Πρώτη εβδομάδα λειτουργίας των σχολείων και ήδη μερικά έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους. Αναμενόμενο, γι'αυτό άλλωστε, όπως έχει ανακοινωθεί, η σύγχρονη εξ' αποστάσεως διδασκαλία θα παρέχεται τόσο για μαθητές που λόγω υποκείμενου νοσήματος δεν μπορούν να παρακολουθήσουν με φυσική παρουσία όσο και για τις σχολικές μονάδες που τίθενται σε αναστολή για συγκεκριμένο διάστημα. Όπως όλα δείχνουν, η εξ'αποστάσεως διδασκαλία ήρθε για να μείνει, το ζήτημα είναι για πόσο και ποιο θα είναι το αντίτιμο.
Στην Αμερική πάντως, που όπως και σε άλλες χώρες εφαρμόζεται στην πλειοψηφία των σχολείων η εξ' αποστάσεως εκπαίδευση, τα μηνύματα δεν είναι αισιόδοξα. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στους New York Times σχετικά με τη διαμόρφωση της νέας σχολικής πραγματικότητας, τίθενται πολλά ερωτήματα για το αν και κατά πόσο η νέα σχολική χρονιά θα πάει χαμένη για τους μαθητές, δεδομένου ότι πολλοί από αυτούς δεν πληρούν καν τις βασικές προϋποθέσεις για συμμετοχή στην εξ'αποστάσεως διδασκαλία, δηλαδή ένα λαπ τοπ ή ένα τάμπλετ και γρήγορο internet. Και βέβαια, αυτό αφορά κυρίως μαθητές χαμηλής κοινωνικής τάξης ή όσους ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
OPEN THE SCHOOLS
Αυτό ήταν το tweet του Προέδρου Τραμπ στις αρχές του περασμένου Αυγούστου που προκάλεσε έντονη συζήτηση, καθώς εκπαιδευτικοί και σχολεία δήλωναν ανήσυχοι σε σχέση με το κατά πόσο αυτό θα μπορούσε να γίνει με ασφάλεια. Από την άλλη όμως, είναι πολλά αυτά που χάνονται στην εξ'αποστάσεως διδασκαλία. Οι ειδικοί που συμμετείχαν στην έρευνα λένε πως οι δυνατότητες, τα όρια και τα προβλήματα του e-learning διαπιστώθηκαν από την πρώτη στιγμή που εφαρμόστηκε, την περασμένη άνοιξη. Οι επιδόσεις των μαθητών έπεσαν και ειδικά των μαθητών που φοιτούν στις μικρές τάξεις αλλά και όλων όσοι αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες, καθώς είναι αυτοί που χρειάζονται περισσότερο εντατική μεταχείριση. Και αλήθεια είναι πως κανείς, ούτε οι εκπαιδευτικοί, ούτε οι αρμόδιοι φορείς, πόσο μάλλον οι γονείς και οι μαθητές δεν ήταν προετοιμασμένοι ούτε φυσικά εκπαιδευμένοι για κάτι τέτοιο. Έτσι, το ποσοστό των παιδιών που συμμετείχαν στις ψηφιακές τάξεις ήταν πολύ μικρότερο από το αναμενόμενο, ενώ επιπλέον, κανείς δεν μπορούσε να ελέγξει τι κάνει ένα παιδί κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Μπορεί για παράδειγμα να παίζει με τον σκύλο του, να χαζεύει ή να έχει ανοιχτές άλλες ιστοσελίδες και να παίζει. Έτσι κι αλλιώς όμως, πόση ώρα μπορεί να παρακολουθεί έναν δάσκαλο να μιλάει μέσα από μια οθόνη;
Teachers going the extra mile
Και αυτό έφερε τους εκπαιδευτικούς αντιμέτωπους με μια ακόμα πρόκληση: Να βρουν τρόπους να γίνει το μάθημα πιο διαδραστικό αλλά και διασκεδαστικό. Υπάρχουν μάλιστα ήδη κάποια ψηφιακά εργαλεία που πολλοί εκπαιδευτικοί χρησιμοποίησαν προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους μαθητές και να τους κρατήσουν συγκεντρωμένους. Το ίδιο άρθρο αναφέρει ως παράδειγμα έναν καθηγητή που βρήκε ευφάνταστους τρόπους να δοκιμάσει πειράματα στην κουζίνα του σπιτιού του κάνοντας το μάθημά του εξαιρετικά δημοφιλές και όλους τους μαθητές να το παρακολουθούν. Αυτός όμως δεν ήταν ο γενικός κανόνας...
Ο καθοριστικός ρόλος του γονέα
Μπορεί να ακούμε συχνά πως απαιτείται ουσιαστική συνεργασία ανάμεσα στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, όμως σε αυτή την περίπτωση ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικός. Όχι μόνο πρέπει να εξασφαλίσουν στο παιδί τους τον εξοπλισμό και ένα κατάλληλο περιβάλλον εργασίας, αλλά ειδικά στα μικρότερα παιδιά που αποσπάται η προσοχή τους πιο εύκολα, να είναι από πάνω τους και δίπλα τους. Task σχεδόν ανέφικτο για τους γονείς που εργάζονται παράλληλα από το σπίτι...
Γεφυρώνοντας το κοινωνικό χάσμα
Είναι γεγονός, τα ανοιχτά σχολεία μειώνουν τις κοινωνικές ανισότητες και αυτό είναι ακόμα ένα από τα θέματα που αναδείχθηκαν μέσα από το e-learning. Μπορεί τα παιδιά να προέρχονται από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, όμως όταν μπαίνουν στην τάξη, στα μάτια των εκπαιδευτικών εξισώνονται. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο στην εξ'αποστάσεως διδασκαλία. Εδώ, τα παιδιά που προέρχονται από χαμηλές τάξεις ή μένουν κάτω από το όριο της φτώχειας, πολλές φορές δεν έχουν καν πρόσβαση στην online τάξη.
Το οξύμωρο
Η Hannah Jones, μία από τους συμμετέχοντες στην έρευνα αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν μια τόσο πλούσια χώρα όπως η Αμερική, να μην μπορεί να παρέχει πλήρη πρόσβαση στο διαδίκτυο σε όλα τα παιδιά, και μάλιστα, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Εκπαίδευσης, ο αριθμός των παιδιών που δεν έχουν πρόσβαση το διαδίκτυο να αγγίζει τα 8.000.000. Η ιστορία, σημειώνει η Jones, μπορεί να μας δώσει ένα χρήσιμο μάθημα εδώ. Όταν έληξε η δουλεία σε αυτή τη χώρα, οι απελευθερωμένοι πρώην σκλάβοι προσπάθησαν να αποκτήσουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, δημιούργησαν κολέγια και πανεπιστήμια, ψήφισαν τους πρώτους νόμους στον Νότο για τη δημόσια εκπαίδευση που επέτρεπαν καθολικά τα λευκά και τα μαύρα παιδιά να πάνε στο σχολείο. Η προσπάθεια αυτή δεν βασίστηκε σε καμία εγγύηση ότι θα τους εξασφάλιζε δουλειά, αλλά στο ότι γνώριζαν πως η εκπαίδευση ήταν το κλειδί για την ελευθερία και την ενδυνάμωση σε αυτήν τη χώρα. Ακόμα είναι”. Και όχι μόνο σε αυτήν, αλλά σε όλες τις χώρες του κόσμου θα συμπληρώσουμε.
Το πραγματικό "κόστος"
Στο Phoenix Union High School της Αριζόνα, εφαρμόστηκε πέρυσι την άνοιξη η καμπάνια Every Student, Every Day μέσω της οποίας κάθε μέρα, ένας ενήλικας, εκπαιδευτικός ή μέλος της διοίκησης, επικοινωνούσε σε καθημερινή βάση με έναν μαθητή. Όχι μόνο για να ελέγξει αλλά κυρίως για να διατηρήσει έναν ρυθμό και να προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή τη σχέση με το σχολείο. Πριν λίγες εβδομάδες, μια δασκάλα από το Μεξικό που μετέτρεψε το αυτοκίνητό της σε κινητή τάξη για να προσεγγίσει τους μαθητές της έγινε viral, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των εκπαιδευτικών που κατά τη διάρκεια του lockdown περνούσαν από τα σπίτια των μαθητών τους για να τους αφήσουν launchbox ή απλώς να τους χαιρετίσουν από το παράθυρο. Σε όλες αυτές και πολλές άλλες περιπτώσεις που δεν μας έγιναν γνωστές, οι εκπαιδευτικοί προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους να προσφέρουν το αναντικατάστατο αγαθό που προσφέρει η διά ζώσης διδασκαλία: την ανθρώπινη -έστω τηρώντας τις αποστάσεις - επαφή. Τη συντροφικότητα, την ενσυναίσθηση, τις δεξιότητες και τα κοινωνικά αντανακλαστικά που αναπτύσσει ένας μαθητής μόνο στο σχολικό περιβάλλον.
Ο πραγματικός αντίκτυπος θα φανεί στο μέλλον και σίγουρα μπορεί να επηρεάσει το επίπεδο των σπουδών των παιδιών άρα και την μετέπειτα ποιότητα της ζωής τους. Ας ελπίζουμε ωστόσο, ότι η υπερπροσπάθεια εκπαιδευτικών, γονιών και μαθητών θα καλύψει στον βαθμό του δυνατού τα όποια κενά...
Με στοιχεία από New York Times και Bored Panda
