της ανάγνωσης
Ένα παιδί με δυσλεξία παρουσιάζει αδυναμίες οπτικού ή ακουστικού τύπου. Στη δυσλεξία οπτικού τύπου εντοπίζεται σύγχυση στα γράμματα που μοιάζουν οπτικά, για παράδειγμα, α-ο ή π-τ, και δυσκολία στην αναγνώριση των λέξεων, όπως και στην ανάκληση εικόνων και μοτίβων (π.χ. σύμβολα γραμμάτων).Ωστόσο, είναι ένα παιδί που μαθαίνει λέξεις που έχουν λίγες εξαιρέσεις (λίγους γραμματικούς κανόνες), ενώ μπορεί να δυσκολεύεται στις πιο σύνθετες. Η δυσλεξία ακουστικού τύπου παρατηρείται σε ένα παιδί που αδυνατεί να διακρίνει ομοιότητες και διαφορές ηχητικά, να ενώσει ήχους για να φτιάξει λέξεις ή το αντίστροφο, να κόψει δηλαδή τις λέξεις σε συλλαβές και φωνούλες. Το παιδί αυτό μπορεί να παρουσιάζει και αδυναμία στον τομέα της ανάγνωσης.
Δυσαριθμησία ή Διαταραχή των μαθηματικών
Ένα παιδί με δυσαριθμησία παρουσιάζει αδυναμία στον τομέα των μαθηματικών. Πιο συγκεκριμένα, η δασκάλα ή η μαμά παρατηρεί πως το παιδί παραλείπει, προσθέτει, αντικαθιστά ή και αλλάζει τους αριθμούς όταν γράφει ή διαβάζει. Ακόμα, μπορεί να μην έχει καλή αίσθηση προσανατολισμού και να θέλει βοήθεια, να το μπερδεύουν οι έννοιες του χρόνου και να το δυσκολεύει η μουσική παραπάνω από τα άλλα παιδιά. Είναι το παιδί που μπορεί να δυσκολευτεί στις συναλλαγές του στην καθημερινότητα και να κάνει λάθος με τα χρήματα.
Δυσγραφία ή Διαταραχή της γραπτής έκφρασης
Η δυσγραφία σε ένα παιδί μπορεί να εντοπιστεί αρκετά γρήγορα από τη δασκάλα και από τα άτομα που το βοηθούν στην καθημερινή του μελέτη. Σε αυτή την περίπτωση το πρωτάκι παρουσιάζει λάθη στη γραφή, κατά τον συλλαβισμό φωνών, στη δομή και ορθογραφία των λέξεων, στη σύνταξη των προτάσεων καθώς και στο λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί. Χρειάζεται βοήθεια και καθοδήγηση σε κάθε γραπτή δραστηριότητα για να μπορέσει να καταλάβει, να οργανώσει και να δώσει τη σωστή απάντηση. Μερικές φορές μπορεί να παρατηρηθεί αδυναμία στον συντονισμό χεριού-ματιού σε δραστηριότητες, όπως, για παράδειγμα, η αντιγραφή από τον πίνακα της τάξης. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλά παιδιά αντιμετωπίζουν γενικά μαθησιακές δυσκολίες, χωρίς ωστόσο να παρουσιάζουν μια τόσο ξεκάθαρη εικόνα όσον αφορά τις δυσκολίες αυτές, ενώ ίσως και να μην πληρούν όλα τα κριτήρια για μία από τις τρεις πρώτες κατηγορίες. Στα παιδιά αυτά μπορεί να εντοπίζονται αδυναμίες συνδυαστικά και όχι μόνο σε έναν τομέα. Οι ειδικοί είναι εκείνοι που, με τη γνώση, την εμπειρία και τη χρήση ειδικών διαγνωστικών εργαλείων και εγχειριδίων, έχουν τη δυνατότητα να προσδιορίσουν τη δυσκολία του κάθε παιδιού και να το κατευθύνουν με τρόπο ώστε να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.
Από τη Σοφία Παπαφάνη και τη Δώρα Χαρατσάρη, δημιουργούς του Κέντρου Ειδικής Αγωγής Λογοcare
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο 13ο τεύχος του BOOM που μπορείτε να ξεφυλλίσετε και online πατώντας στο εξώφυλλο!
